Angharad Tomos
Awdures ac ymgyrchydd o Gymru yw Angharad Tomos (ganed 19 Gorffennaf 1958).
| Angharad Tomos | |
|---|---|
| |
| Geni | Angharad Tomos 19 Gorffennaf 1958 Bangor, Gwynedd |
| Galwedigaeth | Awdures, ymgyrchydd iaith |
| Cenedligrwydd |  Cymreig
|
| Addysg | Ysgol Gynradd Bontnewydd ac Ysgol Dyffryn Nantlle |
| Cyfnod ysgrifennu | 1982– |
| Math o lên | Llenyddiaeth plant, llenyddiaeth ffuglen a ffeithiol ar gyfer oedolion |
| Gwaith nodedig | Si Hei Lwli, Wele'n Gwawrio, Titrwm |
| Priod | Ben Gregory |
| Plant | Un bachgen |
Bywgraffiad
golyguFe'i ganed ym Mangor, Gwynedd ym 1958, a chafodd ei magu yn un o bum chwaer yn Llanwnda ger Caernarfon. Mynychodd Ysgol Gynradd Bontnewydd ac Ysgol Dyffryn Nantlle. Cychwynodd ei haddysg uwch ym Mhrifysgol Cymru, Aberystwyth, ond bu iddi adael er mwyn gweithio i Gymdeithas yr Iaith. Cafodd radd ym Mhrifysgol Cymru, Bangor yn ddiweddarach.
Mae'n ymgyrchydd iaith digyfaddawd, yn llenor disglair, ac wedi gwneud cyfraniad enfawr gyda'i llyfrau i blant. Bu'n gadeirydd Cymdeithas yr Iaith. Enillodd Fedal Lenyddiaeth Eisteddfod yr Urdd ym 1981 ac eto ym 1982 â'i chyfrol Hen Fyd Hurt.
Mae hi'n ysgrifennu a darlunio llyfrau i blant, gan gynnwys ei chyfres Rwdlan, a leolir yng Ngwlad y Rwla. Rala Rwdins oedd y gyfrol gyntaf yn y gyfres hon, cyhoeddwyd gan Y Lolfa ym 1983.
Ym 1985 derbyniodd wobr yr Academi Gymreig am ei nofel Yma o Hyd sydd am fywyd carchar y cafodd hi ei hun brofiad ohnno fel ymgyrchydd iaith. Enillodd Fedal Ryddiaith yr Eisteddfod Genedlaethol ddwywaith, ym 1991 ac ym 1997, a Gwobr Tir na n-Og ddwywaith yn ogystal, ym 1986 ac 1994
Enillodd Wobr Mary Vaughan Jones yn 2009 am ei chyfraniad tuag at llenyddiaeth plant yng Nghymru.[1]
Mae hi'n briod â Ben Gregory ac yn byw ym Mhen-y-groes, Gwynedd.
Ymgyrchu
golyguMae Tomos yn ymgyrchydd sydd wedi cefnogi sawl achos. Yn ogystal ag ymgyrchoedd dros y Gymraeg mae hi wedi gweithredu dros heddwch a gwrth-ryfel[2] ac yn erbyn cerflun Henry Morton Stanley yn Ninbych[3].
