National Theatre Wales

cwmni theatr Saesneg cenedlaethol Cymru; chwaer sefydliad, ond yn annibynnol ar, Theatr Genedlaethol Cymru

Roedd National Theatre Wales (NTW) yn gwmni theatr sy'n adnabyddus am ei gynyrchiadau safle-benodol ar raddfa fawr a'i waith llawr gwlad gyda chymunedau Cymreig amrywiol.[1] Roedd yn theatr genedlaethol Saesneg ei hiaith ar gyfer Cymru, ac yn cyfeirio at Theatr Genedlaethol Cymru, theatr genedlaethol Gymraeg a sefydlwyd yn 2003, fel ei chwaer gwmni.[2]

National Theatre Wales
Enghraifft o'r canlynolcwmni o actorion Edit this on Wikidata
Daeth i ben1 Rhagfyr 2024 Edit this on Wikidata
Dechrau/SefydluMai 2009 Edit this on Wikidata
PencadlysCaerdydd Edit this on Wikidata
Gwefanhttp://nationaltheatrewales.org/ Edit this on Wikidata

Daeth y cwmni theatr i ben ar ddiwedd 2024, yn dilyn colli ei nawdd ariannol gan Gyngor Celfyddydau Cymru ar ddiwedd 2023. Dywedodd y prif weithredwr, Naomi Chiffi, bod y cwmni wedi cael nifer o bethau'n anghywir ac wedi 'stopio gwrando'. Bydd y gwaith cymunedol ac addysgiadol TEAM yn parhau.[3]

Cennad

golygu

Yn ôl broliant y cwmni mae, NTW "yn gweithredu o ganolfan fach yng nghanol dinas Caerdydd, ond yn gweithio ar draws y wlad, a thu hwnt, yn defnyddio tirwedd gyfoethog ac amrywiol Cymru, ei threfi, dinasoedd a phentrefi, ei straeon arbennig a’i chyfoeth o dalent yn ysbrydoliaeth i ni."[4]

Strwythur

golygu

Mae pencadlys y cwmni theatr yng Nghaerdydd a chyflogir oddeutu 20 o staff. Cyfarwyddwr artistig presennol NTW yn 2022 yw Lorne Campbell, a’i chynhyrchydd gweithredol yw Lisa Maguire. Ei gyfarwyddwyr artistig blaenorol yw John E. McGrath a Kully Thiarai.

Cynyrchiadau nodedig

golygu
 
Michael Sheen a bu'n ysbrydoliaeth a chyfarwyddwr i The Passion (2011), un o gynhyrchiadau mwyaf adnabyddus yr NTW

Ymhlith cynyrchiadau’r cwmni mae. Noder i Covid-19 effeithio ar eu gwaith rhwng 2020 i 2022.

