Pencampwriaeth Rygbi'r Pedair Gwlad 1891

Pencampwriaeth Rygbi'r Pedair Gwlad 1891
	William Bowen, capten Cymru v Lloegr
Dyddiad	3 Ionawr - 7 Mawrth 1891
Gwledydd	Lloegr; Iwerddon; yr Alban; Cymru
Ystadegau'r Bencampwriaeth
Pencampwyr	yr Alban (3ydd teitl)
Y Goron Driphlyg	yr Alban (teitl 1af)
Cwpan Calcutta	yr Alban
Gemau a chwaraewyd	6
Sgoriwr y nifer fwyaf; o bwyntiau	Bancroft (7); Boswell (7); McEwan (7)
Sgoriwr; y nifer fwyaf; o geisiadau	Clauss (3); Lockwood (3); Wotherspoon (3)
← 1890 (Blaenorol)	(Nesaf) 1892 →

Pencampwriaeth Rygbi'r Pedair Gwlad 1891 oedd y nawfed ornest yng nghyfres Pencampwriaeth Rygbi'r Pedair Gwlad. Chwaraewyd chwe gêm rhwng 3 Chwefror a 17 Mawrth. Ymladdwyd hi ganLoegr, Iwerddon, Yr Alban, a Chymru.

Enillwyd Pencampwriaeth 1891 gan yr Alban, y pedwerydd tro i'r wlad gyrraedd y tabl, ond y tro cyntaf i'r Alban gipio'r Goron Driphlyg.

Bu newidiadau i'r rheol yn ystod y tymor hwn, roedd hyn yn cynnwys cyflwyno goliau cosb. Cyflwynwyd ciciau cosb ym 1882 ond ni ellid gwneud unrhyw ymdrechion gôl o un tan y tymor hwn. Ailenwyd y ddau ddyfarnwr yn llumanwyr a gostyngwyd eu pwerau i ddim ond nodi'r fan lle gadawodd y bêl y cae chwarae; statws a arhosodd nes i bwerau ychwanegol gael eu cyflwyno ym 1982.^[1] Erbyn hyn, gallai chwaraewyr godi pêl farw, a gosodwyd y llinell bêl farw dim mwy na 25 llath y tu ôl i'r llinell gôl.^[1]

Tabl golygu

Safle	Gwlad	Gemau				Pwyntiau			Pwyntiau tabl
Safle	Gwlad	Chwarae	Ennill	Cyfartal	Colli	Dros	Yn erbyn	Gwahan.	Pwyntiau tabl
1	yr Alban	3	3	0	0	38	3	+35	6
2	Lloegr	3	2	0	1	19	12	+7	4
3	Cymru	3	1	0	2	9	26	−17	2
4	Iwerddon	3	0	0	3	4	29	−25	0

Canlyniadau golygu

3 Ionawr 1891

Cymru	3–7	Lloegr

Casnewydd

7 Chwefror 1891

Iwerddon	0–9	Lloegr

Dulyn

7 Chwefror 1891

yr Alban	15–0	Cymru

Caeredin

21 Chwefror 1891

Iwerddon	0–14	yr Alban

Belffast

7 Mawrth 1891

Cymru	6–4	Iwerddon

Llanelli

7 Mawrth 1891

Lloegr	3–9	yr Alban

Richmond

System sgorio golygu

Penderfynwyd ar y gemau ar gyfer y tymor hwn ar bwyntiau a sgoriwyd. Roedd cais yn werth un pwynt, tra bod trosi gôl ar ôl cais yn rhoi dau bwynt ychwanegol. Roedd gôl adlam yn werth tri phwynt. Roedd gôl o gic cosb gwerth tri phwynt.

Y gemau golygu

Cymry v. Lloegr golygu

3 Ionawr 1891

Cymru	3 – 7	Lloegr
Cais: Pearson, Trosiad: Bancroft		Cais: Christopherson (2) Budworth Trosiad: Alderson (2)

Rodney Parade, Casnewydd
Dyfarnwr: Robert Rainie (Yr Alban)

Cymru: Billy Bancroft (Abertawe), Tom Pearson (Caerdydd), Charlie Arthur (Caerdydd), David Gwynn (Abertawe), Percy Lloyd (Llanelli), Charlie Thomas (Casnewydd), Hugh Ingledew (Caerdydd), Percy Bennett (Cardiff Harlequins), David William Evans (Caerdydd), Harry Packer (Casnewydd), William Bowen (Abertawe) capt., Walter Rice Evans (Abertawe), Jim Hannan (Casnewydd), Rowley Thomas (Cymry Llundain), Edward Pegge (Castell-nedd)

