Dick Richardson

Paffiwr pwysau trwm o Gymro oedd Richard Alexander Richardson (1 Mehefin 1934 – 15 Gorffennaf 1999). Daliodd y teitl pwysau trwm Ewropeaidd rhwng Mawrth 1960 a Mehefin 1962. Enillodd 31 allan o'i 47 gornest broffesiynol, gan golli 14, gyda dwy gêm gyfartal. Roedd yn un o bedwarawd o baffwyr bwysau trwm Prydain a fyddai'n bosib herio am bencampwriaeth teitl trwm y byd yn y 1950au a'r 1960au cynnar, ynghyd â Henry Cooper, Joe Erskine a Brian London.

Dick Richardson
Ganwyd	1 Mehefin 1934  Casnewydd
Bu farw	15 Gorffennaf 1999  o canser
Dinasyddiaeth	Cymru
Galwedigaeth	paffiwr
Chwaraeon
Gwlad chwaraeon	y Deyrnas Unedig, Cymru

Trechodd Richardson nifer o brif baffwyr bwysau trwm yn ei yrfa, gan gynnwys; Karl Mildenberger, Bob Baker, Brian London a Hans Kalbfell.

Gyrfa

Ganed ef yn Richard Alexander Richardson ond roedd yn cael ei adnabod fel Dick. Fe'i magwyd yn ardal Maesglas, Casnewydd. Roedd yn 6 feet 3 inches (191 cm) o daldra ac yn pwyso tua 14 stone 4 pound (200 lb; 91 kg). Cafodd rai gornestau amatur cyn cael ei alw i'w wasanaeth cenedlaethol yn 1953. Gwasanaethodd yng Nghorfflu Gwasanaeth Brenhinol y Fyddin lle daeth yn bencampwr bocsio. Fodd bynnag cafodd ei guro yn y pencampwriaethau bocsio rhyng-wasanaeth gan Brian London, a fyddai'n dod yn yn bencampwr bocsio pwysau trwm Prydain yn ddiweddarach, gyn ymladd dan ei enw iawn, Harper.

Trodd Richardson yn broffesiynol yn 1954, dan reolaeth Wally Lesley ac fe'i hyfforddwyd gan Johnny Lewis mewn campfa yn Blackfriars, Llundain. Ym mis Medi 1954, collodd ei ornest broffesiynol gyntaf ar bwyntiau yn erbyn gefeill Henry Cooper, George, yn ymladd dan yr enw Jim Cooper. Fe ddialodd y golled hon ym mis Mawrth 1955 gyda ergyd loriol dechnegol yn yr ail rownd.

Esgyn

Dechreuodd Richardson greu rhestr drawiadol o fuddugoliaethau, llawer ohonynt "o fewn y pellter". Ym mis Mai 1956 ymladdodd ei cyd-Gymro, y paffiwr pwysau trwm, Joe Erskine, yn Stadiwm Maendy, Caerdydd, o flaen 35,000 o gefnogwyr. Er iddo lorio Erskine yn rownd pump, collodd Richardson ar bwyntiau. Parhaodd Richardson i chwilio am wrthwynebwyr o safon uwch ac ym mis Hydref 1956, ymladdodd y cyn-bencampwr byd Ezzard Charles mewn gornest a ddaeth yn ffars pan gafodd yr Americanwr ei ddiarddel yn rownd dau am ddaliad parhaus. Ymladdodd nesaf yn erbyn y Ciwban o'r radd flaenaf, Nino Valdes ym mis Rhagfyr 1956, ond fe'i gorfodwyd i ymddeol yn yr wythfed rownd.

Gornest teitl gyntaf Richardson oedd am deitl Pwysau Trwm y Gymanwlad (Ymerodraeth Brydeinig) yn erbyn y deiliad, y Jamaican, Joe Bygraves, yng Nghaerdydd ym mis Mai 1957. Gêm gyfartal oedd yr ornest, dros bymtheg rownd a llwyddodd Bygraves i gadw ei deitl.

Ym mis Hydref 1957, collodd Richardson mewn gornest yn erbyn Willie Pastrano, paffiwr a fyddai'n mynd ymlaen i fod yn bencampwr <a href="./Pwysau_ysgafn-trwm" rel="mw:WikiLink" data-linkid="132" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;Light heavyweight&quot;,&quot;description&quot;:&quot;Weight class used in boxing, kickboxing, and mixed martial arts&quot;,&quot;pageprops&quot;:{&quot;wikibase_item&quot;:&quot;Q1004748&quot;},&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="mw-redirect cx-link" id="mwMQ" title="Pwysau ysgafn-trwm">pwysau ysgafn-trwm</a> y byd. Roedd yn ymddangos bod ei yrfa yn pallu pan gafodd ei guro gan Henry Cooper ym mis Medi 1958, ar ergyd dechnegol yn y bumed rownd, a chollodd hefyd i Joe Erskine ar bwyntiau ym mis Mehefin 1959.

