Ymerawdwr Glân Rhufeinig

Ymerawdwr Glân Rhufeinig oedd y teitl a roddid i reolwyr yr Ymerodraeth Lân Rufeinig yng nghanolbarth Ewrop yn ystod y Canol Oesoedd a’r cyfnod modern cynnar. Yn draddiodiadol ystyrir mai Siarlymaen, breinin y Ffranciaid, oedd yr ymerawdwr cyntaf. Coronwyd ef yn Ymerawdwr y Gorllewin gan y Pab Leo III ar 25 Rhagfyr 800. Yn 1508, ac wedyn yn barhaol wedi 1556, cymerodd y brenin y teitl "Ymerawdwr etholedig", heb deithio i Rufain i’w goroni gan y Pab. Ymddiswyddodd yr ymerawdwr olaf, Ffransis II, yn 1806.

Arfbais Maximilian II, Ymerawdwr Glan Rhufeinig o 1564 hyd 1576. Yr eryr deuben oedd symbol awdurdod yr ymerodron

Rhestr Ymerodron

Sylwer nad yw’r rhifau yn dilyn ei gilydd, gan fod y rhifau yn cyfeirio at frenhinoedd yr Almaen, ac nad oedd rhai o’r rhain yn ymerawdwr.

Brenhinllin y Carolingiaid

• Siarlymaen, 800-814
• Louis Dduwiol, 814-840
• Lothair I, 840-855
• Louis II, 855-875
• Siarl Foel, 875-877
• Siarl Dew, 881-887

Brenhinllin Guideschi

• Guido III o Spoleto, 891-894
• Lambert II o Spoleto, 894-898

Brenhinllin y Carolingiaid

• Arnulf o Carinthia, 896-899
• Louis Ddall, 901-905
• Berengar o Friuli, 915-924

Brenhinllin yr Ottoniaid (Sacsonaidd)

• Otto I Fawr, 962-973
• Otto II, 973-983
• Otto III, 996-1002
• Harri II y Sant, 1014-1024 (noder ei fod yn cael ei alw yn Harri II fel olynydd Harri I yr Adarwr, oedd yn frenin yr Almaen 919-936 ond nad oedd yn ymerawdwr.)

Brenhinllin Saliaidd (Ffrancaidd)

• Conrad II, 1027-1039 (olynydd Conrad I, oedd yn frenin yr Almaen 911-918 ond nad oedd yn ymerawdwr.)
• Harri III, 1046-1056
• Harri IV, 1084-1105
• Harri V, 1111-1125

Brenhinllin Supplinburger

• Lothair III, 1133-1137 (gelwir yn Lothair III fel olynydd Lothair II, oedd yn frenin Lotharingia 855-869 ond nad oedd yn ymerawdwr)

Brenhinllin Staufen (neu Hohenstaufen)

• Ffrederic I Barbarossa, 1155-1190 (Yn ystod teyrnasiad Barbarossa y dechreuwyd defnyddio’r term “Ymerodraeth Lân Rufeinig”.)
• Harri VI, 1191-1197

Brenhinllin Welf

• Otto IV o Brunswick, 1209-1215 (bu farw 1218)

Brenhinllin Staufen (neu Hohenstaufen)

• Ffrederic II, 1220-1250

Brenhinllin Luxembourg

• Harri VII, 1312-1313

Brenhinllin Wittelsbach

• Louis IV y Bafariad, 1328-1347

Brenhinllin Luxembourg

• Siarl IV, 1355-1378
• Sigismund, 1410-1437

Brenhinllin Habsburg

• Ffrederic III, 1452-1493
• Maximilian I, 1508-1519 (ymerawdwr etholedig)
• Siarl V, 1530-1556 (ymddeolodd yn swyddogol yn 1558) (ymerawdwr etholedig 1519-1530)
• Ferdinand I, 1556-1564 (ymerawdwr etholedig) (yn swyddogol o 1558)
• Maximilian II, 1564-1576 (ymerawdwr etholedig)
• Rudolf II, 1576-1612 (ymerawdwr etholedig; Rudolf II fel olynydd Rudolf I, brenin yr Almaen 1273-1291, nad oedd yn ymerawdwr)
• Matthias, 1612-1619 (ymerawdwr etholedig)
• Ferdinand II, 1619-1637 (ymerawdwr etholedig)
• Ferdinand III, 1637-1657 (ymerawdwr etholedig)
• Leopold I, 1658-1705 (ymerawdwr etholedig)
• Joseff I, 1705-1711 (ymerawdwr etholedig)
• Siarl VI, 1711-1740 (ymerawdwr etholedig)

Brenhinllin Wittelsbach

• Siarl VII Albert, 1742-1745 (ymerawdwr etholedig)

Brenhinllin Habsburg-Lorraine

• Ffransis I, 1745-1765 (ymerawdwr etholedig)
• Joseff II, 1765-1790 (ymerawdwr etholedig)
• Leopold II, 1790-1792 (ymerawdwr etholedig)
• Ffransis II, 1792-1806 (ymerawdwr etholedig)