Lloegr: William Grant Mitchell (Richmond), Frederic Alderson (Hartlepool Rovers) capt., Richard Lockwood (Heckmondwike), Percy Christopherson (Blackheath), William Leake (Harlequin F.C.|Harlequins), John Berry (Tyldesley), Eustace North (Prifysgol Rhydychen), Tom Kent (Salford Red Devils), Sammy Woods (Prifysgol Caergrawnt), John Toothill (Bradford), Donald Jowett (Heckmondwike), Richard Budworth (Blackheath), Roger Wilson (Liverpool OB), William Bromet (Tadcaster), Joseph Richards (Bradford)

Iwerddon v. Lloegr golygu

7 Chwefror 1891

Iwerddon	0 – 9	Lloegr
		Cais: Lockwood (2) Wilson (2) Toothill Trosiad: Lockwood (2)

Lansdowne Road, Dulyn
Dyfarnwr: WM Douglas (Cymru)

Iwerddon: Dolway Walkington (C R Gogledd yr Iwerddon) capt., RW Dunlop (Prifysgol Dulyn), S Lee (C R Gogledd yr Iwerddon), R Montgomery (C R Gogledd yr Iwerddon), Benjamin Tuke (Bective Rangers), AC McDonnell (Prifysgol Dulyn), JN Lytle (C R Gogledd yr Iwerddon), EG Forrest (Wanderers), J Waites (Bective Rangers), JH O'Conner (Bective Rangers), CV Rooke (Prifysgol Dulyn), J Roche (Wanderers), WJN Davis (Bessbrook), Victor Le Fanu (Landsdowne), LC Nash (Queen's Co. Cork)

Lloegr: William Grant Mitchell (Richmond), Frederic Alderson (Hartlepool Rovers) capt., Richard Lockwood (Heckmondwike), Piercy Morrison (Prifysgol Caergrawnt), William Leake (Harlequins), John Berry (Tyldesley), Eustace North (Prifysgol Rhydychen), Tom Kent (Salford), Sammy Woods (Prifysgol Caergrawnt), John Toothill (Bradford), Donald Jowett (Heckmondwike), Launcelot Percival (Prifysgol Rhydychen), Roger Wilson (Liverpool OB), William Bromet (Tadcaster), Joseph Richards (Bradford)

Yr Alban v. Cymru golygu

7 Chwefror 1891

yr Alban	15 – 0	Cymru
Cais: CE Orr JE Orr Goodhue Clauss (2) Leggatt Boswell Trosiad: McEwan (2) G. Adlam: W Nielson Stevenson

Raeburn Place, Caeredin
Dyfarnwr: HL Ashmore (Lloegr)

Yr Alban: Henry Stevenson (Edinburgh Academicals), Gregor MacGregor (Prifysgol Caergrawnt), Paul Clauss (Prifysgol Rhydychen), W Neilson (Merchiston), Charles Orr (West of Scotland), Darsie Anderson (Albanwyr Llundain), Frederick Goodhue (Albanwyr Llundain), A Dalglish (Gala RFC), HTO Leggatt (Watsonians), GT Neilson (West of Scotland), MC McEwan (Edinburgh Academicals) capt., I MacIntyre (Edinburgh Wanderers), Robert MacMillan (West of Scotland), JD Boswell (West of Scotland), John Orr (West of Scotland)

Cymru: Billy Bancroft (Abertawe), William McCutcheon (Abertawe), Dickie Garrett (Penarth), David Gwynn (Abertawe), George Thomas (Casnewydd), Ralph Sweet-Escott (Caerdydd), Hugh Ingledew (Caerdydd), Percy Bennett (Cardiff Harlequins), Sydney Nicholls (Caerdydd), Tom Graham (Casnewydd), William Bowen (Abertawe), Walter Rice Evans (Abertawe), David Daniel (Llanelli), Rowley Thomas (Cymry Llundain), Willie Thomas (Llanelli) capt.

Iwerddon v. Yr Alban golygu

21 Chwefror 1891

Iwerddon	0 – 14	yr Alban
		Cais: Wotherspoon (3) Clauss MacGregor Trosiad: Boswell (3) G. Adlam: McEwan

Ballynafeigh, Belffast
Dyfarnwr: George Rowland Hill (Lloegr)

Iwerddon: Dolway Walkington (C R Gogledd yr Iwerddon) capt., RW Dunlop (Prifysgol Dulyn), S Lee (C R Gogledd yr Iwerddon), HG Wells (Bective Rangers), Benjamin Tuke (Bective Rangers), ED Cameron (Bective Rangers), JN Lytle (C R Gogledd yr Iwerddon), RD Stokes (Queens College), J Moffatt (Belfast Albion), JH O'Conner (Bective Rangers), JH O'Conor (Bective Rangers), J Roche (Wanderers), WJN Davis (Bessbrook), EF Frazer (Bective Rangers), LC Nash (Queen's Co. Cork)