Teitl Ewropeaidd

Fodd bynnag, ym mis Mawrth 1960, cafodd ei baru yn erbyn y bocsiwr Almaenig Hans Kalbfell, am y teitl Ewropeaidd pwysau trwm gwag. Yr oedd eisoes wedi curo Kalbfell mewn pedair rownd, ym Mhorthcawl, ac enillodd y ornest hon, a gynhaliwyd yn Dortmund, yr Almaen, trwy ergyd dechnegol yn y drydedd rownd ar ddeg. Arweiniodd orchfygiad Kalbfell at gythrwfl ymhlith cefnogwyr yr Almaen, ac roedd rhaid i'r heddlu hebrwng Richardson i'w ystafell newid.

Amddiffynnodd Richardson ei deitl Ewropeaidd ym mis Awst 1960, yn erbyn Brian London, ym Mhorthcawl, gan ennill trwy ergyd dechnegol yn yr wythfed rownd. Ysgogodd y canlyniad hwn ffrwgwd, pan ddaeth tad a brawd London ddod fewn i'r cylch i brotestio bod Richardson wedi defnyddio ei ben i agor trychiad ar ei wrthwynebydd. Roedd rhaid i frodyr Richardson ddod i fewn i'w amddiffyn.

Enillodd Richardson ornest ddychweliad yn erbyn Hans Kalbfell yn Dortmund ym mis Chwefror 1961, gan ennill ar bwyntiau.

Enillodd Richardson amddiffyniad nesaf ei deitl, ym mis Chwefror 1962, yn erbyn yr Almaenwr, Karl Mildenberger, trwy ergyd syfrdanol yn y rownd gyntaf. Cynhaliwyd yr ornest yn Dortmund. Byddai Mildenberger yn mynd ymlaen i ymladd Muhammad Ali am deitl y byd sawl blwyddyn yn ddiweddarach.

Pedwerydd amddiffyniad Richardson o'i deitl oedd ym Mehefin 1962, yn erbyn y Swediad pwerus, Ingemar Johansson. Bu Johansson yn bencampwr pwysau trwm y byd ar ôl curo Floyd Patterson, ond collodd y teitl i Patterson wedi hynny ym mis Mehefin 1960. Cynhaliwyd y ornest yn Gothenburg, Sweden o flaen 50,000 o wylwyr, a chafodd Richardson ergyd loriol yn yr wythfed rownd.

Ym mis Mawrth 1963 cynhaliwyd gornest olaf Richardson, pan amddiffynnodd Henry Cooper ei deitlau pwysau trwm Prydeinig a'r Gymanwlad yn erbyn Richardson yn Wembley. Cafodd Richardson ei lorio yn y bumed rownd.

Ymddeoliad a marwolaeth

Ymddeolodd Richardson yn gymharol gynnar yn 28 oed, a bu'n rhedeg cadwyn fechan o siopau cigydd yn Surrey. Cynghorodd Richardson y paffiwr pwysau trwm o Gasnewydd, David Pearce. Credai Dick pe bai David wedi arwyddo gyda hyrwyddwr o Lundain y byddai wedi dod yn Bencampwr y Byd. Nid oedd David am adael hyfforddiant ei dad oherwydd ei deyrngarwch.

Bu farw Richardson o ganser ar 15 Gorffennaf 1999, yn 65 oed. Roedd yn briod â Betty Richardson ac roedd ganddynt un mab, Gary ac un ferch Lyn, a chwech o wyrion ac wyresau.

Yn ei 47 gornest broffesiynol, enillodd 31 (24 ar ergyd loriol), a chollodd 14 (4 ar ergyd loriol). Roedd dau o'i ornestau yn gyfartal.

