Bologna

Prifddinas talaith Bologna yn rhanbarth Emilia-Romagna yng ngogledd-ddwyrain yr Eidal yw Bologna (Lladin Bononia). Saif rhwng Afon Po a mynyddoedd yr Appenninau.

Bologna

280px
Math	cymuned yn yr Eidal, dinas, tref goleg, dinas fawr
Poblogaeth	389,261
Pennaeth llywodraeth	Virginio Merola
Cylchfa amser	UTC+01:00, UTC+2
Gefeilldref/i	Leipzig, Zagreb, Bari, Valencia, Thessaloníci, St. Louis, Kharkiv, La Plata, San Fele, Pollica, Tuzla
Nawddsant	Caterina de' Vigri, Saint Petronius
Daearyddiaeth
Sir	Metropolitan City of Bologna
Gwlad	Yr Eidal
Arwynebedd	140.86 km²
Uwch y môr	54 ±1 metr
Yn ffinio gyda	Calderara di Reno, Casalecchio di Reno, Castenaso, Pianoro, Sasso Marconi, Zola Predosa, Anzola dell'Emilia, Castel Maggiore, Granarolo dell'Emilia, San Lazzaro di Savena
Cyfesurynnau	44.4939°N 11.3428°E
Cod post	40121–40141
Gwleidyddiaeth
Corff deddfwriaethol	Bologna City Council
Swydd pennaeth   y Llywodraeth	Maer Bologna
Pennaeth y Llywodraeth	Virginio Merola
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Sefydlwyd y ddinas gan yr Etrwsciaid fel Felsina oddeutu'r flwyddyn 534 CC. Yn y 4g CC, concrwyd y ddinas gan lwyth Celtaidd y Boii, a chafodd yr enw Bononia. Daeth yn colonia Rhufeinig tua 189 CC, ac ychwanegwyd at bwysigrwydd y ddinas pan adeiladwyd y Via Aemilia yn 187 CC. Daeth yn municipium yn 88 CC, ac am gyfnod fe'i hystyrid yn ail ddinas yr Eidal.

Yn 728, cipiwyd y ddinas gan Liutprand, brenin y Lombardiaid. Yn 1088, sefydlwyd Prifysgol Bologna, Alma Mater Studiorum, y brifysgol hynaf yn y byd gorllewinol.

Roedd y boblogaeth yn 2011 yn 371,337.

Adeiladau a chofadeiladau

• Arca di San Domenico
• Basilica San Petronio
• Collegio di Spagna
• Palazzo d'Accursio
• Porta Saragozza
• Stadio Renato Dall'Ara
• Teatro Comunale di Bologna

Pobl o Bologna

• Domenichino (1581–1641), arlunydd
• Maria Gaetana Agnesi (1718–1799), mathemategydd
• Guglielmo Marconi (1874–1937), peiriannydd
• Ottorino Respighi (1879–1936), cyfansoddwr
• Giorgio Morandi (1890–1964), arlunydd
• Rossano Brazzi (1916–1994), actor