Gwlad dirgaeedig neu wlad dirgylch yw'r term a ddefnyddir i ddisgrifio gwlad a amgylchynir yn gyfan gwbl gan dir, neu wlad ac unrhyw ran o'i harfordir yn gorwedd ar fôr caeedig. Mae 47 o wledydd tirgaeedig yn y byd (gan gynnwys rhai gwledydd a gydnabyddir yn rhannol yn unig). Yr unig gyfandiroedd lle na cheir unrhyw wlad dirgaeedig yw Gogledd America ac Awstralasia.

Gwledydd tirgaeedig y byd (gwyrdd)

Gwlad dirgaeedig fwyaf y byd yw Casachstan yng Nghanolbarth Asia.

Ystyrir dwy wlad yn wledydd dwbl dirgaeedig: h.y., maent wedi eu hamgylchynu yn gyfan gwbl gan wledydd tirgaeedig eraill, fel bod rhaid croesi dwy ffin er mwyn cyrraedd arfordir:

Gelwir gwlad a amgylchynir gan un wlad yn unig yn glofan. Mae 3 clofan yn y byd, sef San Marino, y Fatican a Lesotho.

Rhestr o wledydd tirgaeedig

golygu
Gwlad Arwynebedd (km²)
  Affganistan 647,500
  Andorra 468
  Armenia 29,743
  Awstria 83,871
  Aserbaijan 86,600
  Belarws 207,600
  Bhwtan 38,394
  Bolifia 1,098,581
  Botswana 582,000
  Bwrcina Ffaso 274,222
  Bwrwndi 27,834
  Gweriniaeth Canolbarth Affrica 622,984
  Tsiad 1,284,000
  Y Weriniaeth Tsiec 78,867
  Ethiopia 1,104,300
  Hwngari 93,028
  Casachstan 2,724,900
  Kosovo 10,908
  Cirgistan 199,951
  Laos 236,800
  Lesotho 30,355
  Liechtenstein 160
  Lwcsembwrg 2,586
  Macedonia 25,713
  Malawi 118,484
  Mali 1,240,192
  Moldofa 33,846
  Mongolia 1,564,100
  Nagorno-Karabakh (anghydf.) 11,458
  Nepal 147,181
  Niger 1,267,000
  Paragwâi 406,752
  Rwanda 26,338
  San Marino 61
  Serbia 88,361
  Slofacia 49,035
  South Ossetia (anghydf.) 3,900
  Gwlad Swasi 17,364
  Y Swistir 41,284
  Tajicistan 143,100
  Transnistria (anghydf.) 4,163
  Tyrcmenistan 488,100
  Wganda 241,038
  Wsbecistan 447,400
  Fatican 0.44
  Sambia 752,612
  Simbabwe 390,757
  Eginyn erthygl sydd uchod am ddaearyddiaeth. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.