Pencampwriaeth Rygbi'r Pedair Gwlad 1897

Pencampwriaeth Rygbi'r Pedair Gwlad 1897 oedd y bymthegfed ornest yng nghyfres Pencampwriaeth Rygbi'r Pedair Gwlad. Chwaraewyd pedair gêm rhwng 9 Ionawr a 13 Mawrth. Ymladdwyd hi gan Loegr, Iwerddon, Yr Alban, a Chymru.

Pencampwriaeth Rygbi'r Pedair Gwlad 1897
Tîm Lloegr (v Cymru)
Dyddiad9 Ionawr - 13 Mawrth 1897
Gwledydd Lloegr
 Iwerddon
 yr Alban
 Cymru
Ystadegau'r Bencampwriaeth
Pencampwyrneb
Cwpan Calcutta Lloegr
Gemau a chwaraewyd4
Sgoriwr y nifer fwyaf
o bwyntiau
Lloegr Byrne (12)
Sgoriwr
y nifer fwyaf
o geisiadau
Iwerddon Bulger (2)
Iwerddon Gardiner (2)
1896 (Blaenorol) (Nesaf) 1898

Dim ond un gêm a gwblhaodd Cymru yn ystod y bencampwriaeth hon wedi i Undeb Rygbi Cymru dynnu allan o’r Bwrdd Rygbi Rhyngwladol ym mis Chwefror 1897 oherwydd yr anghydfod am roi tysteb i Arthur Gould, oedd yn cael ei ystyried fel tâl am chwarae gêm amatur gan y gwledydd eraill. Gan hynny nid oedd Cymru yn gymwys i chwarae unrhyw gemau rhyngwladol pellach.

Roedd y rheolau ar y pryd yn nodi y byddai'r tabl terfynol yn cael ei benderfynu ar bwyntiau gêm ac yna pwyntiau a sgoriwyd. Wrth i bob tîm orffen gyda dau bwynt gêm, bu'r bencampwriaeth yn ddamcaniaethol gyfartal. Hawliodd Lloegr y teitl trwy eu sgôr uwch, er iddynt golli eu dwy gêm gyntaf ac ildio mwy o geisiadau a phwyntiau nag unrhyw un o'r tair gwlad arall.[1] Mae'r mwyafrif o ffynonellau yn rhestru canlyniad pencampwriaeth 1897 fel un "heb ei chwblhau" oherwydd nad oes modd dod i benderfyniad teg ar bwy oedd yn fuddugol.

System sgorio

golygu

Penderfynwyd ar y gemau ar gyfer y tymor hwn ar bwyntiau a sgoriwyd. Roedd cais werth tri phwynt, tra bod trosi gôl wedi’i chicio o’r cais yn rhoi dau bwynt ychwanegol. Roedd gôl a ollyngwyd o'r marc a gôl adlam ill dau werth pedwar pwynt. Roedd goliau cosb werth tri phwynt.

Safle Gwlad Gemau Pwyntiau Table
points
Chwarae Ennill Cyfartal Colli Dros Yn erbyn Gwahan.
1   Lloegr 3 1 0 2 21 27 −6 2
1   Iwerddon 2 1 0 1 16 17 −1 2
1   Cymru 1 1 0 0 11 0 +11 2
1   yr Alban 2 1 0 1 11 15 −4 2

Canlyniadau

golygu
9 Ionawr 1897
Cymru   11–0   Lloegr
6 Chwefror 1897
Iwerddon   13–9   Lloegr
20 Chwefror 1897
yr Alban   8–3   Iwerddon
13 Mawrth 1897
Lloegr   12–3   yr Alban

Heb eu chwarae

golygu
  • Cymru v. Iwerddon
  • Yr Alban v. Cymru

Y gemau

golygu

Cymry v. Lloegr

golygu
 
J T Magee, Dyfarnwr
9 Ionawr 1897
  Cymru 11 – 0   Lloegr
Cais: Pearson
Boucher
Jones
Trosiad: Bancroft

Cymru:

Lloegr: J. F. Byrne (Mosley), FA Byrne (Mosley), Ernest Fookes (Sowerby Bridge), EM Baker (Prifysgol Rhydychen), T Fletcher (Seaton), Cyril Wells (Harlequins), EW Taylor (Rockcliff) capt., F Jacob (Prifysgol Caergrawnt), JH Baron (Bingley), PJ Ebdon (Wellington), RF Oakes (Hartlepool Rovers), WB Stoddart (Liverpool), Frank Stout (Gloucester), W Ashford (Richmond), RH Mangles (Richmond)


Iwerddon v. Lloegr

golygu
6 Chwefror 1897
  Iwerddon 13 – 9   Lloegr
Cais: Gardiner (2)
Bulger
GM: Bulger
Cais: Robinson
Pen: Byrne (2)
Lansdowne Road, Dulyn
Dyfarnwr: DG Findlay (Yr Alban)

