Eisteddfod Caerwys 1567

(Ailgyfeiriad o Ail Eisteddfod Caerwys)

Cynhaliwyd Eisteddfod Caerwys 1567 yng Nghaerwys, Sir y Fflint. Dyma'r ail o Eisteddfodau Caerwys yn dilyn y gyntaf, sef Eisteddfod Caerwys 1523. Bwriad y ddwy oedd pennu rheolau Cerdd Dafod a Cherdd Dant ac rhoi trefn ar feirdd a cherddorion Cymru trwy sustem o drwyddedau. Credir i'r eisteddfod gael ei chynnal mewn tŷ yn perthyn i deulu Mostyn, noddwyr y ddwy eisteddfod yn ôl pob tebyg, efallai ar y sgwâr yng nghanol Caerwys a adnabyddir fel Sgwâr Mostyn hyd heddiw.[1]

Eisteddfod Caerwys 1567
Enghraifft o'r canlynoleisteddfod Edit this on Wikidata
Dyddiad1567 Edit this on Wikidata
LleoliadCaerwys Edit this on Wikidata
Gwladwriaethy Deyrnas Unedig Edit this on Wikidata

Un o'r rhesymau dros gynnal yr eisteddfod hon yn 1567 oedd dathlu pedwar can mlwyddiant Eisteddfod Aberteifi. Eisteddfod ar gyfer beirdd a cherddorion gogledd Cymru, sef 'Talaith Aberffraw', oedd eisteddfod 1567.

Graddedigion

golygu

Nid yw pob llawysgrif sy'n cofnodi'r graddedigion hyn yn gwbl gytûn ond dyma'r rhestr a dderbynnir fel rheol.[2][3] Ni nodir yma y cerddorion - sef y telynorion a'r crythorion - yn y dosbarthiadau is.

Cerdd Dafod

golygu
Penceirddiaid
Disgyblion pencerddaidd
Disgyblion disgyblaidd
Disgyblion Ysbas

Telynorion

golygu
Penceirddiaid Cerdd Dant
  • Siôn ap Rhys
  • Wiliam Penllyn
  • Hwlcyn Llwyd
Disgyblion penceirddiaid
  • Thomas Anwyl
  • Dafydd Llwyd ap Siôn ap Rhys
  • Edward ab Ifan
  • Robert ap Hywel Llanfor
  • Wmffre Goch
Disgyblion disgyblaidd
  • Rhisiard Glyn
  • Rhobert Llwyd
  • Ieuan Penllyn
  • Lewis Llanfor

Crythorion

golygu
Dosbarth Cyntaf
  • Siamas Eutyn
  • Ieuan Penmon
Ail Ddosbarth
  • Rhobert ap Rhys Gutyn
  • Tomas Môn
  • Siôn Ednyfed
  • Tomas Grythor
Trydydd Ddosbarth
  • Siôn Ddu Grythor

Llyfryddiaeth

golygu

Cyfeiriadau

golygu
  1. Gwyn Thomas, Eisteddfodau Caerwys, tud. 52.
  2. Gwyn Thomas, Eisteddfodau Caerwys, tt. 96-98.
  3. Meurig Idris, Y Brython. Y Gyfrol Gyntaf a'r Ail (Tremadog, 1901), tud. 148.