Wynford Ellis Owen

Wynford Ellis Owen
Wynford Ellis Owen
Ganwyd	22 Ionawr 1948
Dinasyddiaeth	Cymru
Alma mater	Ysgol Dyffryn Nantlle ;
Galwedigaeth	actor, llenor
Plant	Bethan Ellis Owen

Actor a chyfarwyddwr yw Wynford Ellis Owen (ganwyd 22 Ionawr 1948)^[1] Mae'n enwog am greu ac actio'r cymeriad 'Syr Wynff ap Concord y Bos' a ymddangosodd yn y rhaglenni teledu plant Teliffant ac Anturiaethau Syr Wynff a Plwmsan. Creodd y gyfres gomedi teledu Porc Peis Bach ac actiodd cymeriad y gweinidog Donald Parry yn y gyfres honno.^[2]

Bywgraffiad

Bu'n byw yn Llansannan, Sir Ddinbych cyn symyd i Lanllyfni, Sir Gaernarfon. Addysgwyd yn Nyffryn Nantlle, Coleg Addysg Cyncoed, Caerdydd a Choleg Cerdd a Drama Cymru. Aeth i weithio i'r BBC yn 1969.

Roedd ei dad, Robert Owen, yn weinidog gyda’r Methodistiaid Calfinaidd yn Llanllyfni, ond a anwyd yn Nolwyddelan.

Ers yn blentyn roedd wedi arbrofi gyda chyffuriau gan ddwyn meddyginiaethau ei fam ac o aelodau eglwys ei dad. Fel oedolyn bu'n gaeth i alcohol a valium.^[3] Cafodd driniaeth am ddibyniaeth yng nghanolfan Rhoserchan yn Aberystwyth a bu'n sobr ers 22 Gorffennaf 1992. Graddiodd mewn Cwnsela Dibyniaeth yn 2008 ac ar 1 Hydref 2008 cychwynnodd weithio fel Prif Weithredwr Cyngor Cymru ar Alcohol a Chyffuriau Eraill.

Datblygodd canolfan gymunedol Stafell Fyw Caerdydd i gefnogi pobl gyda dibyniaeth ar gyffuriau yn ardal Caerdydd. Agorwyd y ganolfan yn 2011.^[4]

Ymddeolodd o Stafell Fyw Caerdydd ar 31 Awst 2017 er ei fod am barhau i weithio rhan amser ar gynlluniau i agor canolfannau Stafell Fyw yng Nghaerfyrddin a Chaernarfon. Mae hefyd yn gobeithio ail-afael ar ysgrifennu a dechrau creu dramâu a chyfresi teledu gyda’i ferch.^[5]

Fe'i urddwyd gyda'r wisg werdd yn Eisteddfod Genedlaethol Cymru Ynys Môn 2017.^[2]

Bywyd personol

Mae'n briod a Meira a maent yn byw yng Nghreigiau ar gyrion Caerdydd. Mae ganddynt ddwy ferch, Bethan, sy'n actores, a Rwth.

