Gallia Narbonensis
Talaith Rufeinig yn ne Gâl oedd Gallia Narbonensis, yn yr ardal lle mae Languedoc a Profens heddiw, yn ne Ffrainc.
 | |
| Math | Talaith Rufeinig  |
|---|---|
| Enwyd ar ôl | Narbo Martius |
| Prifddinas | Narbo Martius |
| Sefydlwyd |
|
| Daearyddiaeth | |
| Rhan o'r canlynol | yr Ymerodraeth Rufeinig |
| Gwlad | Rhufain hynafol |
| Gerllaw | Y Môr Canoldir |
| Yn ffinio gyda | Hispania Tarraconensis, Gallia Aquitania, Gallia Lugdunensis |
| Cyfesurynnau | 44°N 4°E |
| Cyfnod daearegol | y cynfyd clasurol |
 | |
Daeth yn dalaith Rufeinig yn 121 CC, yn wreiddiol o dan yr enw Gallia Transalpina ('Gâl dros yr Alpau') er mwyn ei gwahaniaethu oddi wrth Gallia Cisalpina ('Gâl is yr Alpau'). Ailenwyd Gallia Transalpina yn Gallia Narbonesis yn ddiweddarach ar ôl ei phrifddinas Narbo Martius (Narbonne), a oedd wedi cael ei sefydlu ar lan y Môr Canoldir yn 118 CC.
Ganwyd yr hanesydd Rhufeinig Tacitus, mab-yng-nghyfraith Agricola, yn y dalaith tua'r flwyddyn 55 O.C.
| Taleithiau'r Ymerodraeth Rufeinig tua 120 OC | 
|
|---|---|
| Achaea | Aegyptus | Affrica | Alpes Cottiae | Alpes Maritimae | Alpes Poenninae | Arabia Petraea | Armenia Inferior | Asia | Assyria | Bithynia | Britannia | Cappadocia | Cilicia | Commagene | Corsica et Sardinia | Creta et Cyrenaica | Cyprus | Dacia | Dalmatia | Epirus | Galatia | Gallia Aquitania | Gallia Belgica | Gallia Lugdunensis | Gallia Narbonensis | Germania Inferior | Germania Superior | Hispania Baetica | Hispania Lusitania | Hispania Tarraconensis | Italia | Iudaea | Lycaonia | Lycia | Macedonia | Mauretania Caesariensis | Mauretania Tingitana | Moesia | Noricum | Numidia | Osroene | Pannonia | Pamphylia | Pisidia | Pontus | Raetia | Sicilia | Sophene | Syria | Thracia | |
