Etholiad Cyffredinol Catalwnia, 2015

Ar 14 Ionawr 2015 cyhoeddodd Llywydd Catalwnia, Artur Mas, ei fod yn galw Etholiad Seneddol Catalwnia, 2015 yn gynnar: ar ddydd Sul 27 Medi 2015 er mwyn ethol Aelodau Seneddol i 11fed Llywodraeth y wlad; 135 o seddi.[1] Cynhaliwyd yr Etholiad diwethaf ar 25 Tachwedd 2012.

Etholiad Cyffredinol Catalwnia, 2015

← 2012 27 Medi 2015 2017 →

135 o seddi yn Llywodraeth Catalwnia
68 sedd sydd angen i gael mwyafrif
Cofrestrwyd5,510,713 increase1.8%
Nifer a bleidleisiodd4,115,807 (77.4%)
increase9.6%
  Plaid cyntaf Yr ail blaid Y drydedd blaid
 
Arweinydd Artur Mas Inés Arrimadas Miquel Iceta
Plaid Together for Yes Ciutadans Plaid Sosialaidd Catalwnia
Arweinydd ers 15 Gorffennaf 2015 3 Gorffennaf 2015 19 Gorffennaf 2014
Etholiad diwethaf 58 sedd, 36.4% 9 sedd, 7.6% 20 sedd, 14.4%
Seddi a enillwyd 62 25 16
Newid yn y seddi increase4 increase16 Decrease4
Pleidlais boblogaidd 1,620,973 734,910 522,209
Canran 39.5% 17.9% 12.7%
Gogwydd increase3.1% increase10.3% Decrease1.7%

  Pedwaredd plaid Pumed plaid Chweched plaid
 
Arweinydd Lluís Rabell Xavier García Albiol Antonio Baños
Plaid CatSíqueesPot Plaid Pobl Catalwnia Candidatura d'Unitat Popular, CUP
Arweinydd ers 23 Gorffennaf 2015 28 Gorffennaf 2015 30 Gorffennaf 2015
Etholiad diwethaf 13 sedd, 9.9% 19 sedd, 13.0% 3 sedd, 3.5%
Seddi a enillwyd 11 11 10
Newid yn y seddi Decrease2 Decrease8 increase7
Pleidlais boblogaidd 366,494 348,444 336,375
Canran 8.9% 8.5% 8.2%
Gogwydd Decrease1.0% Decrease4.5% increase4.7%

Arlywydd cyn yr etholiad

Artur Mas
Convergència Democràtica de Catalunya

Etholwyd Arlywydd

i'w benderfynu

Dywedodd Artus Mas mai ei fwriad oedd i'r etholiad fod yn bleidlais o ffydd yn annibyniaeth Catalwnia gan fod refferendwm swyddogol ar y pwnc wedi'i wahardd gan Lywodraeth Sbaen. Mae hyn yn dilyn Refferendwm Catalwnia 2014, sef refferendwm answyddogol a gynhaliwyd yn Nhachwedd 2015 - yn groes i orchymyn gan Lys Cyfansoddiadol Sbaen i ganslo "ymgynghoriad poblogaidd di-refferendwm" a oedd i'w gynnal ar yr un dyddiad (9 Tachwedd). Yn ôl Mas, yr etholiad hwn fydd y "penderfyniad terfynol" ar y mater.

Galwyd yr etholiad wedi cytundeb gan brif sefydliadau a chyrff y wlad: Convergència i Unió, Esquerra Republicana de Catalunya (arweinydd: Oriol Junqueras), Assemblea Nacional Catalana (Cynulliad Cenedlaethol Catalwnia; arweinydd: Carme Forcadell), Òmnium Cultural (arweinydd: Muriel Casals), a'r Associació de Municipis per la Independència (Llywydd: Josep Maria Vila d'Abadal).[2] Canlyniad y bleidlais oedd i'r glymbleidiau dros annibyniaeth dderbyn mwyafrif llwyr — 72 sedd o fewn senedd gyda chyfanswm o 135 sedd.

Y system etholiadol

golygu

Etholir Dirprwyon yn y pedair Rhanbarth: 85 ym Marcelona, 17 yn Girona, 15 yn Lleida ac 18 yn Nharragona. Dyrenir seddau i'r pleidiau hynny sydd, ym mhob Rhanbarth, yn cael o leiaf 3% o'r bleidlais, gan ddefnyddio dull D'Hondt.[3]

Canlyniad y bleidlais

golygu

Bwriodd record o 77.4% o'r etholaeth eu pleidlais. Derbyniodd y garfan dros annibyniaeth, sef y glyblaid “Ie, Gyda'n Gilydd” — Junts Pel Si —39.6% o'r bleidlais, sef 62 sedd yn Senedd Catalwnia. Derbyniodd y blaid adain chwith, CUP – Plaid Wleidyddol Gatalanaidd, 10 sedd, ac maent hwythau hefyd o blaid annibyniaeth. Drwy uno Junts pêl Si gyda CUP ceir mwyafrif llwyr o 72 sedd o fewn senedd gyda chyfanswm o 135 sedd.

Y canlyniadau'n fras

golygu
Crynodeb o ganlyniad Etholiad Cyffredinol, 2015.
 
