Uwch Gynghrair Slofenia

prif adran pêl-droed Slofenia

Y PrvaLiga Telekom Slovenije neu, ar lafar ac yn dalfyredig, PrvaLiga yw Uwch Gynghrair pêl-droed Slofenia a phinacl system byramid cynghrair y wlad, Slovenska Nogometna Liga sy'n cynnwys 3 prif haen - dwy adran genedlaethol ac yna adrannau rhanbarthol, Gogledd, Dwyrain, De, Gorllewin. Talfyrir enw'r Uwch Gynghrair i 1. SNL. Gweinyddir yr Uwch Gynghrair a'r cynghreiriaid eraill gan Gymdeithas Bêl-droed Slofenia.

Uwch Gynghrair Slofenia
GwladSlofenia
CydffederasiwnUEFA
Sefydlwyd1991; 33 blynedd yn ôl (1991)
Nifer o dimau10
Lefel ar byramid1
Disgyn i2. SNL (Ail Adran Slofenia
CwpanauCwpan Slofenia
Cwpanau rhyngwladolCynghrair y Pencampwyr UEFA
Cynghrair Europa UEFA
Pencampwyr PresennolMaribor (15fed teitl)
(2018–19)
Mwyaf o bencampwriaethauMaribor (15 teitl)
Prif sgoriwrBrasil[Marcos Tavares (148)
Partner teleduPlanet TV
RTV Slovenija
Gwefanprvaliga.si
2019–20

Noder hefyd mai PrvaLiga yw'r enw ar Uwch Gynghrair Croatia ac Uwch Gynghrair Gogledd Macedonia hefyd, ond mae'r tair gynghrair arwahân.

Hanes golygu

 
Tlws y PrvaLiga yn cael ei chodi gan Maribor' wrth ennill ei nawfed teitl ym Mai 2011

Rhwng 1920 a 1991, roedd cynghrair Slofenia yn rhan yr is-strwythur rhanbarthol yn system gynghrair yr hen wladwriaeth, Iwgoslafia. Ers annibyniaeth y wlad oddi ar Iwgoslafia, y Slovenska Nogometna Liga yw prif adran genedlaethol Slofenia. Mae enillwyr yr adran yn ennill yr hawl i gystadleu mewn pencampwyriaethau rhyngwladol Ewropeaidd UEFA.

Cyn Annibyniaeth golygu

Cyn hynny, roedd timau gorau Slofenia yn cystadlu yn system gynghrair pêl-droed Iwgoslafia am deitl cenedlaethol Iwgoslafia. Dim ond Ilirija, a Primorje ac ar ôl uno gorfodol o'r ddau dîm ym 1936, SK Ljubljana, a gyrhaeddodd adran uchaf y wlad, Uwch Gynghrair Iwgoslafia , cyn yr Ail Ryfel Byd. Olimpija, Maribor a Nafta oedd yr unig dimau o Slofenia a gymerodd ran yn yr adran uchaf rhwng 1945 a chwalfa Iwgoslafia ym 1991. Wrth fod yn rhan o system bêl-droed Iwgoslafia, cystadlodd y mwyafrif o glybiau Slofenia am deitl pencampwyr rhanbarthol yng Nghynghrair Bêl-droed Gweriniaeth Slofenia. Fodd bynnag, cynghrair y weriniaeth yn swyddogol oedd y drydedd haen o bêl-droed y rhan fwyaf o'r amser ac roedd y gystadleuaeth fel arfer heb y prif glybiau Slofenia, a chwaraeodd yn Ail Gynghrair Iwgoslafia neu adran uchaf y wlad.

Wedi Annibyniaeth golygu

 
Dare Vršič o glwb Olimpija Ljublijana, ail dîm fwyaf llwyddiannus i Lîg

Gelwyd y gynghrair am flynyddoedd wedi'r prif noddwr, Liga Si.mobil Vodafone. Ers ers tymor 2006/07 fe'i gelwir yn swyddogol yn PrvaLiga Telekom Slovenije, wrth i’r noddwr newid.

