Traeth caregog bychain a chysgodol ar arfordir gogleddol Llŷn yw Porth Ychain. Saif ar Lwybr Arfordir Cymru rhwng Porth Gwylan a Thraeth Penllech. Mae llwybr drol yn dilyn i lawr i'r traeth o Rhosborthychain. Mae'r gwelltir ar hyd ben y gelltydd rhwng Porth Ychain a Phorth Gwylan yn cael ei reoli i annog tyfiant planhigion gwyllt ac arddegau o'r flwyddyn mae posib ymhyfrydu o weld grug a serennyn y gwanwyn (Scilla verna) mewn blodau yn o gystal ag eithin a'i flodau euraidd.

Porth Ychain
Mathtraeth Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
Cyfesurynnau52.8912°N 4.6611°W Edit this on Wikidata
Map
Porth Ychain
Serennyn y gwanwyn (Scilla verna) Porth Ychain

Storïau lleol golygu

 
Grug yn blodeuo ar hyd ben yr allt, Porth Ychain

Mae paragraff yn llyfr crwydro Elfed Gruffydd, 'Ar Hyd Ben 'Ralld' sy'n cynnig esboniad ar darddiad yr enw 'Porth Ychain' a hanes ynghlwm a'r traeth;

"Mae hanes i dair ar ddeg o fuchod Tŷ Mawr Penllech fynd dros yr allt yn Ogof Fair, stori sy'n gwneud i rywun feddwl mai hyn roddodd fod i enw Porth Ychain. Hanes difyr arall yw'r un i long yn cario llwyth o rum ddod i'r lan rhyw dro, a dim ond wats yn tincian mewn caban a mochyn byw ar ei bwrdd. Beth achosodd hynny tybed? Dywedir fod y llyfr log wedi ei gwblhau yn daclus am y diwrnod cynt."[1]

Gweler hefyd o ran diddordeb lleol golygu

Cyfeiriadau golygu

  1. Gruffydd, Elfed (1991). Ar Hyd Ben 'Ralld. Pwllheli: Clwb y Bont. t. 28.