Cyhydedd fer

Mesur caeth yw'r gyhydedd fer, sy'n perthyn yn agos i'r gyhydedd naw ban.

Y pedwar mesur ar hugain

Y pedwar mesur ar hugain yw'r gyfundrefn o fesurau caeth a ddaeth yn ganon awdurdodol ym marddoniaeth Gymraeg yr Oesoedd Canol Diweddar, sef cyfnod Beirdd yr Uchelwyr. Rhestr Awdl gywydd Byr a thoddaid Clogyrnach Cyhydedd fer Cyhydedd hir Cyhydedd naw ban Cyrch a chwta Cywydd deuair fyrion Cywydd deuair hirion Cywydd llosgyrnog Englyn cyrch Englyn milwr Englyn penfyr Englyn proest cyfnewidiog Englyn proest cadwynog Englyn unodl union Englyn unodl crwca Gwawdodyn byr Gwawdodyn hir Hir a thoddaid Rhupunt byr Rhupunt hir Tawddgyrch cadwynog Toddaid

Mae pob llinell yn gynghanedd gyflawn gydag wyth sill. Fe'i cenir mewn pennillion o bedair llinell ar yr un odl. Dyma enghraifft o waith Lewys Glyn Cothi:

Dynion ydynt yn anedig

Wedy'u gadu'n fendigedig,

Ac o Dewdwr, lys gadwedig,

Ac o Idwal oedd wisgedig.

Pob rhyw adar pupuredig

Ynn a nodan' yn anedig;

Sy o fwydau yn safedig

A gâi wawdydd fai ddysgeidig.

Eginyn erthygl sydd uchod am lenyddiaeth. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.