Bwyd Gwlad Belg
Mae bwyd Gwlad Belg yn amrywiol ac mae iddo wahaniaethau rhanbarthol sylweddol. Gwelir dylanwad bwydydd traddodiadol gwledydd cyfagos sef yr Almaen, Ffrainc a'r Iseldiroedd. Dywedir weithiau bod bwyd Gwlad Belg yr un maint â bwyd yr Almaen ond gydag ansawdd bwyd Ffrainc [1]. Y tu allan i'r wlad, mae Gwlad Belg yn adnabyddus yn bennaf am siocled, wafflau, sglodion a chwrw .
Enghraifft o'r canlynol | bwyd cenedlaethol |
---|---|
Math | bwydydd Ewropeaidd |
Lleoliad | Gwlad Belg |
Gwefan | https://www.belgium.be/en/about_belgium/tourism/belgian_gastronomy |
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia |
Er bod gan fwyd Gwlad Belg sawl saig cenedlaethol gwahanol, mae llawer o brydau "rhyngwladol" hefyd yn boblogaidd yng Ngwlad Belg.
Mae bwyd Gwlad Belg yn draddodiadol yn seiliedig ar gynhyrchion rhanbarthol a thymhorol. Cynhwysion nodweddiadol y seigiau yw tatws, cennin, persli, berdys brown, asbaragws gwyn, sicori (ysgellog Gwlad Belg) a chwrw lleol, yn ogystal â chynhyrchion Ewropeaidd mwy cyffredin fel cig, caws a menyn. Yn gyffredinol, mae Belgwyr yn bwyta tri pryd y dydd: brecwast (yn y bore), cinio (tua chanol y dydd) a swper (yn yr hwyr).
Mae gan Wlad Belg lu o brydau a chynhyrchion sy'n benodol i ardal arbennig: waterzooï o Ghent, couque o Dinant, tarten reis o Verviers, boulets à la Liège . Er bod y tarddiad lleol hwn yn cael ei gydnabod, mae'r cynhyrchion hyn i'w cael ym mhobman yng Ngwlad Belg.
Prydau bwyd nodweddiadol
golyguByrbrydau
golygu- Boterhammen (brechdanau): tafelli o fara brechdanau wedi'u taenu â phaté, caws, américain (briwgig a chig amrwd wedi'i halltu), selsig, jam, ac ati.
- Cig oer: wedi'i fygu'n aml, fel ham a selsig yr Ardenne neu saucisson chasseur a phaté, a wneir yn aml â helgig (fel baedd gwyllt ).
- Caws: mae sawl caws Belgaidd yn rhan o gastronomeg Gwlad Belg, fel Fromage de Herve neu Bouquet des Moines.
Cyrsiau Cyntaf
golygu- Berdys tomato (tomaat-garnaal): tomato wedi ei wagio a'i addurno â berdys llwyd ynghyd â mayonnaise, wedi'i weini fel byrbryd neu fel cwrs cyntaf (poblogaidd iawn yng Ngwlad Belg).
- Croquettes aux crevettes grises: Croquettes berdys llwyd neu parmesan.
- Pêche au thon: Eirin gwlanog â thiwna (perziken met tonijn): eirin gwlanog wedi eu cymysgu neu wedi eu stwffio â thiwna a mayonnaise.
Prif Gyrsiau
golygu- Salade liégeoise: Salad arddull Liège: salad tatws a ffa gwyrdd gyda chig moch wedi ei ddi-sgleinio â finegr.
- Boulet à la liégeoise: Pêl gig arddull Liège: peli cig mawr (cig eidion porc) ynghyd â saws yn seiliedig ar sirop de Liège (surop Liège) wedi'i weini â frites (sglodion).
- Moules-frites: Cregyn gleision a sglodion (mosselen - friet): cregyn gleision wedi'u coginio gyda winwns a seleri wedi'u gweini â sglodion . Disgrifir y pryd hwn yn aml fel saig cenedlaethol [2] ond fe'i ceir hefyd yng ngogledd Ffrainc .
- Carbonade flamande: Stiw Fflemaidd ( stoverij ): stiw cig eidion, tebyg i bourguignon cig eidion Ffrengig, ond wedi'i baratoi gyda chwrw o Wlad Belg ac nid gwin o Ffrainc.[3] Mae'n cael ei weini gyda bara, sglodion a mwstard ac fel arfer mae cwrw gyda nhw. Mae'r pryd hwn hefyd yn cael ei ystyried yn saig cenedlaethol.
- Steak frites: Stecen a sglodion .
- Waterzooi: cawl cyw iâr neu bysgod gyda llysiau, hufen ac wyau, a gysylltir yn gyffredinol â dinas Ghent.
- Chicons au gratin (gegratineerde witloof): gratin sicori gyda saws béchamel a chaws. Mae'r sicori yn aml yn cael eu lapio mewn ham.
