Tref fechan a chymuned yn Sir Fynwy, Cymru, yw Brynbuga[1][2] (Saesneg: Usk). Mae'r enw Saesneg yn deillio o Afon Wysg sy'n llifo trwy'r dref. Hen enw Brythoneg ar gaer Rhufeinig y dref oedd "Burrio", sef caer "cadarn", "cryf", "enfawr" ac efallai i'r gair hwn newid yn "buga".

Brynbuga
Mathtref, cymuned Edit this on Wikidata
Gefeilldref/iGraben-Neudorf Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirSir Fynwy
GwladBaner Cymru Cymru
Cyfesurynnau51.7036°N 2.9019°W Edit this on Wikidata
Cod SYGW04000807 Edit this on Wikidata
Cod OSSO375005 Edit this on Wikidata
Gwleidyddiaeth
AC/auPeter Fox (Ceidwadwyr)
AS/auDavid Davies (Ceidwadwr)
Map

Sefydlwyd y dref gan y Rhufeiniaid ym 55 OC, gyda'r enw Lladin Burrium.

Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Peter Fox (Ceidwadwyr)[3] ac yn Senedd y DU gan David Davies (Ceidwadwr).[4]

Hanes golygu

Yn yr Oesoedd Canol Diweddar daeth yn ganolfan Arglwyddiaeth Brynbuga. Llosgwyd Brynbuga gan fyddin Owain Glyndŵr ym 1403, ond cafodd y Saeson fuddugoliaeth yn erbyn Glyn Dŵr ym mrwydr Pwll Melyn, yn agos i Frynbuga, ym 1405.


Cyfrifiad 2011 golygu

Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:[5][6][7][8]

Cyfrifiad 2011
Poblogaeth cymuned Brynbuga (pob oed) (2,834)
  
100%
Y nifer dros 3 oed sy'n siarad Cymraeg (Brynbuga) (271)
  
9.8%
:Y ganran drwy Gymru
  
19%
Y nifer sydd wedi'u geni yng Nghymru (Brynbuga) (1819)
  
64.2%
:Y ganran drwy Gymru
  
73%
Y nifer mewn gwaith rhwng 16 a 74 oed(Brynbuga) (454)
  
39.3%
:Y ganran drwy Gymru
  
67.1%

Enwogion golygu

Cyfeiriadau golygu

  1. "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 13 Hydref 2021.
  2. British Place Names; adalwyd 27 Tachwedd 2021
  3. "Gwefan Senedd Cymru". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2021-11-10. Cyrchwyd 2021-12-21.
  4. Gwefan Senedd y DU
  5. "Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru". Swyddfa Ystadegau Gwladol. Cyrchwyd 2012-12-12.. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.
  6. Canran y diwaith drwy Gymru; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013
  7. Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.
  8. Gwefan Llywodraeth Cymru; Ystadegau Economaidd Allweddol, Tachwedd 2010; Mae'r gyfradd gyflogaeth ymhlith pobl 16 – 64 oed yng Nghymru yn 67.1 y cant.; adalwyd 31 Mai 2013[dolen marw]