Ffontygari
Pentref yng nghymuned Y Rhws, Bro Morgannwg, Cymru, yw Ffontygari[1] neu Ffont-y-Gari[2] (llurguniad Saesneg: Fontegary). Gorwedd y pentref ar yr arfordir i'r gorllewin o'r Rhws, ger Maes Awyr Caerdydd, prif faes awyr y wlad. I’r gogledd mae Ffwl-y-mwn a Chastell Ffwl-y-mwn.
 | |
| Math | pentref  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Bro Morgannwg |
| Gwlad |  Cymru |
| Cyfesurynnau | 51.3853°N 3.3654°W |
| Cod OS | ST052664 |
| Gwleidyddiaeth | |
 | |
Mae tarddiad yr enw yn ansicr, ond yn 1587, roedd e wedi ei gofnodi fel “Fundygary”.
Nid oes llawer yn y pentref bychan heblaw tai, gwersyllfa gwyliau a thraeth caregog. Ar Ddydd Sul, mae yna arwerthiant cist ceir yn y wersyllfa gwyliau. Mae chwarel segur rhwng Ffont-y-gari ac Aberddawan.
Yn 1928 roedd Ffontygari yn lle poblogaidd i gael picnic, ac yn 1943, cafodd ei ddisgrifio fel “cyrchfa haf dymunol gyda thraeth hyfryd ar gyfer ymdrochfa, yn ymyl elltydd ysgithrog sydd yn creu cefndir hyfryd - a hefyd lle cyfleus i nofiwr newid ei ddillad.” Mae’r traeth creigiog a’r elltydd yn hynod ac mae yna ogof fawr o’r enw Ogof Ffont-y-gari. Yn y 1960au, darluniodd Francis Lymburner arfordir Ffontygari yn ei luniau pen ac inc o Gymru. Aeth yr actores Susan George ar ei gwyliau i'r wersyllfa gwyliau fel plentyn.
Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Jane Hutt (Llafur)[3] ac yn Senedd y DU gan Kanishka Narayan (Llafur).[4]
Cyfeiriadau
golygu- ↑ "Enwau Lleoedd Safonol Cymru", Comisiynydd y Gymraeg; adalwyd 26 Ebrill 2023
- ↑ British Place Names; adalwyd 22 Tachwedd 2021
- ↑ Gwefan Senedd Cymru
- ↑ Gwefan Senedd y DU
Trefi
Y Barri · Y Bont-faen · Llanilltud Fawr · Penarth
Pentrefi
Aberogwr · Aberddawan · Aberthin · City · Clawdd-coch · Corntwn · Dinas Powys · Eglwys Fair y Mynydd · Ewenni · Ffontygari · Gwenfô · Larnog · Llanbedr-y-fro · Llancarfan · Llancatal · Llandochau · Llandochau Fach · Llandŵ · Llanddunwyd · Llan-faes · Llanfair · Llanfihangel-y-pwll · Llanfleiddan · Llangan · Llansanwyr · Llwyneliddon · Llyswyrny · Marcroes · Merthyr Dyfan · Ogwr · Pendeulwyn · Pen-llin · Pennon · Pen-marc · Y Rhws · Sain Dunwyd · Saint Andras · Sain Nicolas · Sain Siorys · Sain Tathan · Saint-y-brid · Sili · Silstwn · Southerndown · Trebefered · Trefflemin · Tregatwg · Tregolwyn · Tresimwn · Y Wig · Ystradowen