John Lennon

Cerddor, canwr, cyfansoddwr, awdur ac ymgyrchydd heddwch Seisnig oedd John Winston Ono Lennon, MBE (ganwyd John Winston Lennon) (9 Hydref, 1940 – 8 Rhagfyr, 1980). Daeth i ymlygrwydd fel un o aelodau'r band "The Beatles". Gyda Paul McCartney, ffurfiodd Lennon un o bartneriaethau cyfansoddi caneuon mwyaf llwyddiannus a dylanwadol yr 20g gan "ysgrifennu peth o'r gerddoriaeth mwyaf poblogaidd yn hanes roc a rol". Caiff ei ystyried fel yr ail gyfansoddwr mwyaf llwyddiannus yn hanes siart sengl y Deyrnas Unedig ar ôl McCartney. Cafodd ei eni yn Lerpwl. Roedd ef o dras Wyddelig (Lennon, o Mac Leannain efallai). Cafodd ei ladd yn Efrog Newydd.

John Lennon
Ffugenw	Dr. Winston O’Boogie
Ganwyd	John Winston Lennon  9 Hydref 1940  Lerpwl, Liverpool Maternity Hospital
Bu farw	8 Rhagfyr 1980  o anaf balistig  Dinas Efrog Newydd
Man preswyl	Lerpwl, Dinas Efrog Newydd, Mendips, Menlove Avenue
Label recordio	Apple Records, Atco Records, Capitol Records, Parlophone Records, EMI, Geffen Records, Polydor Records
Dinasyddiaeth	y Deyrnas Unedig
Alma mater	Coleg Celf Lerpwl Calderstones School Dovedale Primary School
Galwedigaeth	cynhyrchydd recordiau, llenor, actor, canwr-gyfansoddwr, gitarydd, cynhyrchydd ffilm, bardd, cyfansoddwr, actor ffilm, pianydd, canwr, arlunydd, cyfarwyddwr ffilm, person cyhoeddus, rhyddieithwr, ymgyrchydd heddwch, gweithredydd gwleidyddol, artist recordio
Adnabyddus am	Imagine
Arddull	cerddoriaeth roc, roc y felan, cerddoriaeth arbrofol, cerddoriaeth boblogaidd, roc poblogaidd, roc celf, roc seicedelig, roc a rôl, beat music, cerddoriaeth roc caled, roc arbrofol
Math o lais	bariton
Tad	Alfred Lennon
Mam	Julia Lennon
Priod	Cynthia Lennon, Yoko Ono
Partner	May Pang
Plant	Julian Lennon, John Ono Lennon, John Lennon III, Sean Lennon
Perthnasau	Mimi Smith
Gwobr/au	MBE, Gwobr Grammy am Gyraeddiadau Gydol Oes, Rock and Roll Hall of Fame, Gwobr yr Academi am y Sgôr Wreiddiol Gorau, seren ar Rodfa Enwogion Hollywood
Gwefan	http://www.johnlennon.com/
llofnod

Arddangosodd Lennon ei natur wrthryfelgar a'i ffraethineb yn ei gerddoriaeth, ei ffilmiau, ei lyfrau ac mewn cyfweliadau a chynhadleddau i'r wasg. Roedd yn ddadleuol fel ymgyrchydd heddwch ac artist gweledol. Ar ôl The Beatles, cafodd Lennon yrfa unigol lewyrchus gydag albymau clodwiw megis "John Lennon/Plastic Ono Band" ac Imagine a'i ganeuon eiconig fel "Give Peace a Chance" ac "Imagine". Pan "ymddeolodd" er mwyn magu ei fab Sean, dychwelodd Lennon gydag albwm newydd, Double Fantasy, ond cafodd Lennon ei lofruddio llai na mis wedi i'r albwm gael ei rhyddhau. Aeth yr albwm i ymlaen i ennill Gwobr Grammy am Albwm y Flwyddyn ym 1981.

Yn 2002, mewn arolwg barn y BBC o'r 100 o Brydeinwyr Gorau, rhoddwyd Lennon yn yr wythfed safle. Yn 2004, rhoddodd cylchgrawn Rolling Stone Lennon ar rif 38 ar eu rhestr "The Immortals: The Fifty Greatest Artists of All Time" (Rhoddwyd The Beatles ar rif un). Yn yr un cylchgrawn yn 2008, cafodd ei ystyried y pumed canwr gorau erioed. Ar ôl ei farwolaeth, cafodd ei gyflwyno i'r "Songwriters Hall of Fame" ym 1987 ac i'r Rock and Roll Hall of Fame ym 1994.

Gwragedd

1. Cynthia Powell (rhwng 1962 a 1968)
2. Yoko Ono (ers 1969)

Plant

• Julian Lennon (ganwyd 8 Ebrill 1963)
• Sean Lennon (ganwyd 9 Hydref 1975)

Disgograffiaeth

Gyda'r Beatles

• Please Please Me (1963)
• With the Beatles (1963)
• Beatles for Sale (1964)
• Rubber Soul (1965)
• Revolver (1966)
• Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band (1967)
• The Beatles (1968)
• Abbey Road (1969)
• Let it be (1970)

Gwaith Unigol

• Imagine
• Mind Games
• Walls and Bridges (1974)

Gyda Yoko Ono

• Double Fantasy

Llyfryddiaeth

• In His Own Write (1964)
• A Spaniard in the Works (1965)