C.P.D. Dinas Caerdydd
Mae Clwb Pêl-droed Dinas Caerdydd (Saesneg: Cardiff City Football Club) yn glwb pêl-droed proffesiynol sydd wedi ei leoli yng Nghaerdydd ac yn un o'r pum clwb o Gymru sy'n chwarae yng nghyfundrefn pêl-droed Lloegr.[1] Mae'n cystadlu yn y Bencampwriaeth, ail haen cynghrair pêl-droed Lloegr. Fe'i sefydlwyd ym 1899 dan yr enw Riverside A.F.C. gan newid i Cardiff City yn 1908. Ymunodd â Chynghrair Pêl-droed De Lloegr ym 1910 cyn symud i Gynghrair Pêl-droed Lloegr yn 1920. Mae'r tîm wedi treulio 17 tymor yn haen uchaf pêl-droed Lloegr; y cyfnod hwyaf oedd rhwng 1921 a 1929. Y cyfnod diweddaraf yn yr haen uchaf oedd tymor yn Uwch Gynghrair Lloegr yn 2018–19.
 | ||||
| Enw llawn | Clwb Pêl-droed Dinas Caerdydd | |||
|---|---|---|---|---|
| Llysenw(au) | Yr Adar Gleision | |||
| Sefydlwyd | 1899 (fel Riverside A.F.C.) | |||
| Maes | Stadiwm Dinas Caerdydd | |||
| Perchennog |
 Vincent Tan | |||
| Cadeirydd |
 Mehmet Dalman | |||
| Cynghrair | Pencampwriaeth Lloegr | |||
| 2021–2022 | 18fed o 24 (Pencampwriaeth Lloegr) | |||
| Gwefan | Gwefan y clwb | |||
| ||||
Mae angen diweddaru'r erthygl hon. Gallwch helpu drwy newid yr erthygl i adlewyrchu digwyddiadau diweddar neu ychwanegu gwybodaeth newydd. |
Caerdydd yw'r unig dîm o'r tu allan i Loegr i ennill Cwpan FA Lloegr, gan wneud hynny yn 1927. Maent hefyd wedi cyrraedd tair rownd derfynol yng nghystadlaethau Lloegr: Rownd Derfynol Cwpan FA Lloegr 1925 (colli i Sheffield United), Rownd Derfynol Cwpan FA Lloegr 2008 (colli i Portsmouth) a Rownd Derfynol Cwpan Cynghrair Pêl-droed 2012 (colli i Lerpwl). Maent wedi ennill Cwpan Cymru ar 22 achlysur, sy’n golygu mai nhw yw’r ail dîm mwyaf llwyddiannus yn hanes y gystadleuaeth ar ôl Wrecsam.
Ac eithrio cyfnod byr ar ddechrau'r ganrif hon, glas a gwyn yw lliwiau cartref y clwb ers 1908, a dyna sy'n rhoi cyfrif am y llysenw 'Yr Adar Gleision'. Cae parhaol cyntaf y clwb oedd Parc Ninian a agorwyd yn 1910; parhaodd i gael ei ddefnyddio am 99 mlynedd cyn i'r clwb symud i Stadiwm Dinas Caerdydd yn 2009. Mae Caerdydd yn gystadleuwyr hirsefydlog i glwb pêldroed Dinas Abertawe ac mae'r ddau yn chwarae darbi De Cymru yn erbyn ei gilydd. Gêm ddarbi bwysig arall yw honno yn erbyn Bristol City, a elwir yn ddarbi Glannau Hafren (Severnside). Deiliad y record ar gyfer nifer ymddangosiadau i'r clwb yw Billy Hardy, a wnaeth 590 ymddangosiad dros gyfnod o ugain mlynedd, a’r sgoriwr uchaf yn hanes y clwb yw Len Davies gyda 179 gôl.
HanesGolygu
Cafodd Dinas Caerdydd ei ffurfio ym 1899 fel ffordd o gadw chwaraewyr o Glwb Criced Riverside gyda'i gilydd a chadw'n heini yn ystod misoedd y gaeaf. Yn eu tymor cyntaf buont yn chwarae gemau cyfeillgar yn erbyn timau lleol ar eu maes yng Ngerddi Sophia, ond yn 1900 ymunodd y clwb â Chynghrair Caerdydd a'r Cylch ar gyfer ei dymor cystadleuol cyntaf. Ym 1905 rhoddwyd statws dinas i Gaerdydd gan y Brenin Edward VII, ac o ganlyniad, gwnaeth y clwb gais i newid ei enw i Ddinas Caerdydd. Ond cafodd y cais ei wrthod gan y teimlwyd nad oeddent yn chwarae ar lefel ddigon uchel. Er mwyn dod dros hyn, trefnodd y clwb i ymuno â Chynghrair Amatur De Cymru ym 1907 ac yn y flwyddyn ganlynol cawsant ganiatâd i newid enw'r clwb i Ddinas Caerdydd.
