Cafflogion

cwmwd yng Ngwynedd

Un o dri chwmwd cantref Llŷn, teyrnas Gwynedd, oedd Cafflogion (amrywiadau: Afflogion, Afloegion). Dywedir iddo gael ei sefydlu gan Afloeg, un o feibion Cunedda (er bod 'Afloegion' yn ffurf gywirach at enw'r cwmwd felly, Cafflogion sy'n arferol yn nogfennau'r Oesoedd Canol).

Cafflogion
Mathcwmwd Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
Rhan o'r canlynolLlŷn Edit this on Wikidata
GwladBaner Cymru Cymru
Cyfesurynnau52.887°N 4.418°W Edit this on Wikidata
Map
Ynysoedd Tudwal ac Abersoch

Gorweddai ar lan Bae Ceredigion, rhwng Ynysoedd Tudwal ac afon Erch. I'r gorllewin gorweddai cwmwd Cymydmaen a phenrhyn eithaf Llŷn, ac i'r gorllewin roedd y trydydd cwmwd, Dinllaen.

Lleolid llys y cwmwd ym Mhwllheli, "tref" fechan ganoesol ar y pryd, i fyny yng nghornel dwyreiniol y cwmwd. Roedd y "trefi" eraill yn cynnwys Abersoch (Soch), Castellmarch, a Penyberth.

Fel ei gymdogion, gorweddai cwmwd Cafflogion ar un o lwybrau'r pererinion i Enlli, ond roedd yn llai prysur na'r llwybr gogleddol trwy Ddinllaen. Roedd y canolfannau eglwysig yn cynnwys Penrhos, Llanfihangel Bachellaeth, Llaniestyn, Llanbedrog a Llangïan.

Plwyfi

golygu

Gweler hefyd

golygu

Ffynhonnell

golygu
  • A. D. Carr, 'Medieval Administrative Units', yn Atlas of Caernarvonshire (Caernarfon, 1977)