Yr Elen

Yr Elen
	Yr Elen gan Erwyn Jones
Math	mynydd, copa
Daearyddiaeth
Gwlad	y Deyrnas Unedig
Uwch y môr	962 metr
Cyfesurynnau	53.1664°N 3.9865°W
Cod OS	SH6738965118
Manylion
Amlygrwydd	57 metr
Rhiant gopa	Carnedd Llywelyn
Cadwyn fynydd	Eryri
	Ffeiliau perthnasol ar Comin
	[golygwch ar Wicidata]

Mae'r Elen yn fynydd yn y Carneddau yn Eryri.

Enw

Mae tarddiad yr enw yn ansicr. Un awgrym yw fod y mynydd wedi ei enwi ar ôl rhyw "Elen", efallai, os mai Llywelyn ap Gruffudd a roes ei enw i Garnedd Llywelyn, fod "Yr Elen" wedi ei enwi ar ôl ei wraig Eleanor de Montfort. Mwy tebygol yw mai Gelen sydd yn yr enw, yn cyfeirio at y ffordd y mae'r mynydd i weld wedi ei gysylltu ei hun ar ystlys Carnedd Llywelyn, fel gelen ar anifail.

Daearyddiaeth a llwybrau

Saif yr Elen ar grib fechan sy'n gadael prif grib y Carneddau ger Carnedd Llywelyn ac yn arwain tua'r gogledd-orllewin. Mae'n agos iawn at Garnedd Llywelyn, dim ond un cilometr ar hyd y grib, ac fel arfer cyrhaeddir y copa o gopa Carnedd Llywelyn. Mae modd hefyd dringo'r Elen yn uniongyrchol o Gerlan ger Bethesda, gan ddilyn Afon Llafar at droed yr Elen ac yna dilyn llwybr braidd yn aneglur i fyny'r llechweddau. Mae'r ffordd hon braidd yn serth, ond mae rhai o'r ffyrdd i fyny Carnedd Llywelyn yn cynnwys rhannau serth hefyd megis ar lechweddau Pen yr Ole Wen.

Gweler hefyd

Dolennau allanol

Clwb Mynydda Cymru
Lleoliad ar wefan Streetmap Archifwyd 2016-03-06 yn y Peiriant Wayback
Lleoliad ar wefan Get-a-map^{[dolen farw]}

Y pedwar copa ar ddeg
Yr Wyddfa a'i chriw: Yr Wyddfa (1085m) · Garnedd Ugain (1065m) · Crib Goch (923m)
Y Glyderau: Elidir Fawr (924m) · Y Garn (947m) · Glyder Fawr (999m) · Glyder Fach (994m) · Tryfan (915m)
Y Carneddau: Pen yr Ole Wen (978m) · Carnedd Dafydd (1044m) · Carnedd Llywelyn (1064m) · Yr Elen (962m) · Foel Grach (976m) · Carnedd Gwenllian (Garnedd Uchaf) (926m) · Foel-fras (942m)