Ailfrandio a dyrchafiad i Uwchgynghrair LloegrGolygu
Ar 17 Mehefin 2011, penodwyd Malky Mackay yn rheolwr Caerdydd. Yn ystod ei dymor cyntaf, cymerodd Mackay y clwb i rownd derfynol Cwpan Cynghrair Lloegr am y tro cyntaf yn eu hanes.
Yn 2012, cafodd Dinas Caerdydd ei ailfrandio gan berchnogion y clwb o Maleisia. Newidiwyd lliwiau'r crysau cartref o las i goch a bathodyn y clwb, tra cadwyd eu llysenw, 'Yr Adar Gleision'. Roedd yr ailfrandio yn amhoblogiadd ymysg cefnogwyr y clwb, ond honnodd y prif weithredwr ar y pryd y byddai'n ehangu apêl y clwb.[2] Aethant ymlaen i gael eu dechrau gorau erioed i dymor yn 2012/13, gan hefyd dorri record y clwb wrth ennill naw gêm gartref o'r bron. Gorffennwyd y tymor gyda dyrchafiad i'r Uwchgynghrair fel pencampwyr y Bencampwriaeth.
Lliwiau, cit ac arwyddlunGolygu
LliwiauGolygu
Pan ffurfiwyd Riverside A.F.C. yn 1899, brown siocled ac ambr oedd lliw crys y clwb. Yn dilyn newid enw i Ddinas Caerdydd yn 1908, mabwysiadwyd crys glas a siorts a hosanau gwyn neu las, er y defnyddiwyd hosanau du am y naw mlynedd gyntaf. Dros y blynyddoedd ers hynny mae cit y clwb wedi cynnwys citiau cwbl las, streipen felen fertigol a gyflwynwyd yn ystod y 1970au, a streipiau glas bob yn ail.
Mewn cam dadleuol yn 2012, newidiodd Caerdydd liwiau eu cit i goch a du,[3] y tro cyntaf i'r clwb beidio â gwisgo glas fel ei brif liw ers 1908. Newidiwyd yr arwyddlun hefyd i un yr oedd y Ddraig Goch yn fwy amlwg arno na'r aderyn glas traddodiadol. Gwnaethpwyd y newidiadau hyn er mwyn apelio at 'farchnadoedd rhyngwladol' fel rhan o 'gynllun buddsoddi mawr' a ddadorchuddiwyd gan y cadeirydd Vincent Tan.[4] Ysgogodd yr ailfrandio wrthwynebiad cryf gan y cefnogwyr, a drefnodd orymdeithiau protest a gwrthdystiadau i leisio eu hanfodlonrwydd ynghylch y newidiadau.[5][6] Er i Tan nodi’n flaenorol na fyddai’r clwb ond yn dychwelyd i wisgo glas pe bai perchennog newydd yn cael ei ganfod, ar 9 Ionawr 2015, ar ôl tri thymor yn chwarae yn y cit coch, fe ddychwelodd y clwb i git cartref glas gyda chit oddi-cartref coch mewn ymgais i 'uno' y clwb.[7][8]
      Lliwiau gwreiddiol Riverside A.F.C. cyn 1908 |
 Lliwiau gwreiddiol Caerdydd o 1908 tan y 1920au |
Cit glas goleuach Caerdydd
rhwng 1926 a 1926 and 1930 |
Dychwelwyd i grys glas rhwng 1930 a 1992 |
Gwisgwyd citiau cwbl las yn 1992–1996 a 2000–2007 |
 Ailgyflwynwyd melyn yn 2009–10 |
 Gwisgwyd cit coch rhwng 2012 a 2015 |
     Dychwelwyd i git glas yn 2014–15 |
ArwyddlunGolygu
O 1908 ymlaen chwaraeai Caerdydd mewn crysau heb eu haddurno. Newidiodd hyn yn 1959 pan gafwyd arwyddlun syml yn dangos delwedd o aderyn glas. Y tymor canlynol gwisgwyd crysau plaen heb eu haddurno ac felly y bu tan 1965 pan ychwanegwyd y gair 'Bluebirds' wedi'i frodio. Yn 1969, cyflwynwyd arwyddlun newydd, tebyg i'r un a ddefnyddiwyd yn flaenorol, a gynhwysai'r aderyn glas. Amrywiadau ar yr arwyddlun hwn sydd wedi'u defnyddio ers hynny. Yn y 1980au, ychwanegwyd nodweddion pellach gan gynnwys geiriau a motiffau. Gwnaethpwyd newid mawr yn 2012, pan geisiodd y perchennog Vincent Tan ailfrandio'r clwb i ehangu ei apêl y tu allan i Gymru.[9] Rhoddodd y newid hwn amlygrwydd mawr i'r Ddraig Goch, gan leihau'r aderyn glas i fod yn nodwedd fechan. Ym mis Mawrth 2015, cyhoeddodd Caerdydd arwyddlun newydd a oedd unwaith eto'n cynnwys yr aderyn glas yn y lle amlycaf gyda draig Tsieineaidd yn cymryd lle'r ddraig Gymreig safonol.[10]
Gwneuthurwyr cit a noddwyr crysauGolygu
| Cyfnod | Gwneuthurwyr cit | Noddwyr crysau |
|---|---|---|
| 1973–82 | Umbro | Dim |
| 1983 | Whitbread Wales | |
