Grey Evans

Actor a chyfarwyddwr theatr o Gymru sy'n hanu o Flaenau Ffestiniog yw Grey Evans a anwyd ym 1942. Mae'n wyneb cyfarwydd iawn ar lwyfannau a theledu Cymru ers y 1960au.

Grey Evans
Ganwyd	Daniel Vaughan Grey Evans 1942 Blaenau Ffestiniog
Dinasyddiaeth	Cymru
Galwedigaeth	actor a chyfarwyddwr theatr
Cysylltir gyda	Cwmni Theatr Cymru, Cwmni Theatr Gwynedd
Plant	Gwyneth Glyn

Wedi graddio gyda llwyddiant academaidd arbennig yn y Clasuron yng Ngholeg y Brifysgol Bangor, dewisodd yrfa fel actor. Cafodd ei dderbyn yn un o'r cyntaf i ymuno â Cwmni Theatr Cymru o dan gyfarwyddyd Wilbert Lloyd Roberts, lle bu'n rhan o sawl cynhyrchiad nodedig, nid yn unig fel actor ond fel cyfarwyddwr hefyd.

Gweithiodd ar sawl cyfres deledu a ffilm i S4C a'r BBC, o'i dyddiau cynnar, gan gynnwys y cyfresi Minafon a Deryn a chyfresi di-Gymraeg fel The District Nurse. Portreadodd nifer eang o gymeriadau mewn ffilmiau Cymraeg gan gynnwys Madam Wen, Branwen, Tylluan Wen ac Y Mynydd Grug. Ef fu'n portreadu tad y bardd Hedd Wyn yn y ffilm Hedd Wyn a enwebwyd am Oscar, ac ymddangosodd hefyd yn yr addasiad ffilm o Un Nos Ola Leuad.

Wedi i Gwmni Theatr Cymru ddod i ben ym 1984, bu'n rhan o sefydlu Cwmni Theatr Gwynedd a bu'n actio a chyfarwyddo i'r cwmni, yn ogystal â bod yn aelod o'r Panel Artistig.

Preswyliodd yn Llanarmon ger Cricieth gyda'i wraig Jane, ac mae'n dad i'r bardd, cerddor ac actores Gwyneth Glyn.

Cafodd ei urddo i Orsedd Y Beirdd yn Eisteddfod Genedlaethol Cymru Abertawe 2006, am ei "gymwynas â'r Genedl drwy rannu ei grefft a'i brofiad helaeth fel cynhyrchydd a beirniad drama yn lleol a chenedlaethol".

Gyrfa

Theatr*

*gyda Cwmni Theatr Cymru, oni nodi yn wahanol.

Detholiad yn unig.

1960au

• Y Gelyn Pennaf
• Un Nos Ola Leuad (1968)

1970au

• Y Claf Diglefyd (1971)
• Mawredd Mawr (1971) pantomeim
• Byd O Amser (1975)
• Drws Priodas (1977)

1980au

• Sál (1980)
• O Law i Law (1986) Cwmni Theatr Gwynedd
• Lle Mynno'r Gwynt (1987) Cwmni Theatr Gwynedd - fel cyfarwyddwr
• Cyfyng Gyngor (1989) Cwmni Theatr Gwynedd

Teledu a Ffilm

• Scersli Bilîf (1974)
• Gwaed Ar Y Sêr (1975)
• Y Gwrthwynebwr (1975)
• Mae'r Gelyn Oddi Mewn (1981)
• Rej (1982)
• Y Wers Rydd (1982)
• Madam Wen (1982)
• Almanac (1983)
• Deryn
• Minafon (1983-
• Penyberth (1985)
• Gwenoliaid (1986)
• Teulu Helga (1986)
• The District Nurse (1987)
• Mynd I'r Sowth (1987)
• Cap Milwr (1987)
• Lliwiau (1988)
• East Of The Moon (1988)
• Un Nos Ola Leuad (1991)
• Gift (1991)
• Sgid Hwch (1992)
• Hedd Wyn (1992)
• Llygad Am Lygad (1993)
• William Jones (1993)
• Branwen (1994)
• Y Weithred (1995)
• Tylluan Wen (1996)
• Y Mynydd Grug (1997)
• Hynt Dau Gymro (1998)
• Porc Pei (1998)
• Porc Peis Bach (2000-2005)
• Oed Yr Addewid (2001)
• Y Stafell Ddirgel (2001)
• Emyn Roc A Rôl (2005)
• Cwcw (2008)
• Beryl, Meryl A Cheryl (2009)
• Y Smyrffs