Mae Luisa-Marie Neubauer (ganwyd 21 Ebrill 1996)[1] yn ymgyrchydd hinsawdd yn yr Almaen. Hi yw un o brif drefnwyr y streic ysgolion dros y mudiad yn erbyn newid hinsawdd yn yr Almaen, lle cyfeirir ati'n gyffredin o dan ei llysenw Fridays for Future.[2][3] Mae hi'n eirioli polisi hinsawdd sy'n cydymffurfio â Chytundeb Paris ac yn rhagori arno ac yn cymeradwyo dad-dwf. Mae Neubauer yn aelod o Alliance 90 / Y Gwyrddion a Green Youth.[4]

Luisa Neubauer
Ganwyd21 Ebrill 1996 Edit this on Wikidata
Hamburg Edit this on Wikidata
Man preswylIserbrook Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Yr Almaen Yr Almaen
Alma mater
Galwedigaethymgyrchydd hinsawdd, blogiwr, amgylcheddwr, awdur ffeithiol, daearyddwr, podcastiwr Edit this on Wikidata
Plaid WleidyddolAlliance '90/The Greens Edit this on Wikidata
MudiadAmgylcheddaeth, Fridays for Future Edit this on Wikidata
MamFrauke Neubauer Edit this on Wikidata
PartnerLouis Klamroth Edit this on Wikidata
PerthnasauCarla Reemtsma, Dagmar Reemtsma Edit this on Wikidata
Gwefanhttps://blog.wwf.de/autoren/luisa-neubauer Edit this on Wikidata
Luisa-Marie Neubauer (ar y chwith) gyda Greta Thunberg (ar y dde) ym mis Mawrth 2019, yn ystod protest hinsawdd yn Hamburg .
Luisa Neubauer yn TINCON parthed : publica yn Berlin-Kreuzberg ar 7 Mai 2019

Magwraeth golygu

Ganwyd Neubauer yn Hamburg fel yr ieuengaf o bedwar o frodyr a chwiorydd. Mae ei mam yn nyrs.[5] Roedd ei mam-gu yn briod am rai blynyddoedd â Feiko Reemtsma a chymerodd ran yn y mudiad gwrth-niwclear yn yr 1980au, y broblem yr hinsawdd a chyfranodd tuag at gwmni cydweithredol taz[6] Feiko Reemtsma oedd yr aelod olaf o deulu Reemtsma i ddal swydd flaenllaw yn y cwmni Reemtsma tan 1975. Ymhlith pethau eraill, roedd yn gyfrifol am y busnes tramor a'r busnes sigâr.[7][8][9] Mae'r teulu Reemtsma yn un o'r teuluoedd cyfoethocaf yn yr Almaen. Mae gan dair rhan y teulu asedau o 1.45 biliwn ewro.[10] Yn Llundain mae dau o'i thri brodyr a chwiorydd hŷn yn byw,[11] ac mae ei chefnder Carla Reemtsma hefyd yn ymgyrchydd hinsawdd.[12]

Magwyd Neubauer yn ardal Hamburg-Iserbrook a chwblhaodd ei diploma ysgol uwchradd yn y Marion-Dönhoff-Gymnasium yn Hamburg-Blankenese yn 2014.[13] Yn y flwyddyn ar ôl iddi raddio bu’n gweithio i brosiect cymorth datblygu yn Tanzania ac ar fferm ecolegol yn Lloegr.[14] Yn 2015 dechreuodd astudio Daearyddiaeth ym Mhrifysgol Göttingen. Gwnaeth semester dramor yng Ngholeg Prifysgol Llundain[15] a derbyniodd ysgoloriaethau gan lywodraeth yr Almaen[16] a Chynghrair 90 / The Greens - Sefydliad Heinrich Böll cysylltiedig.[17] Yn 2020 cwblhaodd ei hastudiaethau gyda Baglor mewn Gwyddoniaeth.[18]

Gweithgaredd gynnar golygu

Mae Neubauer wedi bod yn llysgennad ieuenctid y sefydliad anllywodraethol ONE ers 2016.[19] Roedd hi hefyd yn weithgar yn y Sefydliad dros Hawliau Cenedlaethau'r Dyfodol,[20] 350.org, sefydliad y Wobr Bywoliaeth Iawn [15] yr ymgyrch Heb Ffosil a The Hunger Project.[21] Gyda'r ymgyrch Divest! Withdraw your money! gorfododd Brifysgol Göttingen i roi'r gorau i fuddsoddi mewn diwydiannau sy'n gwneud arian yn y diwydiannau glo, olew neu nwy.[22]

Dydd Gwener y Dyfodol golygu

Ar ddechrau 2019, daeth Neubauer yn adnabyddus fel un o brif weithredwyr dydd Gwener ar gyfer y Dyfodol (Fridays For Future). Mae llawer o allfeydd cyfryngau yn cyfeirio ati fel "wyneb Almaeneg y mudiad." Mae Neubauer yn gwrthod cymariaethau ohoni ei hun a threfnwyr streic eraill â Greta Thunberg, gan ddweud: "Rydyn ni'n adeiladu mudiad torfol ac yn estyn allan yn eithaf pell yn ein dulliau o symud ac ennill sylw. Mae'r hyn y mae Greta yn ei wneud yn hynod ysbrydoledig ond mewn gwirionedd yn gymharol bell o'r mudiad torfol." [23]