- Poulet-frites-compote: Stiw afal cyw iâr a sglodion (kip met frieten en appelmoes).
- Lapin à la gueuze: Cwningen mewn geuze: cwningen wedi'i choginio mewn gueuze (cwrw).
- Escavèche (pysgodyn mewn marinâd) o Chimay neu Virelles
- Filet américain (Ffiled Americanaidd): cig eidion wedi'i dorri'n fân, amrwd, oer. Mae'n cael ei daenu ar frechdan neu fara ac weithiau mae saws (saws Americanaidd fel arfer) yn cyd-fynd ag ef. Fe'i weinir gyda sglodion. Pan gaiff ei weini yn ystod y swper, mae'r ffiled Americanaidd yn cael ei gymysgu â winwns a chaprys fel ar gyfer steak tartare, ond mae'n cadw ei enw.
- Anguilles au vert: Llyswennod gwyrdd: llyswennodod wedi'u paratoi mewn saws o berlysiau aromatig cymysg a weinir â bara a sglodion. Mae cwrw neu, weithiau, win Alsasiaidd yn cyd-fynd â'r pryd hwn.
- Boudin: Pwdin gwaed (pensen, beuling, bloedworst): caiff ei fwyta'n aml gyda thatws a saws afalau, weithiau ei fwyta'n oer neu yn y dull barbeciw.
- Stoemp: tatws stwnsh gyda llysiau (fel arfer moron, cennin neu fresych) a weinir gyda selsig neu gig moch.
- Vol-au-vent: brathiad o grwst pwff wedi'i stwffio â chyw iâr, madarch, peli cig bach ac yn cael ei weini gyda sglodion.
- Pasta Siwgr Brown: pasta wedi'i gymysgu â menyn i gyd wedi'i ysgeintio â siwgr brown [4] .
Pwdinau
golygu- Wafflau: weithiau'n cael eu bwyta yn y stryd a'u gwerthu gan siopau hufen iâ. Ymhlith y wafflau mwyaf adnabyddus mae'r mathau Liège, Brwsel a stroopwafel.
- Speculoos: bisged sinamon.
- Croustillons (oliebollen, smoutebollen): peli o does melys wedi'u ffrio a fwytir gyda siwgr eisin mewn ffeiriau neu ar achlysuron arbennig.
- Lacquemant: waffer meddal tenau, wedi'i wneud o wenith, wedi'i dorri'n hanner ar hyd ei drwch, wedi'i lenwi a'i ben â surop siwgr candy wedi'i flasu â blodau oren .
- Tarte au riz: tarten reis ( rijstevlaai ): tarten y mae ei chynnwys yn debyg i bwdin reis dwysach; mae un Verviers yn arbennig o enwog.
- Sirop de Liège: surop Liège (luikse siroop): taeniad wedi'i wneud o sudd ffrwythau (afal a gellyg yn bennaf) y mae'r dŵr wedi anweddu ohono.
- Cuberdon: ferren borffor siâp côn wedi'i gwneud o gwm ('gum') Arabaidd.
- Pain à la grecque: bara Groegaidd: Crwst Brwsel, yn groes i'r hyn y mae'n ymddangos bod ei enw'n ei nodi, sy'n cynnwys petryal syml o fara gyda llaeth, siwgr brown a sinamon .
- Tarten Maton: arbenigedd ceuled o Grammont .
- Merveilleux: cacen fach wedi'i gwneud o meringue a hufen chwipio.
Mae sglodion yn boblogaidd iawn yng Ngwlad Belg. Mae Ffrainc a Gwlad Belg yn eu hawlio. gyda'r ddwy wlad yn honni eu bod wedi eu dyfeisio.[5]
Yng Ngwlad Belg, mae sglodion yn cael eu gwerthu mewn sefydliadau bwyd cyflym cyffredinol neu mewn bwytai arbenigol o'r enw friteries yn Ffrangeg a frietkot neu frituur yn Iseldireg. Maent yn aml yn cael eu cynnig gydag amrywiaeth o sawsiau poeth neu oer a'u bwyta naill ai ar eu pen eu hunain neu gyda byrbrydau eraill. Yn draddodiadol, maen nhw'n cael eu gweini mewn côn o sglodion (neu puntzak yn Iseldireg) neu mewn hambyrddau plastig, gyda'r saws wedi'i dywallt ar eu pennau. Mae dognau mwy yn aml yn cael eu gweini mewn cynwysyddion cardbord fflat er hwylustod. Mae byrbrydau eraill a gynigir i gyd-fynd â'r sglodion yn cynnwys fricadelles, peli cig neu croquettes. Weithiau, mae sglodion yn cael eu gweini mewn baguette gyda'u saws a'u cig ac yna fe'u gelwir yn “mitraillette [6]" . Mewn ardaloedd sydd wedi profi mewnfudo, mae'r un cyfuniad ar gael yn dürüm yn lle'r baguette.
Effaith ddiwylliannol
golyguYm Mehefin 2017, cyhoeddodd y Comisiwn Ewropeaidd argymhellion i gyfyngu ar acrylamid, oherwydd ei briodweddau carcinogenig tybiedig. Roedd y ddogfen yn cynnig newid y broses o baratoi sglodion Gwlad Belg i atal acrylamid rhag ffurfio, trwy eu blansio cyn ffrio, sy'n wahanol i'r traddodiadol o Wlad Belg lle mae'r sglodion yn cael eu ffrio ddwywaith. Arweiniodd hyn at don o brotestiadau gan wleidyddion Gwlad Belg a oedd yn ei weld fel ymosodiad ar ddiwylliant a thraddodiad gastronomig eu gwlad. [7] , [8]
Sawsiau i'w hychwanegu
golyguMayonnaise [9] yw sail y rhan fwyaf o'r sawsiau a ddefnyddir yn draddodiadol ar gyfer sglodion Gwlad Belg [10]. Mae siopau sglodion a sefydliadau bwyd cyflym eraill yn cynnig dewis eang o sawsiau ar gyfer sglodion a chigoedd:
- Aioli;
- Aaws Andalwsia: mayonnaise gyda piwrî tomato, sialóts a phupur melys;
- Saws Americanaidd: mayonnaise gyda thomato, gorthyfail, winwns, caprys, pysgod cregyn a seleri. Mae yna amrywiad sbeislyd hefyd (saws Americanaidd poeth);
- Saws béarnaise oer: mayonnaise gyda sialóts a tharagon;
- Sla sauce Bicky: brand masnachol wedi'i wneud o mayonnaise, bresych gwyn, tarragon, winwns, ciwcymbr, mwstard a decstros;
- Saws Brasil: mayonnaise gyda phîn-afal pur, tomato a sbeisys;
- Saws coctel;
- Saws cyri sos coch;
- Saws cyri mayonnaise;
- Saws Hannibal;
- Joppiesaus: brand masnachol wedi'i wneud o mayonnaise, sbeisys, winwns a phowdr cyri;
- Sos coch:
- Saws mamoth: mayonnaise, tomato, winwnsyn, cyri, glwcos, garlleg, saws soi;
- mayonnaise[11];
- Mwstard;
- Saws pupur: mayonnaise a phupur du;
- Saws cwningen: wedi'i wneud â surop Liège, wedi'i goginio â grawnwin, winwns, eirin sych, clof;
- Saws picl: saws wedi'i wneud o finegr, tyrmerig, mwstard gyda darnau o lysiau crensiog, tebyg i piccalilli;
- Saws bras: saws pinc yn seiliedig ar saws tartar, wedi'i liwio â sudd betys;
- saws pita;
- saws samurai: mayonnaise gyda phupur Tunisiaidd, sbeisys, tomatos a phupur;
- Saws tartar;
- Saws zingara: saws o'r Almaen wedi'i wneud o domatos, paprika a phupur wedi'i dorri'n fân.
O bryd i'w gilydd, mae siopau sglodion yn cynnig sawsiau poeth gan gynnwys saws Hollandaise, saws Provençal, saws Béarnaise a hyd yn oed carbonâd Fflemaidd neu saws cwningen.
Cyfeiriadau
golygu- ↑ Michael Jackson's Great Beers of Belgium, Michael Jackson ISBN 0-7624-0403-5.
- ↑ Malgieri 2012.
- ↑ "Stoofvlees (Flemish beef stew)". BBC Good Food (yn Saesneg). Cyrchwyd 2023-12-31.
- ↑ "Avez-vous déjà goûté des pâtes à la cassonade, une spécialité belge?". RTBF. 02/10/2018. https://www.rtbf.be/info/societe/onpdp/detail_avez-vous-deja-goute-des-pates-a-la-cassonade-une-specialite-belge?id=9952093.
- ↑ Schehr, Lawrence R.; Weiss, Allen S. (2001). French Food: On the Table On the Page and in French Culture (yn Saesneg). Abingdon: Routledge. t. 158. ISBN 978-0415936286.
- ↑ Malhotra 2013.
- ↑ Rothwell 2017
- ↑ Boffey 2017.
- ↑ Erdos 2013.
- ↑ Seth Kugel (11 Mehefin 2013). "In Brussels, Frites Are More Than Just Fries" (yn Saesneg). The New York Times. Cyrchwyd 13 Mehefin 2013..
- ↑ "mayonnaise". Oxford English Dictionary (yn Saesneg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 26 Hydref 2020. Cyrchwyd 2022-06-15.