Yr Alban: Henry Stevenson (Edinburgh Academicals), Gregor MacGregor (Prifysgol Caergrawnt), Paul Clauss (Prifysgol Rhydychen), GR Wilson (Royal HSFP), Charles Orr (West of Scotland), William Wotherspoon (Prifysgol Caergrawnt), Frederick Goodhue (Albanwyr Llundain), A Dalglish (Gala), HTO Leggatt (Watsonians), GT Neilson (West of Scotland), MC McEwan (Edinburgh Academicals) capt., I MacIntyre (Edinburgh Wands), WR Gibson (Royal HSFP), JD Boswell West of Scotland, JE Orr (West of Scotland)

Lloegr v. Yr Alban golygu

7 Mawrth 1891

Lloegr	3 – 9	yr Alban
Cais: Lockwood Trosiad: Alderson		Cais: W Neilson JE Orr Trosiad: MacGregor (2) G. Adlam: Clauss

Richmond, Llundain
Dyfarnwr: J Chambers (Iwerddon)

Lloegr: William Grant Mitchell (Richmond), Frederic Alderson (Hartlepool Rovers) capt., RE Lockwood (Heckmondwike), Percy Christopherson (Blackheath), William Leake (Harlequins), J Berry (Tyldesley), Eustace North (Prifysgol Rhydychen), Tom Kent (Salford), Sammy Woods (Prifysgol Caergrawnt), Edgar Bonham-Carter (Prifysgol Rhydychen), D Jowett (Heckmondwike), Richard Budworth (Blackheath), RP Wilson (Liverpool OB), John Rogers (Mosley), J Richards (Bradford)

Yr Alban: Henry Stevenson (Edinburgh Academicals), Gregor MacGregor (Prifysgol Caergrawnt), Paul Robert Clauss (Prifysgol Rhydychen), Willie Neilson (Merchiston), Charles Orr (West of Scotland), Darsie Anderson (Albanwyr Llundain, Frederick Goodhue (Albanwyr Llundain), Robert MacMillan (Albanwyr Llundain), HTO Leggatt (Watsonians), GT Neilson (West of Scotland), MC McEwan (Edinburgh Academicals) capt., I MacIntyre (Edinburgh Wands), WR Gibson (Royal HSFP), JD Boswell (West of Scotland), JE Orr (West of Scotland)

Cymru v. Iwerddon golygu

7 Mawrth 1891

Cymru	6 – 4	Iwerddon
Cais: Samuel Trosiad: Bancroft G. Adlam: Bancroft		Cais: Lee G. Adlam: Walkington

Stradey Park, Llanelli
Maint y dorf: 10,000
Dyfarnwr: A Rowsell (Lloegr)

Cymru: Billy Bancroft (Abertawe), Tom Pearson (Caerdydd), Dickie Garrett (Penarth), Charlie Thomas (Casnewydd), Percy Lloyd (Llanelli), Evan James (Abertawe), David James (Abertawe), John Samuel (Abertawe), Charles Nicholl (Llanelli), Tom Graham (Casnewydd), Stephen Thomas (Llanelli), Tom Deacon (Abertawe), David Samuel (Abertawe), Rowley Thomas (Cymry Llundain), Willie Thomas (Llanelli) capt.

Iwerddon: Dolway Walkington (C R Gogledd yr Iwerddon), RW Dunlop (Prifysgol Dulyn), S Lee (C R Gogledd yr Iwerddon), HG Wells (Bective Rangers), R Pedlow (Bessbrook), ED Cameron (Bective Rangers), T Fogarty (Garryowen), RD Stokes (Queens College), FO Stoker (Wanderers), JS Jameson (Lansdowne), R Stevenson (Dungannon) capt., J Roche (Wanderers), WJN Davis (Bessbrook), CV Rooke (Prifysgol Dulyn), L.C. Nash (Queen's Co. Cork)

Dolenni allanol golygu

"6 Nations History". rugbyfootballhistory.com. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 14 Hydref 2007. Cyrchwyd 2020-08-31.

Cyfeiriadau golygu

↑ ^1.0 ^1.1 Godwin (1984), tud 27.

Rhagflaenydd Y Pedair Gwlad 1890	Pencampwriaeth Rygbi'r Pedair Gwlad 1891	Olynydd Y Pedair Gwlad 1892

[Godwin27-1] 1.0 ^1.1 Godwin (1984), tud 27.

[1]