Cilicia
Tiriogaeth ar arfordir de-ddwyreiniol Asia Leiaf oedd Cilicia, a ddaeth yn dalaith Rufeinig. Roedd dinas Salamis ar ynys Cyprus hefyd yn perthyn i'r dalaith. Roedd o bwysigrwydd strategol gan fod Bwlch Cilicia yn rhoi mynediad i Syria.
| Math | rhanbarth, ardal, ardal hanesyddol  |
|---|---|
| Enwyd ar ôl | Cilix |
| Daearyddiaeth | |
| Gwlad | Twrci |
| Cyfesurynnau | 36.985°N 35.12°E |
 | |
Concwerwyd Cilicia tua 446 CC gan Cyrus Fawr. Yn 333 CC daeth yn eiddo Alecsander Fawr. Wedi ei farwolaeth ef, daeth i feddiant satrap Phrygia, Antigonus Monophthalmus, ond wedi iddo ef gael ei orchfygu yn 301 CC, rhannwyd Cilicia rhwng yr Ymerodraeth Seleucaidd a'r Ptoleniaid.
Wedi nifer o ryfeloedd, daeth Cilicia i feddiant Gweriniaeth Rhufain yn 50 CC. Bu Cicero yn llywodraethwr y dalaith. Dan yr ymerawdwr Diocletian, rhannwyd y dalaith yn ddwy, y rhan orllewinol yn cymryd yr enw Isauria a'r llall yn cadw'r enw Cilicia. Ymhith dinasoedd Cilicia roedd Tarsus, man geni'r Apostol Paul.
| Taleithiau'r Ymerodraeth Rufeinig tua 120 OC | 
|
|---|---|
| Achaea | Aegyptus | Affrica | Alpes Cottiae | Alpes Maritimae | Alpes Poenninae | Arabia Petraea | Armenia Inferior | Asia | Assyria | Bithynia | Britannia | Cappadocia | Cilicia | Commagene | Corsica et Sardinia | Creta et Cyrenaica | Cyprus | Dacia | Dalmatia | Epirus | Galatia | Gallia Aquitania | Gallia Belgica | Gallia Lugdunensis | Gallia Narbonensis | Germania Inferior | Germania Superior | Hispania Baetica | Hispania Lusitania | Hispania Tarraconensis | Italia | Iudaea | Lycaonia | Lycia | Macedonia | Mauretania Caesariensis | Mauretania Tingitana | Moesia | Noricum | Numidia | Osroene | Pannonia | Pamphylia | Pisidia | Pontus | Raetia | Sicilia | Sophene | Syria | Thracia | |