Llyfryddiaeth
golygu.jpg)
- Yma o Hyd (Y Lolfa, 1985)
- Y Llipryn Llwyd (Y Lolfa, 1985)
- Titrwm (Y Lolfa, 1994)
- Hen Fyd Hurt (Y Lolfa, 1992)
- Sothach a Sglyfath, Cyfres Cled (Y Lolfa, 1993)
- Stwnsh Rwdlan (Y Lolfa, 1997)
- Parti Cwmwl (Y Lolfa, 1998)
- 'Dydw i Ddim Eisiau' - Stori Jona (Cyhoeddiadau'r Gair, 1999)
- 'Un Bach Ydwyf' (Cyhoeddiadau'r Gair, 1999)
- Ar y Brig - Stori Saceus (Cyhoeddiadau'r Gair, 1999)
- I Mewn i'r Arch â Nhw (Cyhoeddiadau'r Gair, 1999)
- Paid Siglo'r Cwch (Cyhoeddiadau'r Gair, 1999)
- Rhywun i'w Garu (Cyhoeddiadau'r Gair, 1999)
- Y Wal Na Ddaeth i Lawr (Cyhoeddiadau'r Gair, 1999)
- Yn Ffau'r Llewod (Cyhoeddiadau'r Gair, 1999)
- Nadolig heb Goeden (Cyhoeddiadau'r Gair, 1999)
- Cnonyn Aflonydd (Gwasg Gwynedd, 2001)
- I Mewn i'r Arch â Nhw (Cyhoeddiadau'r Gair, 2001)
- Nadolig heb Goeden (Cyhoeddiadau'r Gair, 2001)
- Hiraeth am Yfory (Gwasg Gomer, 2002)
- Rhagom (Gwasg Carreg Gwalch, 2004)
- Wele'n Gwawrio (Y Lolfa, 2004)
- Dysgu'r Wyddor gyda Rwdlan (Y Lolfa, 2005)
- Eira'r Gaeaf (Y Lolfa, 2010)
- Pecyn Cyfres Darllen Mewn Dim (Y Lolfa, 2007)
- Si Hei Lwli (Y Lolfa, 2005)
- Wrth fy Nagrau i (Gwasg Carreg Gwalch, 2007)
- Gwanwyn Gwlad y Rwla (Y Lolfa, 2010)
- Haf Braf (Y Lolfa, 2010)
- Halibalŵ Yr Hydref (Y Lolfa, 2010)
- Bodlon - Byw'n Hapus ar Lai (Gwasg Gwynedd, 2011)
- Llyfr Lliwio Gwlad y Rwla (Y Lolfa, 2011)
- Tua'r Dyfodol (Caernarfon : Cyngor Gwynedd, 2014)
- Darn Bach o Bapur (Gwasg Carreg Gwalch, 2014)
- Paent! (Gwasg Carreg Gwalch, 2015)
- The Empty Room (Gwasg Carreg Gwalch, 2016)
- Henriét y Syffrajét (Gwasg Carreg Gwalch, 2018)
- Y Castell Siwgr (Gwasg Carreg Gwalch, 2020)
Gwobrau ac anrhydeddau
golygu- 1982 - Medal Lenyddiaeth Eisteddfod yr Urdd am Hen Fyd Hurt
- 1986 - Gwobr Tir na n-Og am Y Llipryn Llwyd (Cyfres Rwdlan)
- 1991 - Medal Ryddiaith Eisteddfod Genedlaethol Cymru am Si Hei Lwli
- 1994 - Gwobr Tir na n-Og am Sothach a Sglyfath (Cyfres Cled)
- 1997 - Medal Ryddiaith Eisteddfod Genedlaethol Cymru am Wele'n Gwawrio
- 2009 - Gwobr Mary Vaughan Jones
Cyfeiriadau
golygu- ↑ Anrhydeddu Awdur Llyfrau Plant - Tlws Mary Vaughan Jones 2009. Cyngor Llyfrau Cymru (24 Tachwedd 2009).
- ↑ http://archif.rhwyd.org/ycymro/newyddion/c/x44/i/3734/desc/cofio-hedd-nid-cledd--pererindod-heddwch-gogledd-cymru/
- ↑ http://www.telegraph.co.uk/comment/letters/7963923/If-it-was-right-to-drop-the-bomb-on-Hiroshima-it-cant-be-immoral-to-have-Trident.html
Dolenni allanol
golygu- Archif y Llyfrgell Genedlaethol Archifwyd 2011-07-20 yn y Peiriant Wayback
- Ei thudalen ar wefan Cymdeithas yr Iaith Archifwyd 2011-07-25 yn y Peiriant Wayback