| 1984 | Superted
Camilleri Roofing | |
| 1984–85 | Merthyr Motor Auctions | |
| 1985–87 | Admiral | Airways Cymru |
| 1987–88 | Buckley's Brewery | |
| 1988–89 | Scoreline | |
| 1989–90 | Havelet | |
| 1990–91 | None | |
| 1991–92 | Influence | |
| 1992–94 | Bluebirds | South Wales Echo |
| 1994–95 | Strika | |
| 1995–96 | Influence | |
| 1996–97 | Lotto | |
| 1997–98 | Errea | Gilesports |
| 1998–99 | Xara | Sports Cafe |
| 1999–2000 | Modplan | |
| 2000–02 | Ken Thorne Group | |
| 2002–03 | Puma | Leekes |
| 2003–05 | Redrow Homes | |
| 2005–06 | Joma | |
| 2006–08 | Communications Direct | |
| 2008–09 | Vansdirect | |
| 2009–10 | Puma | 777.com[11] |
| SBOBET | ||
| 2009–10 | ||
| 2010–11 | ||
| 2011–14 | Bwrdd twristiaeth Malaysia a BBC Cymru | |
| 2014–15 | Cosway Sports | |
| 2015–22 | Adidas | |
| 2022– | New Balance |
Carfan BresennolGolygu
Nodyn: Diffinir y baneri cenedlaethol o dan reolau FIFA. Gall y chwaraewyr, felly, fod o fwy nag un cenedl.
|
|
Ar fenthygGolygu
Nodyn: Diffinir y baneri cenedlaethol o dan reolau FIFA. Gall y chwaraewyr, felly, fod o fwy nag un cenedl.
|
|
Rhifau wedi eu neilltuoGolygu
Nodyn: Diffinir y baneri cenedlaethol o dan reolau FIFA. Gall y chwaraewyr, felly, fod o fwy nag un cenedl.
|
C.P.D. Merched Dinas CaerdyddGolygu
Cynrycholir y clwb hefyd gan dîm pêl-droed merched sef C.P.D. Merched Dinas Caerdydd. Yn wahanol i glwb y dynion, mae'r merched yn cystadlu yn system byramid Cymdeithas Bêl-droed Cymru gan chwarae yn Uwch Gynghrair Cymru lle maent wedi bod yn llwyddiannus iawn ac ennill sawl gwaith.
RheolwyrGolygu
|
|
Ffynhonnell.[12]
CyfeiriadauGolygu
- ↑ Y pedwar arall yw Abertawe, Casnewydd, Wrecsam a Merthyr Tudful.
- ↑ Adar Gleision: gorymdaith i gofio hanes y clwb Gwefan BBC Cymru 25 Awst 2013
- ↑ "Cardiff City 2012/13 kits revealed". Cardiff City F.C. 6 Mehefin 2012. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 16 Mai 2013. Cyrchwyd 10 Medi 2013.
- ↑ "Cardiff City to change kit from blue to red amid financial investment". BBC Sport. 6 Mehefin 2012. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 11 Awst 2018. Cyrchwyd 12 Chwefror 2018.
- ↑ Gaskell, Simon (8 Mehefin 2012). "Fans and designers criticise Cardiff City's new emblem". WalesOnline. Media Wales. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 12 Awst 2017. Cyrchwyd 12 Awst 2017.
- ↑ "Thousands of Cardiff City fans march against club's blue to red rebrand". BBC News. 22 Mawrth 2014. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2 Rhagfyr 2017. Cyrchwyd 30 Awst 2017.
- ↑ "Cardiff City owner Vincent Tan agrees return to blue home kit". BBC Sport. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 10 Ionawr 2015. Cyrchwyd 9 Ionawr 2015.
- ↑ James, Stuart (9 Ionawr 2015). "Cardiff revert to blue kit after Vincent Tan approves change". The Guardian. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 31 Awst 2017. Cyrchwyd 30 Awst 2017.
- ↑ "Cardiff City to change kit from blue to red amid financial investment". BBC Sport. 6 Mehefin 2012. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 29 Rhagfyr 2014. Cyrchwyd 9 Ionawr 2015.
- ↑ "Cardiff City 2015 crest reveal". Cardiff City F.C. 9 Mawrth 2015. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 11 Mawrth 2015. Cyrchwyd 9 Mawrth 2015.
- ↑ "Sponsor removed from City shirts". BBC Sport. 17 September 2009. Cyrchwyd 1 June 2020.
- ↑ 12.0 12.1 12.2 12.3 "Cardiff City Manager History". Soccerbase.com. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 12 Awst 2017. Cyrchwyd 12 Awst 2017.