Gwaith

Actio

1968: Ty ar y Tywod gan Gwenlyn Parry, BBC Cymru. Rhan ‘y llanc’.
1972-79: Creu ac actio rhan Syr Wynff ap Concord y Bos yn Teliffant, BBC Cymru - 20 rhaglen y flwyddyn.
1979: Garej Syr Wynff, Crochendy Syr Wynff a Teliffant, ffilmiau byr Bwrdd Ffilmiau Cymraeg.; Gwaed ar y Sêr gan Wil Sam, rhan Yr Inspector.
1980-81: Dwy gyfres Siop Siafins gan Dyfed Thomas, BBC Cymru. Rhan Mr Prys.; Cyfres ysgolion ‘Ffenestri, BBC Cymru.
1980-89: Anturiaethau Syr Wynff a Plwmsan, S4C, Cwmni Teledu Burum a Ffilmiau Llifon. Rhan Syr Wynff.
1981: Rhaglen nodwedd am Universal Studios, S4C drwy Kine Merlin.
1985: Byw’n Rhydd gan Emyr Humphreys, S4C drwy Ffilmiau Bryngwyn. Rhan Dr Jolly.
1985-91: Sioe sebon Dinas, S4C drwy HTV. Rhan Robin Gregory.
1986: Ffilm Nadolig Grym Ewyllys, S4C drwy Ffilmiau Llifon. Rhan Syr Wynff. (Wedi ei rhyddhau ar DVD.); Siarabang, S4C drwy Ffilmiau’r Nant.
1987: Sôn am Siarabang, S4C drwy Ffilmiau’r Nant.; Cyfle Byw, S4C drwy HTV.
1991: Now you’re Talking, S4C drwy Cwmni Fflic.
1993: Fallen Sons gan Ed Thomas, BBC Playhouse Wales. Rhan Uncle Frank.; Pirates a Môr Ladron, S4C a Discovery drwy Psychology News. Rhannau Avery a Wragg.; Glan Hafren, S4C drwy HTV. Rhan Simon Lyons.; Môr a mynydd gan Angela Roberts, S4C drwy gwmni Llun y Felin. Rhan Peredyr Meredydd.
1994: Heliwr a A Mind to Kill, S4C a Sky drwy Lluniau Lliw. Rhan Geoff Symonds.; Halen yn y Gwaed, S4C drwy Gwmni Opus. Rhan Trystan.; Arddangosfa AVE Realisation ar gyfer Celtica ym Machynlleth. Rhan Y Derwydd.
1994-95: 3ydd cyfres Glan Hafren, S4C drwy HTV. Rhan Simon Lyons.
1995: Rhyw Amser Cinio gan William R. Lewis a Gwenllian Carr, BBC Cymru. Rhan Frank.; Streetlife gan Karl Frances, BBC2. Rhan y seiciatrydd.; Guardian Angel gan Peter Lloyd. Cyfres yr Heliwr/A Mind to Kill, S4C/Sky gan Lluniau Lliw. Rhan Spencer Jones.; Lleifior 2, Ffilmiau’r Tþ Gwyn. Rhan tad Llinos.
1996: Dim Cliw, Cwmni Telesgop. Rhan Eli.; 4edd cyfres Glan Hafren gan Delyth Jones. Rhan Simon Lyons.
1996/7: Iechyd Da gan Lluniau Lliw, S4C. Rhan y prifathro, Glyn Jones.
1997: Canllath o Gopa’r Mynydd, drama nodwedd ar Sir Charles Evans i Gwmni Cambrensis. Rhan Syr Huw Wheldon.; Y Glas gan Siôn Eirian, S4C drwy Gwmni Boda. Rhan Lyndon Williams.; Talk About, rhaglen i ddysgwyr, HTV. Rhan yr Inspector.; Drama ddogfen The man who never was, S4C, Cwmni Cambrensis. Rhan yr holwr.; Drama gyfres Departures, HTV. Rhan y capten.
1998: Drama gyfres Cerddwn Ymlaen gan Mei Jones. Rhan Bryn Hill.; Porc Pei, ffilm Nadolig S4C gan Wynford Ellis Owen. Cynhyrchiad Cwmni Cambrensis. Rhan Y Parch. Donald Parry.; Enillodd y ffilm hon y brif wobr yng Ngðyl Ffilmiau Rhyngwladol Vürzburg, ac mae wedi ei rhyddhau ar DVD gan S4C.
1999: Porc Peis Bach gan Wynford Ellis Owen, S4C, drwy Gwmni Cambrensis. Rhan Donald Parry yn y gyfres gyntaf.
2000: Cyfres dysgwyr Let’s Talk Welsh. Rhan Dr. Dylan Griffiths.; 2il gyfres o Porc Peis Bach. Rhan Donald Parry.
2001: 3ydd cyfres Porc Peis Bach, Cwmni Cambrensis i S4C.; Cyfres The Magistrate, BBC Wales. Rhan Bob.
2002: 4edd gyfres PorcPeis Bach.; Jacob’s Ladder, cyfres ddrama wedi’i seilio ar storïau o’r Hen Destament, HTV/Story Works Ltd.
2003-05: 5ed a 6ed cyfres Porc Peis Bach.
2005: Margaret Williams, S4C am fywyd yn saithdegau’r ganrif hon. Perfformio Monolog.

