Dinamo (Cymdeithas Chwaraeon)

Dinamo
Math	clwb chwaraeon
Sefydlwyd	18 Ebrill 1923
Pencadlys	Moscfa
Gwefan	https://www.dynamo.su/

Mae Cymdeithas Chwaraeon Dynamo, hefyd Dinamo, (Rwseg ac Wcreineg: Динамо; Belarwseg: Дынама, Jeorjieg: დინამო) yn gymdeithas chwaraeon a ffitrwydd a grëwyd yn 1923 yn yr Undeb Sofietaidd.

Ers 2016, Vladimir Strzhalkovskiy yw Cadeirydd Cymdeithas Dynamo.

Yr Enw golygu

Arwyddlun Cymdeithas Chwaraeon Dynamo

Roedd yr enw a roddwyd i'r gymdeithas i fod i olygu "Grym mewn Mosiwn", a gymerwyd o'r Groeg (iaith): δύναμις; dynamis-grym, a Lladin: motio, -motion. Nid yn gyd-ddigwyddiad, cafodd y term hwn ei gyd-lunio'n gyntaf gan ddyfeisiwr o Wlad Belg, Zenobe Gramme, ar gyfer y generadur trydanol. Roedd Dynamo, ynghyd â chymdeithasau chwaraeon y Lluoedd Arfog, yn ffurfio system gyffredinol addysg gorfforol a chwaraeon yn yr Undeb Sofietaidd. Cymeradwywyd 48 o ddisgyblaethau chwaraeon gan y gymdeithas yn 1971. Roedd ganddi tua 6,000 o gyfleusterau chwaraeon a 43 o Ysgolion Chwaraeon Plant a Phobl Ifanc.

Diddorol yw nodi i'r gymdeithas Dinamo gael ei chreu tua'r un adeg ag Urdd Gobaith Cymru a Clybiau Bechgyn a Merched Cymru ill dau a sefydlwyd yn 1922 a sawl mudiad chwaraeon ac ieuenctid arall ar draws Ewrop fel mudiadau Iddewig Seionistaidd Hapoel a HaMaccabi HaTza'ir a sefydlwyd yn 1926 ac 1929 (ac roddodd, fel Dynamo, enwau i glybiau chwaraeon a phêl-droed). Roedd rhan o ysbryd yr oes i weld pwysigrwydd iechyd corfforol, deiet gwell a byd-olwg wledyddil wahanol i'r hyn fu cyn y Rhyfel Byd Cyntaf. Er, rhaid pwysleisio gwhaniaethau amlwg yn natur a phwrpas yr Urdd a'r mudiad mwy sinistry Dynamo a ddaeth o dan nawdd heddlu cudd Sofietaidd.

Logo golygu

Arwyddlun y mudiad y'r lythyren 'D', bydd clybiau unigol yn ysgrifennu'r D unai fel llythryen bras neu, yn achos clwb pêl-droed Dinamo Zagreb, gyda llythyren fach. O gofio i'r mudiad gael ei sefydlu yn Rwsia, efallai ei bod yn syndod gweld mai y lythyren D o'r yr wyddor Ladin a arddelir ac nid D Yr wyddor Gyrilig, 'Д'.

Hanes golygu

Ceiniog Dynamo

Crëwyd y gymdeithas "Dinamo" yn swyddogol ar 18 Ebrill 1923, ar fenter Felix Dzerzhinsky ^[1] o dan nawdd y Cyfarwyddiaeth Wleidyddol y Wladwriaeth (GPU), yr heddlu gwleidyddol Sofietaidd, rhagflaenydd strwythurau diogelwch Sofietaidd eraill a grëwyd yn ddiweddarach fel y KGB, NKVD a MVD. Ar gyfer gweddill hanes y gymdeithas yn y cyfnod Sofietaidd, cynhaliodd ryw gysylltiad ag asiantaethau diogelwch y wladwriaeth gomiwnyddol.

Daeth enw'r gymdeithas yn adnabyddus yn rhyngwladol hefyd trwy lawer o glybiau mewn chwaraeon amrywiol, a grëwyd i ddechrau dan nawdd cymdeithas Dynamo Sofietaidd (dim ond rhestr rhannol o chwaraeon sy'n cynnwys pêl-droed, bandy, hoci iâ, pêl-fasged, pêl-foli, pêl-law) neu ddim ond yn dwyn yr enw "Dynamo", gyda llawer o glybiau o'r fath yn ennill clod rhyngwladol, megis mewn pêl-droed:

KF Dinamo Tirana, Dinamo Baku, CC Dinamo București, Dinamo Sofia, FC Dynamo Kyiv, FC Dynamo Moscow, Dinamo Tbilisi, FC Dinamo Minsk, CC Dinamo Brest, JK Dünamo Tallinn, GNK Dinamo Zagreb, Sportvereinigung Dynamo (Almaeneg: Cymdeithas Chwaraeon gan gynnwys Berliner FC Dynamo a Dynamo Dresden), mewn hoci iâ: HC Dynamo Moscow, Dynamo Kyiv (Sokil Kyiv erbyn hyn), HC Dinamo Minsk, a Dinamo Riga. Crëwyd clybiau a enwyd yn yr un modd mewn llawer o wledydd y bloc Dwyreiniol. Mae llawer o glybiau, sydd bellach wedi'u trawsnewid yn glybiau preifat rheolaidd eu cynghreiriau cenedlaethol, yn dal i weithredu o dan eu henw gwreiddiol o Dinamo neu Dynamo, ond eu hanes yw'r unig gysylltiad â hen gymdeithas Dynamo.

