Legio XV Apollinaris

Lleng Rufeinig oedd Legio XV Apollinaris. Ffurfiwyd y lleng gan Octavianus, yn ddiweddarach yr ymerawdwr Augustus, yn 41 CC neu 40 CC, a chynerodd ei henw o enw'r duw Apollo.

Legio XV Apollinaris
Enghraifft o'r canlynolLleng Rufeinig Edit this on Wikidata
LleoliadCarnuntum, Illyricum, Syria Edit this on Wikidata
GwladwriaethRhufain hynafol Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia
Carreg fedd y canwriad Titus Calidius o Legio XV Apollinaris yn Carnuntum

Ymladdodd tros Octavianus yn y rhyfel cartref, ac wedi mrwydr Actium yn 31 CC, pan orchfygwyd Marcus Antonius, trosglwyddwyd hi i Illyricum. O 9 O.C. ymlaen, roedd yn nhalaith newydd Pannonia, efallai yn Emona, yna o 14 ymlaen yn Carnuntum. Gyda Legio VIII Augusta a Legio IX Hispana, anogwyd y lleng i wrthryfela gan Percennius pan ddaeth y newydd am farw Augustus, ond perswadiwyd hwy i roi ei teyrngarwch i'r ymerawdwr newydd, Tiberius, gan ei fab, Drusus minor.

Yn 62 neu 63 gyrrwyd y lleng i Syria. Bu ganddi ran yn yr ymgyrch yn erbyn gwrthryfel yr Iddewon, a ddechreuodd yn 66; ymladdodd dan Vespasian ac yn nes ymlaen dan ei fab Titus. Wedi diwedd y gwrthryfel, dychwelodd i ardal afon Donaw. Ymladdodd yn erbyn y Parthiaid dan yr ymerawdwr Trajan. Yn ddiweddarach, symudwyd hi i Satala yn nhalaith Cappadocia.

Yn 175, gwrthryfelodd llywodraethwr Syria, Avidius Cassius, yn erbyn yr ymerawdwr Marcus Aurelius. Daliodd y lleng yn deyrngar i'r ymerawdwr, a chafodd yr enw ychwanegol Pia Fidelis.