  • The Persians (2010) gan Kaite O’Reilly, Mike Pearson a Mike Brookes. Ail-ddychmygu un o ddramâu cofnodedig cynharaf Ewrop ar faes hyfforddi milwrol ym Mannau Brycheiniog, a enillodd Wobr Ted Hughes 2010.[5]
  • The Passion (2011). Drama angerdd seciwlar 72 awr a grëwyd gan Michael Sheen, a enillodd Wobr Theatr y DU am y Cyfarwyddwr Gorau.[6]
  • The Radicalisation of Bradley Manning (2012) gan Tim Price. Disgrifiad ffuglen o flynyddoedd yr chwythwr chwiban Chelsea Manning yn ei arddegau yn Sir Benfro, a enillodd Wobr James Tait Black am Ddrama 2013.[7]
  • CORIOLAN/US (2012) gan Mike Pearson a Mike Brookes. Ail-ddychmygiad amlgyfrwng o Coriolanus mewn awyrendy o'r Ail Ryfel Byd yn Sain Tathan, a gynhyrchwyd gyda'r Royal Shakespeare Company fel rhan o Ŵyl Shakespeare y Byd.
  • In Water I’m Weightless (2012) gan Kaite O’Reilly. Archwiliad pryfoclyd o anabledd a’r corff dynol yn cyfuno symudiad a thafluniadau byw, wedi’i gyd-gynhyrchu gydag Unlimited ar gyfer Gŵyl Llundain 2012.
  • De Gabay (2013). Cynhyrchiad trochi a grëwyd gan grŵp o berfformwyr ifanc Somalaidd Cymreig yn Tre-biwt, Caerdydd, a gyrhaeddodd restr fer gwobr Gulbenkian.[8]
  • 'Mametz (2014) gan Owen Sheers. Chwarae a gomisiynwyd fel rhan o 14-18 NOW, a drawsnewidiodd goetir hynafol ger Brynbuga, Sir Fynwy yn ffosydd a meysydd brwydr y Somme.
  • The Gathering/Yr Helfa (2014) gan Fardd Cenedlaethol Cymru, Gillian Clarke, a Louise Ann Wilson. Archwiliad o'r cylch blynyddol o ffermio defaid ar fferm fynydd weithredol ar yr Wyddfa.
  • Bordergame (2014). Cynhyrchiad rhyngweithiol yn archwilio mudo a chyfundrefnau ffiniau cyfoes, a enillodd y Gofod Gwobr gyntaf ar gyfer Arloesedd Digidol.[9]
  • Roald Dahl’s City of the Unexpected (2016). Dathliad Caerdydd gyfan o Roald Dahl gyda 7,000 o bobl yn perfformio, yn gwneud ac yn gwirfoddoli, yn cael ei ystyried fel “digwyddiad diwylliannol mwyaf erioed Cymru.”[10]
  • We’re Still Here (2017) gan Rachel Trezise a phobl Port Talbot. Cyd-gynhyrchiad gyda Common Wealth Theatre wedi’i leoli mewn gwaith dur segur a enillodd Wobr Nesta/The Observer New Radicals yn 2018.[11]
  • NHS70 (2018). Tymor o ddramâu un person yn dathlu’r GIG yn digwydd mewn lleoliadau agos atoch ledled Cymru, gan gynnwys gwaith newydd gan Maria Fusco, Alan Harris ac Elis James.
  • Tide Whisperer (2018) gan Louise Wallwein. Cynhyrchiad trochi clodwiw ar lannau Dinbych-y-pysgod yn mynd i’r afael â ffenomen byd-eang dadleoli a symudiad torfol.
  • On Bear Ridge (2019) gan Ed Thomas. Cyd-gynhyrchiad gyda Royal Court Theatre a enwyd yn un o bum drama newydd orau’r DU yn 2019 gan The Stage.
  • Refrain (2019) gan Sean Edwards. Drama radio a gynhyrchwyd gyda Tŷ Pawb Wrecsam fel rhan o gyflwyniad Cymru yn Fenis yn 58fed Biennale Fenis.
  • Mission Control (2019). Sioe gerdd ffantasi wedi’i chyd-gynhyrchu gyda Theatr Hijinx a’i chreu gyda Seiriol Davies, wedi’i llwyfannu yn Stadiwm y Mileniwm.

Cyfeiriadau

golygu
  1. Gardner, Lyn (2017-05-01). "From Tata to the NHS: how Kully Thiarai is making theatre for Wales". The Guardian (yn Saesneg). ISSN 0261-3077. Cyrchwyd 2020-04-20.
  2. Moss, Stephen. "National Theatre Wales' roving revolution". The Guardian.
  3. "National Theatre Wales shuts after losing Arts Council Wales cash". BBC News (yn Saesneg). 2024-12-18. Cyrchwyd 2024-12-18.
  4. "National Theatre Wales". Gwefan National Theatre Wales. Cyrchwyd 27 Awst 2022.
  5. "Army range play wins poet award". BBC News (yn Saesneg). 2011-03-25. Cyrchwyd 2020-04-06.
  6. "PORT TALBOT'S epic Passion play has earned directors Michael Sheen and Bill Mitchell one of the top accolades in British theatre". Wales Online. 30 Oct 2011.
  7. "Bradley Manning play scoops British drama award". Reuters (yn Saesneg). 2013-08-06. Cyrchwyd 2020-04-06.
  8. Forsbrook, Amelia (2011-06-14). "National Theatre Wales receives Calouste Gulbenkian performance grant". The Guardian (yn Saesneg). ISSN 0261-3077. Cyrchwyd 2020-04-06.
  9. "Bordergame". The Space (yn Saesneg). 2016-05-22. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2020-04-06. Cyrchwyd 2020-04-06.
  10. "The City of the Unexpected: Cardiff celebrates Roald Dahl | British Council". www.britishcouncil.org (yn Saesneg). Cyrchwyd 2020-04-06.
  11. "We're Still Here". nesta (yn Saesneg). Cyrchwyd 2020-04-06.

Dolenni allanol

golygu