Cyfnod (daeareg)

Mewn daeareg, rhennir amser yn sawl rhan, er mwyn drwpio cerrig a digwyddiadau gyda'i gilydd; mae'r term cyfnod (Saesneg: period) yn cael ei ddefnyddio am un o'r rhaniadau hyn. O fewn cyfnod daearegol, ceir sawl rhaniad pellach ar ffurf hierarchaeth a seiliwyd gan ddaearegwyr er mwyn hollti a threfnu hanes planed Daear yn daclus.

Mae 'eon' a 'gorgyfnod' (era) yn fwy na chyfnod ac mae 'epoc' ac oes' yn llai. Ni yw'r presennol yn cael ei gyfrif oddi fewn i gyfnod, na'r blynyddoedd diwethaf - hyd at 2500 miliwn o flynyddoedd CP; mae'r defnydd o gyfnodau'n cychwyn o 2500 miliwn o flynyddoedd yn ôl.

Mae’r term ‘system’ yn cyfeirio at y creigiau a ffurfiwyd yn ystod cyfnod daearegol.

Yn y tabl canlynol, cynhwysir pob cyfnod a dderbynir yn swyddogol yn 2015:

Eon	Gorgyfnod Era	Cyfnod Period	Miliwn Cyn y Presennol CP	Ysbaid o amser y parhaodd: Miliwn o flynyddoedd
Ffanerosöig	Cenosöig	Cwaternaidd	2.588–0	2.588+
		Neogen (Mïosen/Pliosen)	23.03–2.588	20.4
		Paleogen (Paleosen/Ëosen/Oligosen)	66.0–23.03	42.9
	Mesosöig	Cretasaidd	145.5–66.0	79.5
		Jwrasig	201.3–145.0	56.3
		Triasig	252.17–201.3	50.9
	Paleosöig	Permaidd	298.9–252.17	46.7
		Carbonifferaidd (Mississippian/Pennsylvanian)	358.9–298.9	60
		Defonaidd	419.2–358.9	60.3
		Silwraidd	443.4–419.2	24.2
		Ordofigaidd	485.4–443.4	42
		Cambriaidd	541.0–485.4	55.6
Proterosöig	Neoproterosöig	Ediacaraidd	635.0–541.0	94
		Cryogenaidd	850–635	215
		Tonaidd	1000–850	150
	Mesoproterosöig	Stenaidd	1200–1000	200
		Ectasaidd	1400–1200	200
		Calymmaidd	1600–1400	200
	Paleoproterosöig	Statheraidd	1800–1600	200
		Orosiraidd	2050–1800	250
		Rhyacaidd	2300–2050	250
		Sideraidd	2500–2300	200

e  hUnedau daearegol mewn amser a stratigraffeg Talpiau o (strata) creigiau mewn stratigraffeg Cyfnodau o amser mewn cronoleg daearegol Nodiadau Eonothem Eon cyfanswm o 4, hanner biliwn o flynyddoed, neu ragor Erathem Gorgyfnod cyfanswm o 10, sawl can miliwn o flynyddoedd System Cyfnod diffiniwyd 22, degau i ~miliwn o flynyddowedd Cyfres Cyfres (Epoc) degau o filiynnau o flynyddoedd Uned Oes miliynnau o flynyddoedd Chronozone Chron llai nag oes, nis defnyddir yn llinell amser yr ICS

Gweler hefyd

• Cyfres (stratigraffeg)
• Llinell amser daearegol