OPEC

Corff rhyngwladol o gynhyrchwyr olew yw OPEC (o'r Saesneg: Organization of the Petroleum Exporting Countries neu'n Gymraeg, Cyfundrefn Gwledydd Allforio Petroliwm). Mae'r mwyafrif o wledydd sydd yn cynhyrchu olew ar raddfa sylweddol yn aelodau o OPEC, sydd yn ceisio dylanwadu ar bris olew crai rhyngwladol trwy reoli faint o olew caiff ei gynhyrchu drwy'r byd.

Baner OPEC

Pencadlys OPEC yn Fienna

Sefydlwyd OPEC ar 14 Medi 1960 yn Baghdad (Irac), gyda'r syniad yn dod o Feneswela. Yr aelodau gwreiddiol, heblaw Feneswela ac Irac, oedd Sawdi Arabia, Iran a Ciwait. Yn ddiweddarach, daeth gwledydd eraill yn aelodau, er i rai adael wedyn: Qatar (1961), Indonesia (1962-2008), Libia (1962), Emiradau Arabaidd Unedig (1967), Algeria (1969), Nigeria (1971), Ecwador (1973-1992 a dod yn aelod eto Tachwedd 2007), Gabon (1975-1994) ac Angola (2007). Mae'r pencadlys yn Fienna ers 1965.

Aelodau cyfredol y Corff (yn 2019) yw: Aljeria, Angola, Cowait, Ecwador, Yr Emiradau Arabaidd Unedig, Gini'r Cyhydedd, Gabon, Iran, Irac, Gweriniaeth y Congo, Libia, Nigeria, Arabia Sawdi (arweinydd de fact), a Feneswela. Mae Indonesia a Catar yn gyn-aelodau. Mae'r 14 gwladwriaeth (ym Medi 2018) yn gyfrifol am 44% o gynnyrch olew y byd ac 81.5% o gronfeydd "profiedig" o olew'r byd.

Nid yw pob gwlad sy'n cynhyrchu olew ar raddfa sylweddol yn aelod o OPEC; nid yw Canada, Mecsico, Norwy, yr Unol Daleithiau, Rwsia ac Oman yn aelodau.

Aelodau OPEC mewn glas tywyll. Mae Gabon ac Indonesia (glas golau) wedi gadael OPEC.

Cwotâu Olew Cyfredol

Cwotâu OPEC ar gyfer echdynnu bareli y dydd, fesul mil

Valstybė	Cwota (7/1/05)	Adennill (1/07)	Capasiti Macsimwm
Aljeria	894	1,360	1,430
Angola	N/A	1,490	1,490
Indonesia	1,451	860	860
Iran	4,110	3,700	3,750
Irac		1,481
Cowait	2,247	2,500	2,600
Libia	1,500	1,650	1,700
Nigeria	2,306	2,250	2,250
Catar	726	810	850
Arabia Sawdi	10,099	8,800	10,500
EAU	2,444	2,500	2,600
Feneswela	3,223	2,340	2,450
Cyfanswm	28,000	31,981	32,230

(Noder nad yw Catar nag Indonesia bellach yn aelod o OPEC).

Dolenni

• Gwefan OPEC