Mae'r strwythur y gynghrair wedi newid sawl gwaith ers ei sefydlu:

Tymor cyntaf, 1991/92 - roedd 21 tîm yn y uwch adran.[1][2][3]
Ail dymor (1992-93) - gostyngwyd nifer y clybiau i 18
Trydydd tymor (1993-94) - gostynigiad efo i dim ond 16 tîm
Ers tymor 1995/96 dim ond deg tîm sy'n cymryd rhan yng nghystadleuaeth yr Uwch Gynghrair
Yn 1998/99 bu cynnydd i 12 clwb, tra bod gan bob clwb dair gêm yn erbyn pob clwb arall, d. h. cyfanswm o 33 gêm dymor.
Yn 2003-04 a 2004-05 cynhaliwyd rownd ragarweiniol lle roedd pob tîm yn cystadlu yn erbyn pob un mewn gêm gartref a oddi cartref. Fe'i dilynwyd gan rownd bencampwriaeth, lle bu'r chwech gorau yr un yn cystadlu ddwywaith eto.
Yn 2005/06 gostyngwyd y nifer eto i 10 tîm a chyflwynodd y drefn sydd wedi para hyd yma.

Celje a Maribor yw'r unig ddau glwb nad sydd wedi disgyn o'r Uwch Gynghrair ers ei sefydlu yn 1991.[4]

Y Strwythur Gyfredol golygu

Ar hyn o bryd mae deg tîm yn chwarae ar gyfer y bencampwriaeth. Bydd pob tîm yn cystadlu yn erbyn pob tîm arall mewn dwy gêm gartref ac oddi cartref. Y tabl yn gyntaf ar ôl y 36 gêm a ymleddwyd hyd yma yw pencampwr Slofenia. Mae'r nawfed tabl yn gwadu dwy gêm relegation yn erbyn ail gynghrair Slofenia sydd yn yr ail safle. Mae gwaelod y tabl yn disgyn yn awtomatig ac yn cael ei ddisodli gan bencampwr yr ail gynghrair.

Fel sy'n gyffredin nawr yn y mwyafrif o gynghreiriau yn y byd, mae yna dri phwynt i'w hennill ac un pwynt i'w dynnu.

Tabl Enillwyr golygu

Safle Clwb Rhif Tymor
1. NK Maribor 15 1996/97, 1997/98, 1998/99, 1999/00, 2000/01, 2001/02, 2002/03, 2008/09, 2010/11, 2011/12, 2012/13, 2013/14, 2014/15, 2016/17, 2018/19
2. NK Olimpija Ljubljana 6 1991/92, 1992/93, 1993/94, 1994/95, 2015/16, 2017/18
3. ND Gorica 4 1995/96, 2003/04, 2004/05, 2005/06
4. NK Domžale 2 2006/07, 2007/08
5. FC Koper 1 2009/10

Gemau Darbi golygu

Večni derbi (Y Darbi tragwyddol) - NK Maribor vs NK Olimpija.
Štajerski derbi (Darbi talaith Styria) - NK Maribor v NK Celje. Ras y ddwy ddinas fwyaf yn Styria.
Primorski derbi (Darbi Primorski - yr arfordir) - NK Ankaran yn erbyn ND Gorica. Gêm rhwng dau o'r timau mwyaf llwyddiannus o Primorska.
Ljubljanski derbi (Darbi Ljubljana - y brifddinas) - NK Domzale vs NK Olimpija. Gêm rhwng dau o dimau mwyaf llwyddiannus Canol Slofenia.
Prekmurski derbi (Darbi Prekmurje - ardal ger y ffin â Hwngari) - NK Mura vs NK Nafta. Gêm y ddau dîm Prekmurje mwyaf llwyddiannus.

Dolenni golygu

Cyfeiriadau golygu

  1. Sportal (20 May 2011). "Zgodovina 1. SNL" [History of 1. SNL] (yn Slovenian). Siol. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2016-03-05. Cyrchwyd 3 May 2012.CS1 maint: unrecognized language (link)
  2. "Zgodovina" [History] (yn Slovenian). Association of 1. SNL. Cyrchwyd 3 May 2012.CS1 maint: unrecognized language (link)
  3. "Zgodovina" [History] (yn Slovenian). Football Association of Slovenia. Cyrchwyd 3 May 2012.CS1 maint: unrecognized language (link)
  4. D. S. (2 June 2019). "Sežanci vzeli Goričanom prvoligaški status" (yn Slofeneg). Nova Gorica: RTV Slovenija. Cyrchwyd 5 June 2019.
  Eginyn erthygl sydd uchod am bêl-droed. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.