Mudiad Heb Aliniad
Mae'r Mudiad Heb Aliniad (Saesneg: Non-Aligned Movement (NAM)) yn grŵp rhyngwladol o wladwriaethau nad ydynt yn ystyried eu hunain yn ochri'n ffurfiol gydag unrhyw floc grym (e.e. y Cenhedloedd Unedig), nac yn erbyn unrhyw floc grym. Erbyn 2024 roedd yn cynnwys 120 o aelodau llawn ac 20 arall a oedd yn 'arsylwi'. Fe'i sefydlwyd gyda'r bwriad o hyrwyddo buddiannau gwledydd sy'n datblygu yng nghyd-destun gwrthdaro yn y Rhyfel Oer. Ar ôl y Cenhedloedd Unedig, dyma'r grŵp mwyaf o wladwriaethau ledled y byd.
Mudiad Heb Aliniad | |
Pencadlys | Canolfan Gydgysylltu yn Ninas Efrog Newydd |
---|---|
Aelodaeth | 120 o aelodau 17 o wledydd arsyllwyr |
Prif gorff penderfynu | Cynhadledd Penaethiaid Gwladwriaethau y Gwledydd Amhleidiol |
Cadeirydd | Yr Aifft |
Ysgrifennydd Cyffredinol | Mohamed Hussein Tantawi (de facto) |
Sefydlwyd | 1961 |
Gwefan | csstc.org |
Ym mhlith yr aelodau mae Belarws, Wsbecistan, ac holl aelodau Grŵp y 77, ac eithrio'r rhai sydd'n arsyllwyr yn y Mudiad yn ogystal â gwledydd Oceania (ar wahân i Papua Gini Newydd a Fanwatw, sydd yn aelodau).
Sefydlwyd y sefydliad yn Beograd ym 1961 gan ymdrechion Josip Broz Tito, Arlywydd Iwgoslafia, Jawaharlal Nehru, Prif Weinidog India, Gamal Abdel Nasser, Arlywydd yr Aifft, Kwame Nkrumah, Arlywydd Ghana, a Sukarno, Arlywydd Indonesia. Eu bwriad oedd i hyrwyddo trydydd ddewis i wladwriaethau'r Trydydd Byd ar wahân i flociau'r Dwyrain a'r Gorllewin yn y Rhyfel Oer.