Plaid Pleidleisiau Seddi
Pleidleisiau % ±pp Ennill +/−
Junts pel Sí (JxSí) 1,610,546 39.64  3.21 62  4
Ciudadanos (C's) 726,939 17.89  10.32 25  16
Partit dels Socialistes de Catalunya (PSC-PSOE) 515,683 12.69  1.74 16  4
Catalunya Sí que es Pot (CSQEP) 361,680 8.90  1.00 11  2
Partit Popular de Catalunya (PPC) 344,806 8.49  4.49 11  8
Candidatura d'Unitat Popular (CUP) 333,657 8.21  4.73 10  7
Unió Democràtica de Catalunya (UDC) 102,160 2.51  5.47 0  13
Partido Animalista Contra el Maltrato Animal (PACMA) 29,492 0.73  0.16 0 ±0
Unificación Comunista de España-Y Gwyrddiaid (Recortes Cero-Els Verds) 14,222 0.35  0.28 0 ±0
Guanyem/Ganemos 1,155 0.03 Newydd 0 ±0
Môr-ladron Catalwnia (Pirata.cat/XDT) 323 0.01  0.49 0 ±0
Dim ar y papur 21,772 0.53  0.93
Cyfanswm 4,062,435 100.00 135 ±0
Pleidleisiau dilys 4,062,435 99.61  0.51
Pleidleisiau annilys 15,766 0.39  0.51
Pleidleisiau a fwriwyd 4,078,201 77.46  9.70
Ymatal 1,199,106 22.56  9.68
Pleidleiswyr a gofrestrwyd 5,314,913
Ffynhonnell: Generalitat of Catalunya Archifwyd 2015-10-23 yn y Peiriant Wayback

Arolygon barn

golygu

Mae'r tabl isod yn dangos canlyniadau arolygon barn yn arwain at yr etholiad. Diystyrwch y lliw glas tywyll. Mae'r rhif tywyll yn dynodi'r canran uchaf, ac mae cefndir y blwch hwnnw hefyd wedi newid lliw er mwyn amlygu'r ganran uchaf. Yn y golofn ar y dde ceir y gwahaniaeth rhwng y blaid fwyaf poblogaidd a'r ail blaid.

Dyddiad Cwmni / Ffynhonnell CiU CDC PSC ERC PPC ICV-EUiA UDC C's CUP P JxSÍ CSP Arall % ar y blaen
17–22 Awst Adroddiad-NC Archifwyd 2015-09-27 yn y Peiriant Wayback Ddim ar gael w.JxSÍ 11.7 w.JxSÍ 9.3 w.CSQP 4.4 17.9 4.7 w.CSQP 36.3 12.3 3.4 18.4
16–23 Gorffennaf Adroddiad-NC Archifwyd 2015-09-27 yn y Peiriant Wayback Ddim ar gael w.JxSÍ 12.0 w.JxSÍ 8.2 w.CSQP 4.6 19.1 4.2 w.CSQP 35.8 12.8 3.3 16.7
21 Gorffennaf JM&A Ddim ar gael w.JxSÍ 7.6 w.JxSÍ 6.7 w.CSQP 3.6 15.7 7.2 w.CSQP 39.2 17.0 3.0 22.2
6–9 Gorffennaf Adborth Ddim ar gael w.JxSÍ 7.5 w.JxSÍ 6.6 w.CSQP 3.3 17.0 w.JxSÍ w.CSQP 46.7 17.5 1.4 29.2
6–9 Gorffennaf Adborth Ddim ar gael 22.0 9.6 15.0 7.3 w.CSQP 4.2 16.0 7.0 w.CSQP Ddim ar gael 16.5 2.4 5.5
1–3 Gorffennaf GAPS Ddim ar gael w.JxSÍ 11.0 w.JxSÍ 7.0 w.CSQP 3.0 12.0 w.JxSÍ w.CSQP 49.0 18.0 1.0 31.0
1–3 Gorffennaf GAPS Ddim ar gael w.JxSÍ 9.0 w.JxSÍ 9.0 w.CSQP 4.0 16.0 8.0 w.CSQP 32.0 20.0 2.0 12.0
1–3 Gorffennaf GAPS Archifwyd 2015-08-26 yn y Peiriant Wayback Ddim ar gael 19.0 12.0 15.0 6.0 w.CSQP 3.0 17.0 10.0 w.CSQP Ddim ar gael 17.0 1.0 2.0
17–21 Mehefin GESOP Archifwyd 2015-07-15 yn archive.today Ddim ar gael 22.4 7.0 12.9 6.0 w.CSQP 4.6 14.9 8.2 w.CSQP Ddim ar gael 22.4 1.6 0.0
17–21 Mehefin GESOP Archifwyd 2015-07-15 yn archive.today Ddim ar gael 23.1 7.8 13.8 5.9 4.2 4.7 15.1 9.4 13.8 Ddim ar gael Heb ei greu 2.2 8.0
17–21 Mehefin GESOP Archifwyd 2015-07-15 yn archive.today 22.7 w.CiU 8.0 16.0 6.9 4.5 w.CiU 16.2 9.8 13.8 Ddim ar gael 2.1 6.5
27–29 Ebrill Adborth 22.6 w.CiU 9.9 16.6 6.6 6.6 w.CiU 19.1 7.9 6.3 Ddim ar gael 4.4 3.5
9 Chwefror–2 Mawrth CEO Archifwyd 2015-04-02 yn y Peiriant Wayback 19.5 w.CiU 8.2 18.9 10.2 5.8 w.CiU 12.4 7.3 12.2 Ddim ar gael 5.5 0.6

Gweler hefyd

golygu

Cyfeiriadau

golygu
  1. "Mas announces an agreement with ERC and will call a snap election for 27 September 2015" (yn Spanish). El País. 2015-01-14. Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (help)CS1 maint: unrecognized language (link)
  2. www.ara.cat; adalwyd 2015
  3. (Spanish) Archifwyd 2012-12-14 yn y Peiriant Wayback, Llywodraeth Catalwnia

Dolenni allanol

golygu