Saint Andras
Pentref a phlwyf yn rhan ddwyreiniol Bro Morgannwg, de Cymru, yw Saint Andras (weithiau Sant Andras, Saesneg: St. Andrew's Major). Mae'n gorwedd rhwng Y Barri a Chaerdydd.
 | |
| Math | pentrefan  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Bro Morgannwg |
| Gwlad |  Cymru |
| Cyfesurynnau | 51.4356°N 3.2406°W |
| Gwleidyddiaeth | |
| AC/au | Jane Hutt (Llafur) |
| AS/au | Alun Cairns (Ceidwadwr) |
 | |
Mae gan y pentref eglwys a godwyd dros 600 mlynedd yn ôl, tafarn ac ysgol gynradd. Cysegrir yr eglwys i Sant Andras. Rhed ffrwd Dinas Powys trwy'r plwyf.
Ar lawr capel yr eglwys ceir beddfaen sy'n dwyn arysgrif er cof am ŵr a gwraig hirhoedlog iawn:
- Here lyeth the body of John Gibbon James, buried the 14 of August, 1601. And Margaret Mathew, his wife, buried the 8 of January, 1631. He aged ninety-nine, she aged one hundred and twenty-four.
Priododd y cyflwynwyr teledu Cymreig Rhodri Owen a Lucy Cohen yn yr eglwys yn 2004.
Trefi
Y Barri · Y Bont-faen · Llanilltud Fawr · Penarth
Pentrefi
Aberogwr · Aberddawan · Aberthin · City · Clawdd-coch · Corntwn · Dinas Powys · Eglwys Fair y Mynydd · Ewenni · Ffontygari · Gwenfô · Larnog · Llanbedr-y-fro · Llancarfan · Llancatal · Llandochau · Llandochau Fach · Llandŵ · Llanddunwyd · Llan-faes · Llanfair · Llanfihangel-y-pwll · Llanfleiddan · Llangan · Llansanwyr · Llwyneliddon · Llyswyrny · Marcroes · Merthyr Dyfan · Ogwr · Pendeulwyn · Pen-llin · Pennon · Pen-marc · Y Rhws · Sain Dunwyd · Saint Andras · Sain Nicolas · Sain Siorys · Sain Tathan · Saint-y-brid · Sili · Silstwn · Southerndown · Trebefered · Trefflemin · Tregatwg · Tregolwyn · Tresimwn · Y Wig · Ystradowen