Strwythur golygu

Logo gyfoes Dinamo Tbilisi (2012) noder bod pen eryr yn siap y D

Емблема ФК Динамо Київ (2007)

Dinamo Tirana

Ar hyn o bryd, mae Dynamo yn gymdeithas chwaraeon ffitrwydd Rwsiaidd sydd wedi'i lleoli ym Moscow.^[2] Mae gan y gymdeithas sawl cysylltiad dramor hefyd ^[3] yn Albania, Armenia, Azerbaijan, Belarws, Bwlgaria, Estonia, Jeorjia, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Latfia, Moldofa, Romania, Tajikistan, Turkmenistan, a Wcráin.

Yn 1937 dyfarnwyd anrhydedd Sofietaidd, Gorchymyn Lenin, i gymdeithas chwaraeon Dynamo.

Mae cyngor cydlynu rhyngwladol sefydliadau Dynamo sy'n cynnwys:

Cymdeithas Chwaraeon "Interclub" y Weinyddiaeth Gartref (Angola)
Sefydliad Cyhoeddus Chwaraeon "Dynamo" (Armenia)
Undeb Cyhoeddus Gweriniaethol "Cymdeithas Ffitrwydd-Chwaraeon Belarwseg Dynamo" (Belarws)
Clwb Chwaraeon Ffitrwydd "Dynamo" (Jeorjia)
Sefydliad Chwaraeon "Fiamme ORO" o Weinyddiaeth Gartref (Yr Eidal)
Undeb Cyhoeddus "Cymdeithas Ffitrwydd-Chwaraeon Dynamo" (Kazakhstan)
Undeb Gyhoeddus "Dynamo Cymdeithas Ffitrwydd-Chwaraeon Dynamo Kyrgyz"
Cymdeithas Chwaraeon "Dynamo" (Latfia)
"Dynamo" Clwb Chwaraeon Canolog o Weinyddiaeth Interior (Moldova)
Sefydliad Chwaraeon "Khuch"
Undeb y Wladwriaeth Gyhoeddus "Dynamo Cymdeithas Chwaraeon-Ffitrwydd Holl-Rwsiaidd"
Cymdeithas Chwaraeon "Dynamo" (Romania)
"Dynamo" y Gymdeithas Chwaraeon o Weinyddiaeth Interior (Tajikistan)
Clwb Chwaraeon "Galkan" o Weinyddiaeth Gartref (Turkmenistan)
Cymdeithas Ffitrwydd-Chwaraeon "Dynamo" (Wcráin)

Mae nifer o sefydliadau yn arsylwyr:

Siarter Ffitrwydd-Chwaraeon "Dynamo" (Abchasia)
Cymdeithas Chwaraeon y Weinyddiaeth Mewnol (Azerbaijan)
Cymdeithas Chwaraeon Ffitrwydd "Dynamo" (Uzbekistan)

Dynamo yn y DDR golygu

Cymdeithas Chwaraeon Dynamo yw'r gymdeithas chwaraeon fwyaf yng Ngweriniaeth Ddemocrataidd yr Almaen ("DDR" - yr hen ddwyrain yr Almaen Gomiwnyddol). Fe'i crëwyd yn ôl model y “Dynamo” Sofietaidd fel clwb chwaraeon yr heddlu ac asiantaethau diogelwch y GDR. Yn ymarferol, hon oedd y gymdeithas chwaraeon fwyaf, flaenllaw yn y wlad, yn mwynhau cefnogaeth y wladwriaeth. Drwy gydol hanes cymdeithas (1953–1990), ei llywydd oedd y Gweinidog Diogelwch y Wladwriaeth yn y GDR, Erich Milke. O 1976 ymlaen, roedd dros 247,000 o bobl yn aelodau o'r gymdeithas, gyda dros 20,000 o hyfforddwyr yn cael eu cyflogi ynddo.

Ar gyfrif athletwyr Dynamo tua 215 medal Olympaidd, gan gynnwys 45 aur.

Ar hyn o bryd, yn yr Almaen, dim ond ychydig o dimau o'r enw Dynamo, yr enwocaf yw'r pêl-droed Dynamo o Dresden a Dynamo BFC o Berlin.