Ysgwydd sinamwn
Hapalopilus nidulans

Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Fungi
Dosbarth: Basidiomycota
Urdd: Polyporales
Teulu: Polyporaceae
Genws: Hapalopilus[*]
Rhywogaeth: Hapalopilus nidulans
Enw deuenwol
Hapalopilus nidulans
(Fr.) P.Karst.

Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Polyporaceae yw'r Ysgwydd sinamwn (Lladin: Hapalopilus nidulans; Saesneg: Cinnamon Bracket).[1] 'Yr Ysgwyddau' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Fel yr ysgwydd, mae'r ffyngau yn y grwp yma'n llorweddol, yn tyfu allan ac ar draws o fonyn y goeden. Mae'r teulu Polyporaceae yn gorwedd o fewn urdd y Polyporales.

Mae'r cemegolion o fewn y ffwng yma'n wenwynig. Disgrifiwyd ac enwyd y tacson yma'n wreiddiol gan y naturiaethwr Elias Magnus Fries.

Mae'r rhywogaeth hon o ffwng i'w chael yn Ewrop, Awstralia, Asia, Affrica a Gogledd America.

Ffyngau

golygu

Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.

Aelodau eraill o deulu'r Polyporaceae

golygu

Mae gan Ysgwydd sinamwn ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:

Rhestr Wicidata:

rhywogaeth enw tacson delwedd
Cyfrwy bonddu Polyporus leptocephalus
 
Cyfrwy cnapwreiddiog Polyporus tuberaster
 
Cyfrwy wmbelog Polyporus umbellatus
 
Polyporus alveolaris Polyporus alveolaris
 
Polyporus arcularius Polyporus arcularius
 
Polyporus brumalis Polyporus brumalis
 
Polyporus ciliatus Polyporus ciliatus
Polyporus melanopus Polyporus melanopus
 
Polyporus rhizophilus Polyporus rhizophilus
 
Polyporus squamosus Polyporus squamosus
 
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gweler hefyd

golygu

Cyfeiriadau

golygu
  1. Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
  2. Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
  3. Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
  Safonwyd yr enw Ysgwydd sinamwn gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.