Clustlys cwyrog

rhywogaeth o fyd planhigion: un o lysiau’r afu
Clustlys cwyrog
Douinia ovata
Statws cadwraeth
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Plantae
Rhaniad: Marchantiophyta
Dosbarth: Jungermanniopsida
Urdd: Jungermanniales
Teulu: Scapaniaceae
Genws: Douinia
Rhywogaeth: D. ovata
Enw deuenwol
Douinia ovata

Math o blanhigyn, di-flodau, ac un o lysiau'r afu yw Clustlys cwyrog (enw gwyddonol: Douinia ovata; enw Saesneg: waxy earwort). O ran tacson, mae'n perthyn i urdd y Jungermanniales, o fewn y dosbarth Jungermanniopsida.

Mae’r rhywogaeth hon i’w chanfod yng Nghymru, rhai o wledydd Ewrop, de Yr Ynys Las, Gogledd America, arfordiroedd y Môr Tawel a Japan.

Disgrifiad

golygu

Mae'r planhigion hyd at un centimetr o hyd ac yn gorwedd yn llorweddol. Maent o liw glas-golau a chyda cot o gwyr trwchus. Mae'r dail yn cael eu cyfeirio ymlaen a'u rhannu'n ddau labed maint anghyfartal, llyfn. Mae'r laminas yn cael eu tewychu'n drionglog. Mae pob cell yn cynnwys wyth i 15 cell olewllyd.

Mae'n tyfu mewn coedlanau cysgodol a chreigiau di-galch.

Llysiau'r afu

golygu

Planhigion anflodeuol bach o'r rhaniad Marchantiophyta yw llysiau'r afu. Defnyddir y term "lysiau'r afu" am un planhigyn, neu lawer. Erbyn 2019 roedd tua 6,000 o rywogaethau wedi cael eu hadnabod gan naturiaethwyr.[1] Fe'u ceir ledled y byd, mewn lleoedd llaith gan amlaf. Mae gan lawer ohonynt goesyn a dail ac maent yn debyg i fwsoglau o ran golwg.

Mae rhai rhywogaethau i'w cael yng Nghymru; gweler y categori yma.

  Safonwyd yr enw Clustlys cwyrog gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.

Cyfeiriadau

golygu
  1. Raven, Peter H.; Ray F. Evert & Susan E. Eichhorn (1999) Biology of Plants, W. H. Freeman, Efrog Newydd.