Albatros crwydrol

rhywogaeth o adar
Albatros crwydrol
Diomedea exulans

,

Statws cadwraeth
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Animalia
Ffylwm: Chordata
Dosbarth: Aves
Urdd: Procellariformes
Teulu: Diomedeidae
Genws: Diomedea[*]
Rhywogaeth: Diomedea exulans
Enw deuenwol
Diomedea exulans
Dosbarthiad y rhywogaeth

Aderyn a rhywogaeth o adar yw Albatros crwydrol (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: albatrosiaid crwydrol) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Diomedea exulans; yr enw Saesneg arno yw Wandering albatross. Mae'n perthyn i deulu'r Albatrosiaid (Lladin: Diomedeidae) sydd yn urdd y Procellariformes.[1]

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn D. exulans, sef enw'r rhywogaeth.[2] Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn Ne America, Affrica ac Awstralia.

Fe'i ceir yn aml ar lan y môr.

Perthynas â phobl

golygu

Dyma gofnod o ddyddiadur mordeithiau David Thomas, Llandwrog[3]

Rhagfyr 1884 ....sighted the Island of Trinidad [Isla Trinidad ar arfordir yr Ariannin]... a large Albatross was caught with a line by one of the sailors & it measured about 12 ft across the wings when they were expanded - it was bought by one of the saloon passengers and skinned.’’

Meddai’r adarydd Rhys Jones: “Albatros crwydrol ydi o dwi'n meddwl, oherwydd siap y pig a'r maint - yr unig un ohonynt hefo lled adennydd dros 10 troedfedd. Methu dallt beth fasa fo'n gwneud yn y Caribi chwaith nes i mi ffeindio fod yna Ynys Trinidad arall, a llai adnabyddus oddiar bendraw Penrhyn yr Antartig!“[4]

I'r bardd Baudelaire roedd yr albatros yn fetaffor i'r bardd o berson ysbrydoledig a dynnwyd i lawr gan anwybodusion.

Enwau yn yr ieithoedd Celtaidd

golygu

Dyma enw'r aderyn hwn mewn rhai o'r ieithoedd Celtaidd eraill:


Mae'r albatros crwydrol yn perthyn i deulu'r Albatrosiaid (Lladin: Diomedeidae). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

Rhestr Wicidata:

rhywogaeth enw tacson delwedd
Albatros Buller Thalassarche bulleri
 
Albatros Laysan Phoebastria immutabilis
 
Albatros Ynys Amsterdam Diomedea amsterdamensis
 
Albatros Ynys Izu Phoebastria albatrus
 
Albatros aelddu Thalassarche melanophris
 
Albatros brenhinol y De Diomedea epomophora
 
Albatros crwydrol Diomedea exulans
 
Albatros du cefnllwyd Phoebetria palpebrata
 
Albatros ffroenfelyn Thalassarche chlororhynchos
 
Albatros penllwyd Thalassarche chrysostoma
 
Albatros swil Thalassarche cauta
 
Albatros tonnog Phoebastria irrorata
 
Albatros troetddu Phoebastria nigripes
 
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gweler hefyd

golygu

Cyfeiriadau

golygu
  1. [https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ Archifwyd 2004-06-10 yn y Peiriant Wayback Gwefan Cymdeithas Edward Llwyd]; adalwyd 30 Medi 2016.
  2. Gwefan Avibase; adalwyd 3 Hydref 2016.
  3. Dyddiadur llong David Thomas, (Llandwrog) 1884-1892 (Archifdy Gwynedd, Caernarfon [1]
  4. cys. pers. Rhys Jones
  Safonwyd yr enw Albatros crwydrol gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.