Canolbarth a Gorllewin Cymru (etholaeth Senedd Ewrop)
Roedd Canolbarth a Gorllewin Cymru yn etholaeth Senedd Ewrop a oedd yn cwmpasu Canol a De Orllewin Cymru.
Hanes golygu
Cyn mabwysiadu ffurf ar gynrychiolaeth gyfrannol ym 1999, defnyddiodd y Deyrnas Unedig dull "Y Cyntaf i'r Felin" ar gyfer etholiadau Ewropeaidd yng Nghymru, Lloegr a'r Alban. Roedd yr etholaethau Senedd Ewropeaidd a ddefnyddid o dan y system honno yn llai na'r etholaethau cyfredol ac yn ethol un aelod yr un. Pan gafodd ei greu ym 1979 roedd Canolbarth a Gorllewin Cymru yn cynnwys etholaethau seneddol Brycheiniog a Maesyfed, Ceredigion, Caerfyrddin, Gŵyr, Llanelli, Penfro, Dwyrain Abertawe a Gorllewin Abertawe.
Ym 1984 cafodd etholaeth Castell-nedd ei ychwanegu at y sedd .
Ym 1994 newidiwyd y ffiniau yn sylweddol wrth i nifer yr etholaethau Ewropeaidd yng Nghymru gynyddu o 4 i 5. Er i'r etholaeth gadw'r un enw - roedd y ffiniau newydd yn dra wahanol gyda siroedd Dyfed, Powys ac etholaeth Meirionnydd Nant Conwy yn ffurfio rhan o'r etholaeth newydd.
Daeth y sedd yn rhan o Etholaeth Cymru Gyfan ym 1999.
Aelodau etholedig golygu
| Etholiad | Aelod | Plaid | |
|---|---|---|---|
| 1979 | Ann Clwyd | Llafur | |
| 1984 | David Morris | Llafur | |
| 1989 | Eluned Morgan | Llafur | |
Etholiadau golygu
Canlyniad Etholiad 1979 golygu
| Etholiad senedd Ewrop, 1979: Canolbarth a Gorllewin Cymru[1] | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Plaid | Ymgeisydd | Pleidleisiau | % | ±% | |
| Llafur | Ann Clwyd | 77,474 | 41.4 | ||
| Ceidwadwyr | David Lloyd | 67,226 | 36.0 | ||
| Plaid Cymru | Hywel Moseley | 22,730 | 12.2 | ||
| Rhyddfrydol | Clem Thomas | 17,628 | 9.4 | ||
| Annibynnol | H. D. Windsor-Williams | 1,826 | 1.0 | ||
| Mwyafrif | 10,248 | 5.4 | |||
| Y nifer a bleidleisiodd | 38.2 | ||||
Canlyniad etholiad 1984 golygu
| Etholiad senedd Ewrop, 1984: Canolbarth a Gorllewin Cymru[1] | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Plaid | Ymgeisydd | Pleidleisiau | % | ±% | |
| Llafur | David Morris | 89,362 | 41.6 | +0.2 | |
| Ceidwadwyr | David Lewis | 52,910 | 24.7 | -11.3 | |
| Rhyddfrydol | D. G. B. Lloyd | 35,168 | 16.4 | +5.0 | |
| Plaid Cymru | Phil Williams | 32,880 | 15.3 | +3.1 | |
| Y Blaid Ecoleg | Marilyn Smith | 4,266 | 2.0 | ||
| Mwyafrif | 36,452 | 16.9 | +11.5 | ||
| Y nifer a bleidleisiodd | 40.2 | +2.0 | |||
| Llafur yn cadw | Gogwydd | ||||
Canlyniad etholiad 1989 golygu
| Etholiad senedd Ewrop, 1989: Canolbarth a Gorllewin Cymru[1] | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Plaid | Ymgeisydd | Pleidleisiau | % | ±% | |
| Llafur | David Morris | 105,670 | 46.9 | +5.3 | |
| Ceidwadwyr | Owen John Williams | 53,758 | 23.9 | -0.8 | |
| Gwyrdd | B. I. McPake | 29,852 | 13.2 | +11.2 | |
| Plaid Cymru | Phil Williams | 26,063 | 11.6 | -3.7 | |
| Democratiaid Cymdeithasol a Rhyddfrydol | Geoffrey Sinclair | 10,031 | 4.4 | -12.0 | |
| Mwyafrif | 51,912 | 23.0 | +6.1 | ||
| Y nifer a bleidleisiodd | 41.2 | +1.0 | |||
| Llafur yn cadw | Gogwydd | ||||
Canlyniad Etholiad 1994 golygu
| Etholiad senedd Ewrop, 1994: Canolbarth a Gorllewin Cymru[1] | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Plaid | Ymgeisydd | Pleidleisiau | % | ±% | |
| Llafur | Eluned Morgan | 78,092 | 40.5 | -6.4 | |
| Plaid Cymru | Marc Phillips | 48,858 | 25.4 | +13.8 | |
| Ceidwadwyr | Peter Bone | 31,606 | 16.4 | -7.5 | |
| Dem Cymdeithasol | Juliana Hughes | 23,719 | 12.3 | +7.9 | |
| Plaid Annibyniaeth y DU | David Rowlands | 5,536 | 2.9 | ||
| Gwyrdd | Chris Busby | 3,938 | 2.0 | -11.2 | |
| Deddf Naturiol | M. T. L. Griffith-John | 988 | 0.5 | ||
| Mwyafrif | 29,234 | 15.1 | -7.9 | ||
| Y nifer a bleidleisiodd | 48.0 | +6.8 | |||
| Llafur yn cadw | Gogwydd | ||||