Y Bers
Pentref yng nghymuned Esclusham, bwrdeisdref sirol Wrecsam, Cymru, yw Bers[1] neu Y Bers (Saesneg: Bersham).[2] Saif gerllaw Afon Clywedog, ychydig oddi ar y briffordd A483, i'r gogledd-orllewin o bentref Rhostyllen.
 | |
| Math | pentref  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Wrecsam |
| Gwlad |  Cymru |
| Cyfesurynnau | 53.0357°N 3.0349°W |
| Cod OS | SJ306491 |
| Cod post | LL14 |
| Gwleidyddiaeth | |
| AC/au | Ken Skates (Llafur) |
| AS/au | Simon Baynes (Ceidwadwyr) |
 | |
Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Ken Skates (Llafur) a'r Aelod Seneddol yw Simon Baynes (Ceidwadwyr).[3][4]
HanesGolygu
Mae'r Bers o bwysigrwydd mawr yn hanes y Chwyldro Diwydiannol, yn enwedig diwydiant haearn Cymru. Yma yr oedd gweithdai y Brodyr Davies, yma y dechreuodd cynhyrchu haearn modern am y tro cyntaf ym Mhrydain yn 1670 a lle y sefydlodd John Wilkinson ei weithdy yn 1761. Am gyfnod hir, roedd yr ardal yn un o'r canolfannau cynhyrchu haearn pwysicaf yn y byd. Mae Gwaith Haearn y Bers yn awr yn amgueddfa sy'n adrodd yr hanes. Roedd Pwll Glo Glanyrafon (Saesneg: Bersham Colliery) ym mhentref cyfagos Rhostyllen.
Gerllaw'r pentref mae Coed Plas Power, 33.7ha o goedwig ar hyd Afon Clywedog rhwng Coedpoeth a'r Bers. Ceir rhan o Glawdd Offa yn y coed yma.
Saif tomen mwnt a beili o'r enw Castell Cadwgan nepell o'r pentref.
CyfeiriadauGolygu
- ↑ "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 13 Hydref 2021.
- ↑ British Place Names; adalwyd 16 Tachwedd 2021
- ↑ Gwefan y Cynulliad;[dolen marw] adalwyd 24 Chwefror 2014
- ↑ Gwefan parliament.uk; adalwyd 24 Chwefror 2014
Trefi
Y Waun ·
Wrecsam
Pentrefi
Acrefair ·
Bangor-is-y-coed ·
Y Bers ·
Bronington ·
Brymbo ·
Brynhyfryd ·
Bwlchgwyn ·
Caego ·
Cefn Mawr ·
Coedpoeth ·
Erbistog ·
Froncysyllte ·
Garth ·
Glanrafon ·
Glyn Ceiriog ·
Gresffordd ·
Gwersyllt ·
Hanmer ·
Holt ·
Llai ·
Llanarmon Dyffryn Ceiriog ·
Llannerch Banna ·
Llan-y-pwll ·
Llechrydau ·
Llys Bedydd ·
Marchwiail ·
Marford ·
Y Mwynglawdd ·
Yr Orsedd ·
Owrtyn ·
Y Pandy ·
Pentre Bychan ·
Pentredŵr ·
Pen-y-bryn ·
Pen-y-cae ·
Ponciau ·
Pontfadog ·
Rhiwabon ·
Rhosddu ·
Rhosllannerchrugog ·
Rhostyllen ·
Rhosymedre ·
Talwrn Green ·
Trefor ·
Tregeiriog ·
Tre Ioan ·
Wrddymbre