Gruffydd

Enw cyntaf ac ail enw Cymreig
(Ailgyfeiriad o Gruffudd)

Mae Gruffydd (Gruffudd, Grippuid, Griffith, Griffiths, Griffin) yn sillafiad diweddarach amgen o'r enw Cymraeg canoloesol Gruffudd a Brythoneg Grippiuid.

Daw'r enw o'r ffurf frythoneg 'Grippiuid' a ddaeth yn hwyrach yn 'Gruffufdd' ac yna'r ffurf fodern safonnol 'Gruffydd'. Yr enw cyfatebol Saesneg yw 'Griffith' a'r ffurf lladinaidd oedd 'Griffinus'. Mae 'Griffin' yn ffurf arall hefyd o ffynhonnell Cernyweg.[1]

Dywed un ffynhonnell y golygir 'Gruff' - ffyrnigrwydd, a golygir 'udd' - bennaeth neu arglwydd.[2]

Guto yw'r ffurf anwes o Gruffydd.[1]

Amlygrwydd

golygu

Roedd gan 6% o Gymry yr enw yn y 15g a 9% ym Meirionydd. ac yn fwy cyffredin yn y gogledd.[1]

Yn y 19g roedd yr enw ar draws Cymru, yn enwedig ar hyd penrhyn llŷn a gogledd Penfro.[1]

Rhestr pobl nodedig

golygu

Enw cyntaf 'Gruffudd'

golygu

Cyfenw 'Gruffudd'

golygu

Enw cyntaf 'Gruffydd'

golygu

Cyfenw 'Gruffydd'

golygu

Cyfenw 'Griffith'

golygu

Enw cyntaf 'Griffith/Griffiths'

golygu

Lleoedd

golygu

Cyfeiriadau

golygu
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 Rowlands, John; Rowlands, Sheila (1996). The Surnames of Wales: For Family Historians and Others (yn Saesneg). Genealogical Publishing Com. t. 102. ISBN 978-0-8063-1516-4.
  2. Harrison, Henry (1969). Surnames of the United Kingdom: A Concise Etymological Dictionary (yn Saesneg). Genealogical Publishing Com. t. 175. ISBN 978-0-8063-0171-6.