Cofnod bocsio proffesiynol

31 Buddugoliaeth (24 llorio, 6 penderfyniad, 1 DQ), 14 Losses (4 llorio, 7 penderfyniad, 3 DQs), 2 Draws [1]
Canlyniad	Record	Gwrthwynebydd	Math	Rownd	Dyddiad	Lleoliad	Nodiadau
Loss	26-8-1	Henry Cooper	KO	5	26 Mawrth 1963	Empire Pool, Wembley, London	BBBofC/Commonwealth Heavyweight Titles.
Colli	24-2	Ingemar Johansson	KO	8	17 Mehefin 1962	Nya Ullevi, Gothenburg	EBU Heavyweight Title.
Buddugol	30-1	Karl Mildenberger	KO	1	24 Chwefror 1962	Westfalenhallen, Dortmund	EBU Heavyweight Title. Mildenberger knocked out at 2:35 of the first round.
Colli	37-22-8	Howard King	PTS	10	5 September 1961	Empire Pool, Wembley, London
Buddugol	26-6-1	Hans Kalbfell	PTS	15	18 February 1961	Westfalenhallen, Dortmund	EBU Heavyweight Title.
Buddugol	23-6	Brian London	TKO	8	29 August 1960	Coney Beach Pleasure Park, Porthcawl	EBU Heavyweight Title.
Colli	39-7-1	Mike DeJohn	DQ	8	27 July 1960	Coney Beach Pleasure Park, Porthcawl
Buddugol	25-5-1	Hans Kalbfell	TKO	13	27 March 1960	Westfalenhallen, Dortmund	EBU Heavyweight Title.
Colli	38-7-1	Mike DeJohn	PTS	10	1 December 1959	Empire Pool, Wembley, London
Colli	34-3-1	Joe Erskine	PTS	10	24 June 1959	Coney Beach Pleasure Park, Porthcawl
Buddugol	25-16-4	Bert Whitehurst	PTS	10	10 March 1959	Empire Pool, Wembley, London
Buddugol	13-5	Garvin Sawyer	PTS	10	28 October 1958	Harringay Arena, Harringay, London
Colli	15-7-1	Henry Cooper	TKO	5	3 September 1958	Coney Beach Pleasure Park, Porthcawl
Buddugol	50-12-1	Bob Baker	PTS	10	9 July 1958	Coney Beach Pleasure Park, Porthcawl
Buddugol	29-18-6	Hans Friedrich	KO	4	17 May 1958	Newtown Pavilion, Newtown, Powys
Colli	39-2	Cleveland Williams	DQ	4	25 March 1958	Empress Hall, Earl's Court, Kensington, London
Buddugol	13-18-4	Maurice Mols	TKO	6	3 March 1958	Neuadd y Farchnad, Caerfyrddin
Colli	49-11-1	Bob Baker	PTS	10	10 December 1957	Harringay Arena, Harringay, London
Colli	41-5-5	Willie Pastrano	PTS	10	22 October 1957	Harringay Arena, Harringay, London
Buddugol	17-2	Hans Kalbfell	TKO	4	31 July 1957	Coney Beach Pleasure Park, Porthcawl
Cyfartal	35-9	Joe Bygraves	PTS	15	27 May 1957	Stadiwm Maendy, Caerdydd	Commonwealth Heavyweight Title.
Buddugol	17-5-1	Giannino Luise	TKO	5	1 April 1957	Nottingham Ice Stadium, Nottingham, Nottinghamshire
Loss	35-14-3	Nino Valdes	TKO	8	4 December 1956	Harringay Arena, Harringay, London
Buddugol	91-20-1	Ezzard Charles	DQ	2	2 October 1956	Harringay Arena, Harringay, London
Buddugol	24-14-1	Kurt Schiegl	TKO	1	16 July 1956	Stadiwm Maendy, Caerdydd
Buddugol	17-15-8	Guenter Nurnberg	TKO	3	7 July 1956	Park Avenue Field, Aberystwyth
Colli	27-0-1	Joe Erskine	PTS	10	7 May 1956	Stadiwm Maendy, Caerdydd
Buddugol	33-8-1	Marcel Limage	RTD	5	27 February 1956	Caerdydd
Buddugol	33-10-5	Werner Wiegand	TKO	6	17 January 1956	Streatham Ice Arena, Streatham, London, England
Buddugol	14-2-1	Alain Cherville	KO	2	6 December 1955	Harringay Arena, Harringay, London
Buddugol	12-28-5	Robert Warmbrunn	TKO	1	7 November 1955	Neuadd y Farchnad, Abergafenni
Buddugol	10-30-4	Robert Eugene	KO	4	18 October 1955	Harringay Arena, Harringay, London
Buddugol	0-16-2	Emile DeGreef	KO	2	26 September 1955	Neuadd y Dril, Caerfyrddin
Buddugol	18-4-1	Peter Bates	TKO	3	13 September 1955	White City Stadium, White City, London
Buddugol	11-15-4	Jean Serres	TKO	3	29 August 1955	Stadiwm Maendy, Caerdydd
Buddugol	0-14	Prosper Beck	PTS	8	18 July 1955	Stadiwm Maendy, Caerdydd
Colli	12-8-1	Hugh Ferns	DQ	5	13 June 1955	Stadiwm Maendy, Caerdydd
Buddugol	12-11	Morrie Bush	KO	2	26 April 1955	Harringay Arena, Harringay, London
Buddugol	6-5	Denny Ball	TKO	3	18 April 1955	Stadiwm Maendy, Caerdydd
Buddugol	2-1	Jim Cooper	TKO	2	15 March 1955	Streatham Ice Arena, Streatham, London, England
Buddugol	10-7	Sid Cain	TKO	3	28 February 1955	Gerddi Soffia, Caerdydd
Buddugol	12-9-2	Johnny McLeavy	TKO	4	24 January 1955	Manor Place Baths, Walworth, London
Buddugol	6-4-1	Sammy Clarke	KO	1	10 January 1955	Stadiwm Maendy, Caerdydd
Buddugol	3-4-2	Johnny Hall	PTS	6	29 November 1954	Gerddi Soffia, Caerdydd
Cyfartal	--	Bernie Jelley	PTS	6	12 October 1954	Royal Albert Hall, Kensington, London
Buddugol	--	Peter Green	KO	1	4 October 1954	Stadiwm Maendy, Caerdydd
Buddugol	--	Jim Cooper	PTS	6	14 September 1954	Harringay Arena, Harringay, London

Ffynonellau a dolenni allanol

• Ysgrif goffa: http://findarticles.com/p/articles/mi_qn4158/is_19990716/ai_n14258636
• Ysgrif goffa gan y Guardian