Cyflwyno

1972-73: Cwis Stesion Cantamil, HTV.
1976-77: Cwis Olwynion, BBC Cymru.; Darllediad allanol Eisteddfod yr Urdd y Barri, BBC Cymru.
1998: Cwis Pendroffobia, S4C drwy HTV. Cyflwyno dwy gyfres
2000: Dechrau Canu Dechrau Canmol. Cyflwyno ei hoff emynau.
2001: Cestyll Cymru, Antenna Audio a Chwmni Cambrensis. Sylwebaeth.

Llais

1975-76: Cyfres bypedau plant Fyny Fana, HTV. Llais Taran.
1986: Cartŵn Siôn Blewyn Coch gan Rosanne Reeves, S4C drwy Atsain/Siriol. Llais Eban.
1994: Cyfres animeiddio Richard 3 gan William Shakespeare, BBC/S4C. Llais Hastings.
1996: Animeiddiad Testament, S4C, Cartwn Cymru/Christmas Films. Llais Jona.
1999: Cðr y Gwyrthiau, S4C, Cartwn Cymru/Christmas Films. Llais Y Diafol.

Arall

1969-71: Rheolwr llawr cynorthwyol, BBC Cymru. Adrannau newyddion a materion cyfoes, adloniant ysgafn a drama.
1979-84: Un o gyfarwyddwyr cwmni goleuo diwydiant ffilm a theledu M.W.G. Lighting.; Cadeirydd Cwmni Teledu Burum – cwmni teledu annibynnol.
1982-83: Rhaglen sgwrs Ond o ddifri Madam Sera!, S4C drwy Gwmni Teledu Burum. Cynhyrchu a chyfarwyddo.
1982: Cyfres ddrama ysgafn 8 bennod, Bysus Bach y Wlad, gan Hari Parry a Gareth Maelor, S4C drwy Gwmni Teledu Burum. Cyfarwyddo.

Cyfeiriadau

↑ (Saesneg) Manylion cyfarwyddwr 'Theatr y Byd'. Adalwyd ar 1 Chwefror 2016.
↑ ^2.0 ^2.1 Derbyn Geraint Jarman a George North i’r Orsedd , Golwg360, 4 Mai 2017. Cyrchwyd ar 12 Medi 2017.
↑ Wynford Ellis Owen reveals his road to addiction (en) , WalesOnline, 10 Tachwedd 2008. Cyrchwyd ar 12 Medi 2017.
↑ Stafell Fyw Caerdydd - Ein tîm. Stafell Fyw. Adalwyd ar 12 Medi 2017.
↑ Stafell Fyw Caerdydd – ehangu i’r gogledd a’r gorllewin , Golwg360, 31 Awst 2017. Cyrchwyd ar 12 Medi 2017.

Dolenni allanol

Gwefan swyddogol Wynford Ellis Owen Archifwyd 2007-09-28 yn y Peiriant Wayback
Proffil ar wefan Gwasg Gomer Archifwyd 2007-09-27 yn y Peiriant Wayback

[1] (Saesneg) Manylion cyfarwyddwr 'Theatr y Byd'. Adalwyd ar 1 Chwefror 2016.

[golwg360.cymru-2] 2.0 ^2.1 Derbyn Geraint Jarman a George North i’r Orsedd , Golwg360, 4 Mai 2017. Cyrchwyd ar 12 Medi 2017.

[3] Wynford Ellis Owen reveals his road to addiction (en) , WalesOnline, 10 Tachwedd 2008. Cyrchwyd ar 12 Medi 2017.

[4] Stafell Fyw Caerdydd - Ein tîm. Stafell Fyw. Adalwyd ar 12 Medi 2017.

[5] Stafell Fyw Caerdydd – ehangu i’r gogledd a’r gorllewin , Golwg360, 31 Awst 2017. Cyrchwyd ar 12 Medi 2017.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]