Papua Gini Newydd
Gwlad yn Oceania yw Papua Gini Newydd[1] (neu Papwa Gini Newydd). Fe'i lleolir yn ne-orllewin y Cefnfor Tawel ym Melanesia. Mae'n cynnwys hanner dwyreiniol ynys Gini Newydd ynghyd â llawer o ynysoedd llai megis Prydain Newydd, Iwerddon Newydd a Bougainville. Mae'r wlad yn ffinio â Papua (talaith yn Indonesia) i'r gorllewin ac mae Awstralia'n gorwedd i'r de ar draws Culfor Torres.
 | |
| Talaith Annibynnol Papua Gini Newydd Independen Stet bilong Papua Niugini (Tok Pisin) | |
 | |
| Arwyddair | Miliwn o Deithiau Gwahanol  |
|---|---|
| Math | teyrnas y Gymanwlad, ynys-genedl, gwlad, gwladwriaeth sofran, gwladwriaeth archipelagig, brenhiniaeth gyfansoddiadol |
| Prifddinas | Port Moresby |
| Poblogaeth | 8,935,000 |
| Sefydlwyd | 1 Gorffennaf 1949 (Annibyniaeth oddi wrth Awstralia) 16 Medi 1975 (Cydnabod) |
| Anthem | Codwch, Chwi Feibion |
| Pennaeth llywodraeth | James Marape |
| Cylchfa amser | UTC+10:00, UTC+11:00, Pacific/Port_Moresby |
| Gefeilldref/i | Toyota |
| Iaith/Ieithoedd swyddogol | Saesneg, Pisin, Hiri Motu, Papua New Guinean Sign Language |
| Daearyddiaeth | |
| Rhan o'r canlynol | Oceania, Melanesia |
| Gwlad | Papua Gini Newydd |
| Arwynebedd | 462,840 km² |
| Yn ffinio gyda | Indonesia, Awstralia, Taleithiau Ffederal Micronesia, Ynysoedd Solomon |
| Cyfesurynnau | 6.3°S 147°E |
| Gwleidyddiaeth | |
| Corff gweithredol | Cyngor Gweithredol Cenedlaethol Papua Gini Newydd |
| Corff deddfwriaethol | Senedd Genedlaethol Papua Gini Newydd |
| Swydd pennaeth y wladwriaeth | teyrn Papua Gini Newydd |
| Pennaeth y wladwriaeth | Charles III |
| Swydd pennaeth y Llywodraeth | Prif Weinidog Papua Gini Newydd |
| Pennaeth y Llywodraeth | James Marape |
 | |
 | |
| Ariannol | |
| Cyfanswm CMC (GDP) | $26,312 million, $30,633 million |
| CMC y pen | $2,757 |
| Arian | kina |
| Canran y diwaith | 2 ±1 canran |
| Cyfartaledd plant | 2.79 |
| Mynegai Datblygiad Dynol | 0.558 |
Saesneg, Tok Pisin a Hiri Motu yw'r ieithoedd swyddogol ond siaredir mwy nag 850 o ieithoedd yn y wlad.
Cyfeiriadau
golygu- ↑ Gareth Jones (gol.), Yr Atlas Cymraeg Newydd (Collins-Longman, 1999), t. 110.