Nid yw Neubauer yn gweld y streiciau fel ffordd o effeithio'n uniongyrchol ar wleidyddiaeth. Pwysicach yw'r gwaith y tu ôl i'r streiciau: "Mae'r hyn rydyn ni'n ei wneud yn hynod gynaliadwy. Rydyn ni'n creu strwythurau ac yn troi'r digwyddiadau'n brofiadau addysgol. Ac rydyn ni'n arwain dadleuon ar egwyddorion diogelu'r hinsawdd."[24]

Yn dilyn protestiadau dydd Gwener ar gyfer yr Almaen yn y dyfodol yn erbyn Siemens ar gyfer prosiect seilwaith penodol yn Awstralia, cyfarfu Neubauer â Joe Kaeser yn Ionawr 2020. Ar 13 Ionawr 2020, cyhoeddwyd bod Neubauer wedi gwrthod cynnig gan Joe Kaeser i eistedd ar fwrdd Siemens Energy. Mewn datganiad dywedodd Neubauer “Pe bawn i’n ei dderbyn, byddai rheidrwydd arnaf i gynrychioli buddiannau’r cwmni ac ni allwn byth fod yn feirniad annibynnol ar Siemens. Nid yw hynny’n gydnaws â fy rôl fel ymgyrchydd yn erbyn newid hinsawdd”.[25] Dywedodd Joe Kaeser na chynigiodd sedd i Neubauer ar Fwrdd y cwmn, ond ei fod yn agored i gael Neubauer ar Fwrdd arall a oedd yn trafod cwestiynau amgylcheddol.[26]

Ar y diwrnod cyn i Siemens gyhoeddi y byddan nhw'n cadw'r contract gydag Adani i ddarparu seilwaith rheilffyrdd pwll glo Carmichael yn Awstralia, dywedodd Neubauer: “Gofynasom i Kaeser wneud popeth posibl i atal datblygu pwll glo Adani. Yn hytrach, bydd nawr yn elwa o'r prosiect trychinebus hwn.“ Ychwanegodd fod y penderfyniad hwn “mor ganrif ddiwethaf ” a bod Kaeser yn gwneud“ camgymeriad anfaddeuol ”.[27]

Beirniadaeth golygu

Cafodd Neubauer sylw negyddol yn y wasg am hedfan i wledydd ledled y byd;[28][29] ymatebodd fod unrhyw feirniadaeth o'i defnydd personol yn tynnu sylw oddi wrth faterion strwythurol a gwleidyddol mwy.[30]

Cyhuddodd Alexander Straßner, athro gwyddoniaeth wleidyddol ym Mhrifysgol Regensburg, Neubauer o ddefnyddio’r term “hen ddynion gwyn” fel cyfystyr i bobl â barn wahanol er mwyn dwyn anfri ar bobl â gwahanol farnau.[31]

Gweler hefyd golygu

  

