Y Diliau

Grŵp merched yn canu pop-gwerin Cymraeg ysgafn o'r 1960au a 70au. Caneuent hefyd o bryd i'w gilydd mewn Saesneg.

Grŵp pop-gwerin ysgafn a oedd yn boblogaidd yn yr 1960au a’r 1970au oedd Y Diliau. Ffurfiwyd y grŵp yn 1964. Roedd yr aelodau gwreiddiol, sef Meleri Evans (llais a gitâr), Mair Robbins (née Davies, llais) a Lynwen Jones (llais a gitâr), yn gyn-ddisgyblion yn Ysgol Pantycelyn, Llanymddyfri, gyda Meleri Evans yn ferch i’r gwleidydd a’r cenedlaetholwr Gwynfor Evans.

Y Diliau
Enghraifft o'r canlynolband Edit this on Wikidata
Dechrau/Sefydlu1964 Edit this on Wikidata
Genrecerddoriaeth boblogaidd, canu gwerin, Pop Cymraeg Edit this on Wikidata
Iaith wreiddiolCymraeg, Saesneg Edit this on Wikidata
Gellir darllen erthygl lawnach ar Wici Porth ar Y Diliau

Darlledwyd rhaglen ar y grŵp ar raglen Rhys Mwyn ar BBC Radio Cymru ar Llun 31 Mai 2021.[1]

Rhyddhawyd record gyntaf Y Diliau dan yr enw syml ‘Caneuon Y Diliau’ ar label Cymreig enwog Qualiton ym 1965.

EP pump trac oedd y record gyntaf, ac fe ryddhawyd cyfres o EPs eraill ganddynt dros y degawd canlynol ar labeli Qualiton, Dryw, Cambrian a Sain. Yna, ym 1978 daeth unig albwm y grŵp, sef Tân neu Haf, ar label Gwerin.

Llwyddodd Y Diliau i recriwtio rhai o fawrion y genedl fel ffans, ac ar glawr eu pedwaredd record, i label Dryw yn 1970, dywedodd Ryan Davies iddo gael ei swyno mewn cyngerdd yn Llundain gan grŵp y Womenfolk, ac na “chlywodd leisiau yn asio mor berffaith i’w gilydd” a chredai na chlywai hynny fyth chwaith, ond yna clywodd Y Diliau."[2]

Roedd y Diliau yn brysur iawn yn perfformio ar draws Cymru gan gynnwys cyngerdd fawr enwog 'Pinaclau Pop' a gynhadliwyd ym Mhafiliwn Pontrhydfendigaid ar 29 Mehefin 1968 i godi arian i Eisteddfod Genedlaeth yr Urdd, Aberystwyth 1969 ynghŷd a pherfformiwyr adnabyddus eraill bu'n perffordmio fel Dafydd Iwan, Heather Jones, Hogia Llandegai, Aled a Reg, Y Pelydrau, Y Cwiltiaid, Mari Griffith a'r Derwyddon i gynulleidfa o 3,000 o bobl gyda Ryan Davies yn arwain.[3]

Roedd seren byd rygbi’r 70au, Barry John, hefyd yn hoff iawn o’r Diliau ac ef fu’n eu canmol ar glawr eu record yn 1972, gan ddweud mai “un o bleserau mawr bywyd yw eistedd, ymlacio ac ymollwng i swyn a chyfaredd eu cynghanedd…”[2]

Bu iddynt ymddangos ar raglenni cerddoriaeth boblogaidd Gymraeg fel Hob y Deri Dando, a Disc a Dawn yn yr 1960au ac eraill yn yr 1970au.

Casgliad Goreuon y Diliau

golygu

Ar 21 Mai 2021 rhyddhau casgliad cyflawn Y Diliau ar ffurf digidol gan Recordiau Sain o'r enw 'Y Diliau y Casgliad Cyflawn The Complete Collection'.[2]

Disgyddiaeth

golygu
  • Caneuon y Diliau [EP] (Recordiau Qualiton QEP4043, [1966])
  • Dwli ar y Diliau [EP] (Qualiton QEP4051, [1966])
  • Ambell Dro [EP] (Recordiau Cambrian CEP436, 1969)
  • Rho Dy Law [EP] (Recordiau'r Dryw WRE1081, 1970)
  • Daeth Dei yn ôl [EP] (Dryw WRE1096, 1970)
  • Rebel [EP] (Dryw WSP2007, 1971)
  • ’72 [EP] (Dryw WRE1121, 1972)
  • Blas ar y Diliau [EP] (Sain 35, 1973)
  • Tân Neu Haf (Gwerin SYWM216, 1979)

Gweler hefyd

golygu

Cyfeiriadau

golygu
  1. "Sgwrs efo aelodau Y Diliau, Meleri, Gaynor, Lynwen a Mair; hefyd Chris Merrick Hughes, drymar Adam & The Ants yn trafod ei gysylltiadau Cymreig". BBC Radio Cymru. 31 Mai 2021.
  2. 2.0 2.1 2.2 "Rhyddhau casgliad cyflawn Y Diliau". Y Selar. 27 Mai 201.
  3. "'Pinaclau Pop' - Robat Gruffudd (1969)". Tudalen Facebook Y Lolfa. 19 Gorffennaf 2016.

Dolenni allanol

golygu


  Eginyn erthygl sydd uchod am gerddoriaeth Cymru. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato