Linfield F.C.
Mae Linfield Football Club (fel rheol, Linfield FC) yn glwb pêl-droed proffesiynol o Ogledd Iwerddon sydd wedi'i leoli yn ne Belffast sy'n chwarae yn Uwch Gynghrair Gogledd Iwerddon, yr NIFL - lefel uchaf Cynghrair Pêl-droed Gogledd Iwerddon. Dyma'r pedwerydd clwb hynaf ar ynys Iwerddon; sefydlwyd Linfield fel Linfield Athletic Club ym mis Mawrth 1886 gan weithwyr yn Linfield Mill yr Ulster Spinning Company.[2] Ers 1905, Parc Windsor yw maes cartref y clwb,[1] sydd hefyd yn gartref i dîm Gogledd Iwerddon a stadiwm pêl-droed fwyaf Gogledd Iwerddon. Mae bathodyn y clwb yn arddangos Castell Windsor, sef cartref teulu brenhinol Prydain, gan gyfeirio at enw'r tir.[3] Mae'r teyrngarwch yma i'r frenhiniaeth yn dangos ethos Unoliaethol, Brydeinig y clwb.
Enw llawn | Linfield Football Club[1] | |||
---|---|---|---|---|
Llysenwau | The Blues | |||
Sefydlwyd | Mawrth 1886 (as Linfield Athletic Club)[1] | |||
Maes | Parc Windsor, Belffast (sy'n dal: 18,434) | |||
Cadeirydd | Roy McGivern | |||
Rheolwr | David Healy | |||
Cynghrair | NIFL Premiership | |||
2023–24 | NIFL Premiership, 2. | |||
Gwefan | Hafan y clwb | |||
|
Cyd-destun
golyguYn hanesyddol, roedd Linfield yn rhannu cystadleuaeth ffyrnig â Belfast Celtic nes i Celtic dynnu'n ôl o'r gynghrair am resymau gwleidyddol ym 1949. Ers hynny, prif wrthwynebydd y clwb yw Glentoran, gyda'r ddeuawd yn cael ei hadnabod yn lleol fel y Big Two. Mae'r gystadleuaeth hon yn draddodiadol yn cynnwys darbi cynghrair a chwaraeir ar Ŵyl San Steffan bob blwyddyn, sydd fel arfer yn denu presenoldeb domestig uchaf Gogledd Iwerddon y tymor, ac eithrio rowndiau terfynol cwpan. Ar gyfer tymor 2021-22, roedd cyfartaledd presenoldeb cartref cynghrair Linfield tua 2,900, yr uchaf yn yr adran a mwy na dwbl cyfartaledd cyffredinol y gynghrair o tua 1,400.[4] Llysenw y tîm yw The Blues.
Hanes
golyguSefydlwyd y clwb ym mis Mawrth 1886 mewn ardal o dde Belfast a adnabyddir fel Sandy Row gan weithwyr yn Linfield Mill yr Ulster Spinning Company.[2] Yn wreiddiol yn cael ei adnabod fel Clwb Athletau Linfield, chwaraeodd y tîm i ddechrau ar ddarn o dir a leolir yng nghefn y felin a oedd yn eiddo i'r cwmni, a adwaenid fel y Meadow. Yn wreiddiol, roedd y clwb wedi bwriadu cael rheol i gyfyngu aelodaeth i weithwyr y felin yn unig.[5] Fodd bynnag, cafodd y syniad hwn ei ddileu yn gyflym i ganiatáu ar gyfer y tîm cryfaf posib, gyda chwech o un ar ddeg chwaraewr cyntaf y clwb yn ddi-waith. Cafodd Linfield y clod am gychwyn y gêm basio yn Iwerddon, lle bu dull driblo yn arferol tan tua 1890, ac am dri thymor yn ystod blynyddoedd cynnar y clwb buont yn cystadlu yng Nghwpan FA Lloegr. Yn rowndiau rhagbrofol 1888–89 trechwyd Ulster a Bolton Wanderers i gyrraedd y bedwaredd rownd rhagbrofol, lle bu iddynt wynebu Cliftonville. Ar ôl dwy gêm gyfartal, fe enillon nhw 7-0 yn yr ail gêm, a gafodd ei chwarae ar 25 Rhagfyr 1888. Mae hyn yn nodedig am fod yr unig gêm Cwpan FA Lloegr i gael ei chwarae ar Ddydd Nadolig.[6]
Roedd y fuddugoliaeth hon yn golygu eu bod yn cymhwyso ar gyfer y rownd gyntaf go iawn am y tro cyntaf a'r unig dro, lle cawsant eu tynnu i wynebu Nottingham Forest mewn gêm gyfartal ddadleuol. Roedd Linfield wedi ennill gêm gyfartal 2-2 yn Nottingham, oedd yn golygu ailchwarae yn ôl yn Belfast. Mewn paned ymddangosiadol, trechodd Linfield Forest 3-1 wedyn ar Faes Criced Ulster yn Ballynafeigh, gyda’r dyrfa fawr yn dathlu’r ffaith fod Linfield wedi symud ymlaen i’r ail rownd. Fodd bynnag, ychydig ddyddiau'n ddiweddarach datgelodd y Belfast Telegraph fod yr 'ailchwarae' wedi'i chwarae fel dim mwy na chyfeillgar. Cyn y gêm, roedd Linfield wedi ildio'r gêm gyfartal ar ôl darganfod eu bod wedi chwarae chwaraewr anghymwys, William Johnston, yn anfwriadol yn y gêm gyntaf. Roedd swyddogion o'r ddau glwb wedi cytuno i beidio â datgelu'r wybodaeth hon i'r chwaraewyr na'r cyhoedd cyn y gêm, er mwyn chwarae'r gêm fel y cynlluniwyd.[7] Beth bynnag, byddai Linfield wedi bod yn annhebygol o fod wedi chwarae unrhyw ran bellach yn y gwpan, gan y byddai’r gost o deithio i Gaint i chwarae gêm gyfartal yr ail rownd yn erbyn Chatham ar dir agored heb unrhyw incwm o gât wedi bod yn ormodol. Gwnaeth Linfield eu hymddangosiad olaf yng Nghwpan FA Lloegr yn rownd rhagbrofol gyntaf 1890-91, gan gael ei threchu 5-4 gan Nantwich. Hwn oedd y tymor diwethaf i glybiau Gwyddelig gystadlu yn y gystadleuaeth.
Dominyddiaeth
golyguLinfield a Glentoran fu'r ddau glwb mwyaf llwyddiannus ym mhêl-droed Gogledd Iwerddon hyd yma, gan fod y ddau brif gystadleuydd ar gyfer y prif anrhydeddau domestig yn rheolaidd. Maen nhw wedi ennill mwy o deitlau cynghrair, Cwpanau Iwerddon, a Chwpanau Cynghrair nag unrhyw glybiau eraill. Mae Linfield yn dal y record am y nifer fwyaf o deitlau Cynghrair (56), Cwpanau Iwerddon (44), a Chwpanau Cynghrair (10). Mewn cymhariaeth, mae Glentoran wedi ennill 23 teitl cynghrair, 23 Cwpan Iwerddon, a 7 Cwpan Cynghrair. Mae bron i hanner (47.2%) o’r 142 o gystadlaethau Cwpan Iwerddon hyd yma wedi’u hennill gan un o’r ddau glwb, gydag o leiaf un o’r clybiau yn cyrraedd y rownd derfynol ar 92 achlysur (64.8% o’r holl rowndiau terfynol), gan ennill y cwpan gyda’i gilydd. 67 o weithiau. O'r 92 rownd derfynol, mae'r ddau glwb wedi cyfarfod mewn 15 ohonyn nhw - sy'n golygu mai dyma'r rownd derfynol fwyaf cyffredin. Mae Linfield wedi ennill wyth o’r cyfarfodydd terfynol benben o gymharu â saith buddugoliaeth Glentoran, gyda’r cyfarfod diweddaraf rhwng y ddau glwb yn y rownd derfynol yn 2006, pan enillodd Linfield 2-1 i godi’r Gwpan am y 37ain tro. Mae bron i ddwy ran o dair (65.3%) o holl deitlau Cynghrair Iwerddon wedi’u hennill gan un o’r Dau Fawr. O’r 121 o dymhorau cynghrair a gwblhawyd, mae’r teitl wedi’i ennill gan y naill glwb neu’r llall ar 79 achlysur. Mae'r ddeuawd hefyd yn ffurfio dau o'r tri chlwb sydd wedi ymddangos ym mhob tymor o Gynghrair Iwerddon ers ei sefydlu yn 1890; y clwb arall oedd Cliftonville.
Chwarae yn Ewrop
golyguCymerodd y clwb ran gyntaf mewn cystadleuaeth Ewropeaidd yn 1959 yn erbyn Göteborg yng Nghwpan Ewrop 1959-60.[8] Yn rownd gyntaf Cwpan Ewrop 1961–62, denwyd Linfield i wynebu tîm o Ddwyrain yr Almaen, Vorwärts. Chwaraewyd y cymal oddi cartref, collodd Linfield 3-0. Fodd bynnag, gwrthodwyd fisas i Vorwärts ddod i mewn i’r DU i chwarae’r ail gymal, ac (yn yr un modd i Glenavon y tymor blaenorol) nid oedd teithio i chwarae’r ail gymal mewn gwlad niwtral yn ariannol hyfyw i Linfield. Fe'u gorfodwyd felly i dynnu'n ôl o'r gystadleuaeth.[9]
Yn y 1980au, daeth terfysgoedd cefnogwyr yn gymaint o broblem nes i UEFA hyd yn oed ddedfrydu Linfield ym 1988 i chwarae holl gemau cartref Cwpan Ewrop ar dir niwtral (Cymru) am ddwy flynedd.