Iwerddon: J Fulton (C R Gogledd yr Iwerddon), W Gardiner (C R Gogledd yr Iwerddon), S Lee (C R Gogledd yr Iwerddon), Lawrence Bulger (Prifysgol Dulyn), TH Stevenson (Queen's Uni, Belfast), Louis Magee (Bective Rangers), GG Allen (Derry), JE McIlwaine (C R Gogledd yr Iwerddon), JH Lytle (Lansdowne), WG Byron (C R Gogledd yr Iwerddon), M Ryan (Rockwell College), J Ryan (Rockwell College), EG Forrest (Wanderers) capt., Andrew Clinch (Wanderers), CV Rooke (Monkstown)

Lloegr: J. F. Byrne (Mosley), G.C. Robinson (Percy Park), Ernest Fookes (Sowerby Bridge), JT Taylor (Castleford), WL Bunting (Richmond), S Northmore (Millom), EW Taylor (Rockcliff) capt., F Jacob (Prifysgol Caergrawnt), JH Baron (Bingley), PJ Ebdon (Wellington), RF Oakes (Hartlepool Rovers), WB Stoddart (Liverpool), Frank Stout (Gloucester), W Ashford (Richmond), RH Mangles (Richmond)


Yr Alban V. Iwerddon

golygu
20 Chwefror 1897
  yr Alban 8 – 3   Iwerddon
Cais: Turnbull
Trosiad: TM Scott
Pen: TM Scott
Cais: Bulger
Powderhall, Caeredin
Dyfarnwr: EB Holmes (Lloegr)

Yr Alban: AR Smith (Prifysgol Rhydychen), W Neilson (Albanwyr Llundain), GT Campbell (Albanwyr Llundain), CJN Fleming (Edinburgh Wanderers), T Scott (Hawick), RC Greig (Glasgow Academicals), M Elliot (Hawick), Robert MacMillan (Albanwyr Llundain) capt., JH Dods (Albanwyr Llundain), MC Morrison (Royal HSFP), WMC McEwan (Edinburgh Academicals), TM Scott (Hawick), RC Stevenson (Albanwyr Llundain), GO Turnbull (Gorllewin yr Alban), Alex Laidlaw (Hawick)

Iwerddon: Pierce O'Brien-Butler (Monkstown), W Gardiner (C R Gogledd yr Iwerddon), Lucius Gwynn (Prifysgol Dulyn), Lawrence Bulger (Prifysgol Dulyn), TH Stevenson (Belfast Albion), Louis Magee (Bective Rangers), GG Allen (Derry), JE McIlwaine (C R Gogledd yr Iwerddon), JH Lytle (Lansdowne), WG Byron (C R Gogledd yr Iwerddon), M Ryan (Rockwell College), Jim Sealy (Prifysgol Dulyn), EG Forrest (Wanderers) capt., Andrew Clinch (Wanderers), CV Rooke (Monkstown)


Lloegr v. Yr Alban

golygu
13 Mawrth 1897
  Lloegr 12 – 3   yr Alban
Cais: Fookes
Robinson
Trosiad: Byrne
G. Adlam: Byrne
Cais: Bucher

Lloegr: J. F. Byrne (Mosley), G.C. Robinson (Percy Park), Ernest Fookes (Sowerby Bridge), Osbert Mackie (Prifysgol Caergrawnt), WL Bunting (Richmond), Cyril Wells (Harlequins), EW Taylor (Rockcliff) capt., F Jacob (Prifysgol Caergrawnt), J Pinch (Lancaster), E Knowles (Millom), RF Oakes (Hartlepool Rovers), WB Stoddart (Lerpwl), HW Dudgeon (Richmond), LF Giblin (Prifysgol Caergrawnt), JAS Davidson (Aspatria)

Yr Alban: AR Smith (Prifysgol Rhydychen), W Neilson (Albanwyr Llundain), Alf Bucher (Edinburgh Academicals), AW Robertson (Edinburgh Academicals), T Scott (Hawick), JW Simpson (Royal HSFP), M Elliot (Hawick), Robert MacMillan (Albanwyr Llundain) capt., JH Dods (Albanwyr Llundain), MC Morrison (Royal HSFP), WMC McEwan (Edinburgh Academicals), TM Scott (Hawick), RC Stevenson (Albanwyr Llundain), GO Turnbull (Gorllewin yr Alban), Andrew Balfour (Prifysgol Caergrawnt)

Ffynonellau

golygu
  • Godwin, Terry (1984). The International Rugby Championship 1883-1983. London: Willows Books. ISBN 0-00-218060-X.
  • Griffiths, John (1987). The Phoenix Book of International Rugby Records. London: Phoenix House. ISBN 0-460-07003-7.

Cyfeiriadau

golygu
  1. Godwin (1984), tud 49.

Dolenni allanol

golygu
Rhagflaenydd
Y Pedair Gwlad 1896
Pencampwriaeth Rygbi'r Pedair Gwlad
1897
Olynydd
Y Pedair Gwlad 1898