Cyfeiriadau golygu

  1. Neubauer, Luisa (2019). "Bewerbung um einen Platz im Europawahlkampfteam der Grünen Jugend". Grüne Jugend (yn Almaeneg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2019-02-09.
  2. Traufetter, Interview Conducted By Gerald; Amann, Melanie (2019-03-19). "The Climate Activist vs. the Economics Minister: 'My Generation Has Been Fooled'". Spiegel Online. Cyrchwyd 2019-09-24.
  3. Graham-Harrison, Emma (2019-08-10). "Greta Thunberg takes climate fight to Germany's threatened Hambach Forest". The Observer (yn Saesneg). ISSN 0029-7712. Cyrchwyd 2019-09-24.
  4. Güßgen, Florian (2019-05-22). "Luisa Neubauer, die Laut-Sprecherin bei "Fridays for Future"" (yn Almaeneg). Cyrchwyd 2020-01-14.
  5. Güßgen, Florian (2019-05-22). "Luisa Neubauer, die Laut-Sprecherin bei "Fridays for Future"" (yn Almaeneg). Cyrchwyd 2020-01-14.Güßgen, Florian (2019-05-22). "Luisa Neubauer, die Laut-Sprecherin bei "Fridays for Future"". stern.de (in German). Retrieved 2020-01-14.
  6. Unfried, Peter (2020-02-27). "Ein Profi des Protestes". Rolling Stone 305: 81.
  7. "Feiko Reemtsma" (yn Almaeneg). 1999-11-27. Cyrchwyd 2020-05-11.
  8. "Der Kronprinz dankte ab" (yn Almaeneg). 1972-12-22. Cyrchwyd 2020-05-11.
  9. "Sieben Minuten Zeit" (yn Almaeneg). 1973-09-10. Cyrchwyd 2020-05-11.
  10. "Die Rangliste der 80 reichsten Hamburger" (yn Almaeneg). 2017-10-14. Cyrchwyd 2020-04-17.
  11. Siebert, Jasmin (2019-02-12). "Luisa Neubauer" (yn Almaeneg). Cyrchwyd 2020-01-14.
  12. Ceballos Betancur, Karin; Knuth, Hannah (2020-02-05). "Wohin am Freitag?" (yn Almaeneg). Cyrchwyd 2020-04-17.
  13. Greulich, Matthias (2019-01-29). ""Wir sind laut, weil ihr uns die Zukunft klaut" – Luisa Neubauer aus Iserbrook ist Mitorganisatorin der Schülerdemos Friday for Future" (yn Almaeneg). Cyrchwyd 2020-01-14.
  14. Jessen, Elisabeth (2019-04-06). "Eine Hamburgerin ist die "deutsche Greta Thunberg"" (yn Almaeneg). Cyrchwyd 2020-01-14.
  15. 15.0 15.1 Neubauer, Luisa (2019). "Bewerbung um einen Platz im Europawahlkampfteam der Grünen Jugend". Grüne Jugend (yn Almaeneg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2019-02-09.Neubauer, Luisa (2019). "Bewerbung um einen Platz im Europawahlkampfteam der Grünen Jugend". Grüne Jugend (in German). Archived from the original on 2019-02-09.
  16. Grünewald, Sven (2016-09-15). ""Wer einmal dabei ist, bleibt dabei"" (yn Almaeneg). Cyrchwyd 2020-01-14.
  17. Kaiser, Mareice (2019-02-12). "Klimaaktivistin Luisa Neubauer: "Ich hoffe, dass ich nicht noch 825 Freitage streiken muss"" (yn Almaeneg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2021-06-15. Cyrchwyd 2020-01-14.
  18. "Klimaaktivistin Neubauer hat Bachelorstudium abgeschlossen". DIE WELT. 2020-06-17. Cyrchwyd 2020-11-13.
  19. Böhm, Christiane (2016-06-16). "Warum geht mich das etwas an?". Göttinger Tageblatt (yn Almaeneg). Cyrchwyd 2020-11-13.
  20. "#YouthRising und das Beharren auf einen Platz am Tisch". Stiftung für die Rechte zukünftiger Generationen (yn Almaeneg). 2019-06-24. Cyrchwyd 2020-11-14.
  21. "Fokus Wasser – Schwerpunkt Afrika – Jahresbericht 2016" (PDF). 2017-10-01. Archifwyd o'r gwreiddiol (PDF) ar 2020-11-15. Cyrchwyd 2021-04-25.
  22. Jacobs, Luisa (2018-08-01). "Klimaschutz an der Uni: "Mit Divestment erreicht man auch die Nicht-Ökos"". Die Zeit (yn Almaeneg). ISSN 0044-2070. Cyrchwyd 2020-03-08.
  23. Schülerstreik: Organisatorin Luisa Neubauer im Interview. "Wir sind nicht mehr zu übersehen" Archifwyd 2021-03-08 yn y Peiriant Wayback.. abi.unicum.de. Abgerufen am 31. März 2019
  24. Mit voller Wucht. Luisa Neubauer ist das deutsche Gesicht der Klimaproteste. Wie wurde sie zur Aktivistin einer globalen Bewegung? Eine Begegnung auf Demonstrationen in Paris und Berlin. In: Die Zeit, 14. März 2019, S. 65. Onlinefassung; abgerufen am 16. März 2019.
  25. Connolly, Kate (2020-01-13). "Climate activist turns down Siemens' offer of seat on energy board" (yn Saesneg). Cyrchwyd 2020-01-14.
  26. "Meeting with Luisa Neubauer, according to Joe Kaeser, war is not a "PR gag"" (yn Almaeneg). 2020-01-26. Cyrchwyd 2021-03-18.
  27. Connolly, Kate (2020-01-13). "Climate activist turns down Siemens' offer of seat on energy board" (yn Saesneg). Cyrchwyd 2020-01-14.Connolly, Kate (2020-01-13). "Climate activist turns down Siemens' offer of seat on energy board". theguardian.com. Retrieved 2020-01-14.
  28. Plickert, Philip (2019-02-16). "Grüne, Klimaschützer und Vielflieger" (yn Almaeneg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2020-01-28. Cyrchwyd 2020-01-14.
  29. Fleischhauer, Jan (2019-02-21). "Der grüne Übermensch" (yn Almaeneg). Cyrchwyd 2020-01-14.
  30. Siebert, Jasmin (2019-02-12). "Luisa Neubauer" (yn Almaeneg). Cyrchwyd 2020-01-14.Siebert, Jasmin (2019-02-12). "Luisa Neubauer". sueddeutsche.de (in German). Retrieved 2020-01-14.
  31. Straßner, Alexander (2019-07-11). "Ein Hilfeschrei der Jugend? Eher ein Vorbote extremistischen Denkens". welt.de (yn Almaeneg). Cyrchwyd 2020-01-14.