Bologna

Bologna

Dinas yng ngogledd yr Eidal yw Bologna (Lladin Bononia). Hi yw prifddinas talaith Emilia-Romagna, rhwng Afon Po a mynyddoedd yr Appenninau.

Sefydlwyd y ddinas gan yr Etrwsciaid fel Felsina oddeutu'r flwyddyn 534 CC. Yn y 4g CC, concrwyd y ddinas gan lwyth Celtaidd y Boii, a chafodd yr enw Bononia. Daeth yn colonia Rhufeinig tua 189 CC, ac ychwanegwyd at bwysigrwydd y ddinas pan adeiladwyd y Via Aemilia yn 187 CC. Daeth yn municipium yn 88 CC, ac am gyfnod fe'i hystyrid yn ail ddinas yr Eidal.

Yn 728, cipiwyd y ddinas gan Liutprand, brenin y Lombardiaid. Yn 1088, sefydlwyd Prifysgol Bologna, Alma Mater Studiorum, y brifysgol hynaf yn y byd gorllewinol.

Roedd y boblogaeth yn 2011 yn 371,337.

Adeiladau a chofadeiladau

• Arca di San Domenico
• Basilica San Petronio
• Collegio di Spagna
• Palazzo d'Accursio
• Porta Saragozza
• Stadio Renato Dall'Ara
• Teatro Comunale di Bologna

Pobl o Fologna

• Domenichino (1581–1641), arlunydd
• Maria Gaetana Agnesi (1718–1799), mathemategydd
• Guglielmo Marconi (1874–1937), peiriannydd
• Ottorino Respighi (1879–1936), cyfansoddwr
• Giorgio Morandi (1890–1964), arlunydd
• Rossano Brazzi (1916–1994), actor