Gorgyfnod (daeareg)
Talpiau o (strata) creigiau mewn stratigraffeg | Cyfnodau o amser mewn cronoleg daearegol | Nodiadau |
---|---|---|
cyfanswm o 4, hanner biliwn o flynyddoed, neu ragor | ||
cyfanswm o 10, sawl can miliwn o flynyddoedd | ||
diffiniwyd 22, degau i ~miliwn o flynyddowedd | ||
degau o filiynnau o flynyddoedd | ||
miliynnau o flynyddoedd | ||
llai nag oes, nis defnyddir yn llinell amser yr ICS |
Israniad o amser daearegol sy’n llai nag eon ond yn fwy na chyfnod yw gorgyfnod (Saesneg: era). Mae'n rhanu'r 'eon' yn israniadau llai. Yr hyn sy'n hollti amser yn grwpiau llai, yn aml iawn ym myd y daearegwr, yw digwyddiadau yn ymwneud â cherrig y Ddaear, newid hinsawdd, rhywogaethau'n cael eu difodi neu impact catastroffig gwibfeini wrth daro'r Ddaear.
Yn gorffennol, galwyd y gorgyfnodau Hadeaidd, Archeaidd a Proterosöig yn "Gyn-Gambriaidd", a oedd yn cwmpasu pedair biliwm o flynyddoedd y Ddaear cyn i gregyn neu esgyrn ymddangos.
Cyfeiriadau
golygu- ↑ Comisiwn Rhyngwladol ar Stratograffeg. "International Stratigraphic Chart" (PDF).