Stadiwm
golyguErs 1905, Parc Windsor yn ne Belffast yw cartref Linfield. Yn y blynyddoedd cychwynnol ar ôl ffurfio'r clwb ym 1886, bu'n rhaid i Linfield newid tiroedd sawl gwaith am wahanol resymau megis datblygu tai. Arweiniodd y newidiadau tir niferus ac awydd y clwb i gael cartref parhaol i adeiladu hunaniaeth ag ef at brynu darn o dir a elwid yn 'ddolydd cors' ychydig oddi ar waelod Windsor Avenue ar 1 Hydref 1904. Adwaenid yn ddiweddarach fel Parc Windsor,[1] daeth hwn yn gartref parhaol i'r clwb yn ogystal â lleoliad gemau rhyngwladol. Digwyddodd y gêm gyntaf yn Windsor ar 29 Awst 1905, gyda Linfield yn chwarae gêm gyfartal 0-0 yn erbyn Distillery mewn gêm gyfeillgar a drefnwyd i goffau agor y stadiwm yn swyddogol.[10] Digwyddodd y gêm gystadleuol gyntaf a chwaraewyd yn y stadiwm ychydig ddyddiau’n ddiweddarach ar 2 Medi 1905, a daeth i ben gyda buddugoliaeth o 1-0 i Linfield yn erbyn Glentoran – hanner arall timau “Big Two” Belfast – er mai Belffast Celtic oedd Linfield. prif gystadleuwyr ar y pryd.[11] Corff llywodraethu pêl-droed Gogledd Iwerddon, Cymdeithas Bêl-droed Gogledd Iwerddon, sy'n rheoli'r stadiwm, tra bod Linfield yn cadw perchnogaeth y tir.
Sectyddiaeth a thrais
golyguMae Linfield yn cael ei ystyried yn 'glwb Protestannaidd'[12] ac yn denu mwyafrif helaeth eu cefnogaeth o'r ochr honno o'r gymuned. Mae'r clwb hefyd wedi cael ei ystyried yn sectyddol yn y gorffennol, o ran ei bolisi cyflogaeth honedig ac o ran ymddygiad mynych ei gefnogwyr.[13] Mae'r enw sectyddol hwn yn rhannol ganlyniad i weithredoedd cefnogwyr sydd â hanes o ymddygiad gwrth-Gatholig yn amrywio o lafarganu sectyddol ar y terasau i drais corfforol llwyr.[14] Mae rhan o'r broblem wedi'i phriodoli i leoliad Parc Windsor mewn rhan o Belfast a oedd unwaith yn Brotestannaidd yn bennaf.[15] Bu nifer cymharol fach o Gatholigion lleol yn chwarae i'r clwb yn ystod yr Helyntion,[16] a arweiniodd at gyhuddiad eang bod gan y clwb bolisi hanesyddol o beidio ag arwyddo chwaraewyr Catholig.[17] Ond, serch hynny, does erioed wedi bod polisi swyddogol yn erbyn chwarae Catholigion.[18]
Chwarae timau Cymru
golyguEr gwaethaf hanes hir a chyson o chwarae yng nghystadlaethau Ewrop a chyn hynny, perthynas â thimau ym Mhrydain ni bu i Linfield chwarae yn erbyn tîm o Gymru nes iddynt golli 1-0 i C.P.D. Y Seintiau Newydd ar 5 Gorffennaf 2022.[19][20]
Anrhydeddau
golygu- Pencampwyr Iwerddon (cyn 1922 a rhannu'r ynys) a Gogledd Iwerddon*: (56); 1890/91, 1891/92, 1892/93, 1894/95, 1897/98, 1901/02, 1903/04, 1906/07, 1907/08, 1908/09, 1910/11, 1913/14, 1921/22, 1922/23, 1929/30, 1931/32, 1933/34, 1934/35, 1948/49, 1953/54, 1954/55, 1955/56, 1958/59, 1959/60, 1960/61, 1961/62, 1965/66, 1968/69, 1970/71, 1974/75, 1977/78, 1978/79, 1979/80, 1981/82, 1982/83, 1983/84, 1984/85, 1985/86, 1986/87, 1988/89, 1992/93, 1993/94, 1999/00, 2000/01, 2003/04, 2005/06, 2006/07, 2007/08, 2009/10, 2010/11, 2011/12, 2016/17, 2018/19, 2019/20, 2020/21, 2021/22
- Enillwyr Cwpan Iwerddon (cyn 1922 a rhannu'r ynys) a Gogledd Iwerddon*: (44); 1890/91, 1891/92, 1892/93, 1894/95, 1897/98, 1898/99, 1901/02, 1903/04, 1911/12, 1912/13, 1914/15, 1915/16, 1918/19, 1921/22, 1922/23, 1929/30, 1930/31, 1933/34, 1935/36, 1938/39, 1941/42, 1944/45, 1945/46, 1947/48, 1949/50, 1952/53, 1959/60, 1961/62, 1962/63, 1969/70, 1977/78, 1979/80, 1981/82, 1993/94, 1994/95, 2001/02, 2005/06, 2006/07, 2007/08, 2009/10, 2010/11, 2011/12, 2016/17, 2020/21
- Enillwyd Cwpan Cynghair Goledd Iwerddon: (10); 1986/87, 1991/92, 1993/94, 1997/98, 1998/99, 1999/00, 2001/02, 2005/06, 2007/08, 2018/19
- Cwpan Iwerddon Oll (All Ireland)**: (3); 1960/61, 1980, 2005
- City Cup: (20)
- Gold Cup: (31)
- Ulster Cup: (15)
- County Antrim Shield: (43)
- Budweiser Cup: (1)
- Coca-Cola Cup: (3)
*Teitlau cyn annibyniaeth Iwerddon oddi ar Brydain a rhannu'r ynys **Wedi annibyniaeth de Iwerddon.
Dolenni allanol
golyguCyfeiriadau
golygu- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 "Club History". linfieldfc.com. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2017-12-25. Cyrchwyd 18 December 2013.
- ↑ 2.0 2.1 Garnham, Neal (2004). Association football and society in pre-partition Ireland. Ulster Historical Foundation. t. 47.
- ↑ Bairner, Alan (2004). Sport and the Irish. Dublin: University College Press. t. 199. ISBN 9781910820933.
- ↑ "2021–22 NIFL Premiership results". Northern Ireland Football League. Cyrchwyd 6 May 2022.
- ↑ Roberts, Benjamin (2017). Gunshots & Goalposts: The Story of Northern Irish Football. Avenue Books. t. 29. ISBN 978-1-905575-11-4.
- ↑ Collett, Mike (2003). The Complete Record of The FA Cup. t. 878. ISBN 1-899807-19-5.
- ↑ "Belfast Telegraph historical article published on 22 February". Linfield F.C. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2020-07-01. Cyrchwyd 1 July 2020.
- ↑ ""Look at Linfield" European article by Roy McGivern". linfieldfc.com. 25 July 2013. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2015-11-17. Cyrchwyd 8 July 2014.
- ↑ "Jim Savoured Seven Trophy Success with Linfield". linfieldfc.com. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2015-11-17. Cyrchwyd 25 July 2013.
- ↑ "A special guest welcomed in Windsor Park boardroom – 100 years after historic game". linfieldfc.com. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2015-11-17. Cyrchwyd 24 March 2014.
- ↑ Richard William Cox; Dave Russell; Wray Vamplew (2002). Encyclopedia of British football. Psychology Press. t. 219.
- ↑ "The History of Linfield Part 1". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 29 Medi 2012. Cyrchwyd 31 Awst 2010.
- ↑ Bairner, Alan; Shirlow, Peter (2001). "Real and Imagined: Reflections on Football Rivalry in Northern Ireland". In Armstrong, Gary (gol.). Fear and Loathing in World Football. tt. 46–7. ISBN 1-85973-463-4.
- ↑ Sugden, John; Harvie, Scott (1995). "Sport and Community Relations in Northern Ireland". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2011-06-08. Cyrchwyd 24 August 2009.
- ↑ Sugden, John; Bairner, Alan (1995). Sport, sectarianism and society in a divided Ireland. Continuum International Publishing Group. t. 78. ISBN 0-7185-0018-0.
- ↑ Sugden, John; Bairner, Alan (1995). Sport, sectarianism and society in a divided Ireland. Continuum International Publishing Group. tt. 78–79. ISBN 0-7185-0018-0.
- ↑ McKay, Jim; Messner, Michael A.; Donald F., Sabo (2000). Masculinities, gender relations, and sport. SAGE. t. 185. ISBN 0-7619-1272-X.
- ↑ Brodie, Malcolm (1990). Irish Football League 1890–1990: Official Centenary History. Better World Books. ISBN 0951640313.
- ↑ . Twitter Sgorio https://twitter.com/sgorio/status/1544422542332628997. Cyrchwyd 5 Gorffennaf 2022. Missing or empty
|title=
(help) - ↑ "Fixtures & results Tuesday 5 July 2022". Gwefan UEFA. Cyrchwyd 5 Gorffennaf 2022.