Pannonia

Un o daleithiau'r Ymerodraeth Rufeinig oedd Pannonia. Ei brifddinas oedd Carnutum. Roedd y dalaith yn cynnwys gorllewin Hwngari, rhan o ddwyrain Awstria, ac ardaloedd yng Nghroatia a Slofenia.

Pannonia

Math	Talaith Rufeinig
Prifddinas	Carnuntum
Sefydlwyd	20
Daearyddiaeth
Gwlad	Rhufain hynafol
Cyfesurynnau	44.9°N 19.02°E
Cyfnod daearegol	yr Ymerodraeth Rufeinig
Ffeiliau perthnasol ar Comin

Llun awyr: Gorsium - Tác - Hwngari heddiw

Aquincum

Lleoliad talaith Pannonia yn yr Ymerodraeth Rufeinig

Mae'n debygol mai'r hanesydd Aurelius Victor oedd llywodraethwr y dalaith yn 361, dan yr ymerodr Julian.

Rhanbarthau a dinasoedd

Amddiffynid y ffin ar Afon Daniwb gan ddau golonia (ar gyfer hen filwyr) Aelia Mursia (Osijek) ac Aelia Aquincum (Óbuda) a sefydlwyd gan Hadrian.

Dan Diocletian rhanwyd y dalaith yn bedair rhan:

• Pannonia Prima yn y gogledd-orllewin, a'i phrifddinas yn Savaria/Sabaria (Szombathely),
• Pannonia Valeria yn y gogledd-ddwyrain, a'i phrifddinas yn Sopianae (Pécs),
• Pannonia Savia yn y de-orllewin, a'i phrifddinas yn Siscia (Sisak),
• Pannonia Secunda yn y de-ddwyrain, a'i phrifddinas yn Sirmium (Sremska Mitrovica)

Yn ogystal symudodd Diocletian rhannau o Slofenia allan o Pannonia a'u cynnwys yn Noricum.

Roedd y rhan fwyaf o'r trigfannau brodorol yn pagi (cantonau gwledig) a rennif yn vici (pentrefi), tra bod y rhan fwyaf o'r trefi mawr o darddiad Rhufeinig. Yn ogystal â'r dinasoedd uchod roeddetn yn cynnwys:

• Solva (Esztergom)
• Aquincum (Gogledd-Budapest)
• Contra-Aquincum (De-Budapest)
• Alba Regia (Székesfehérvár)
• Arrabona (Győr)
• Cibalae (Vinkovci)
• Gorsium-Herculia (Tác)
• Mursa (Osijek)
• Marsonia (Slavonski Brod)
• Scarbantia (Sopron)
• Taurunum (Zemun)
• Aquincum neu Acumincum (Stari Slankamen)
• Bononia (Banoštor)
• Cusum (Petrovaradin)
• Serbinum (Gradiška)

Eginyn erthygl sydd uchod am Rufain hynafol. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato