Y Grysmwnt
Pentref yn Sir Fynwy, de-ddwyrain Cymru, yw Y Grysmwnt (neu Rhosllwyn), (Saesneg: Grosmont); Cyfeirnod OS: SO4024. Fe'i lleolir yng ngogledd eithaf y sir, 10 milltir i'r gogledd o Drefynwy, o fewn tafliad carreg â'r ffin rhwng Sir Fynwy a Swydd Henffordd yn Lloegr.
 | |
| Math |
pentref, cymuned  |
|---|---|
|
| |
| Daearyddiaeth | |
| Sir |
Sir Fynwy |
| Gwlad |
.svg){kind=small} Cymru |
| Uwch y môr |
134 metr |
| Cyfesurynnau |
51.9149°N 2.8674°W, 51.91724°N 2.86503°W |
| Cod SYG |
W04000782 |
| Cyfnod |
Chwefror 1405 |
Mae'n adnabyddus yn bennaf am ei gastell Normanaidd, Castell y Grysmwnt, ar lan Afon Mynwy.
Codwyd y 'mwnt' (rhan o'r hen gastell ar ffurf bryncyn) yn y 13g gan roi i'r pentref ei enw. Gair Ffrangeg oedd 'Gros' yn golygu mawr: 'Y Bryncyn Mawr'. Ymddangosodd yr enw Grosso Monte yn 1137. Nid yw 'Dictionary of Place-Names' yn crybwyll yr enw 'Rhosllwyn'.[1]
Cafodd Rhys Gethin ei lorio ym Mrwydr Grysmwnt pan gollodd fil o ddynion.
Cyfrifiad 2011Golygu
Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:[2][3][4][5]
Gweler hefydGolygu
CyfeiriadauGolygu
- ↑ Dictionary of Place-Names gan Hywel Wyn Owen a Richard Morgan, Gwasg Gomer, 2007
- ↑ "Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru". Swyddfa Ystadegau Gwladol. Cyrchwyd 2012-12-12.. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.
- ↑ Canran y diwaith drwy Gymru; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013
- ↑ Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.
- ↑ Gwefan Llywodraeth Cymru; Ystadegau Economaidd Allweddol, Tachwedd 2010; Mae'r gyfradd gyflogaeth ymhlith pobl 16 – 64 oed yng Nghymru yn 67.1 y cant.; adalwyd 31 Mai 2013
Aberffrwd · Abergwenffrwd · Betws Newydd · Brynbuga · Bryngwyn · Caerwent · Cas-gwent · Castell-meirch · Cemais Comawndwr · Cilgwrrwg · Cil-y-Coed · Clydach · Coed Morgan · Coed-y-mynach · Cwmcarfan · Cwm-iou · Drenewydd Gelli-farch · Y Dyfawden · Yr Eglwys Newydd ar y Cefn · Y Fenni · Gaer-lwyd · Gilwern · Glasgoed · Goetre · Gofilon · Y Grysmwnt · Gwehelog · Gwernesni · Gwndy · Yr Hencastell · Little Mill · Llanarth · Llanbadog · Llandegfedd · Llandeilo Bertholau · Llandeilo Gresynni · Llandenni · Llandidiwg · Llanddewi Nant Hodni · Llanddewi Rhydderch · Llanddewi Ysgyryd · Llanddingad · Llanddinol · Llanelen · Llanelli · Llaneuddogwy · Llanfable · Llanfaenor · Llanfair Cilgedin · Llanfair Is Coed · Llanfihangel Crucornau · Llanfihangel Tor-y-mynydd · Llanfihangel Troddi · Llanfihangel-y-gofion · Llanfihangel Ystum Llywern · Llanfocha · Llanffwyst · Llangaeo · Llangatwg Feibion Afel · Llangatwg Lingoed · Llangiwa · Llangofen · Llan-gwm · Llangybi · Llanhenwg · Llanisien · Llanllywel · Llanofer · Llanoronwy · Llan-soe · Llantrisant · Llanwarw · Llanwenarth · Llanwynell · Llanwytherin · Y Maerdy · Magwyr · Mamheilad · Matharn · Mounton · Nant-y-deri · Newbridge-on-Usk · Y Pandy · Pen-allt · Penrhos · Pen-y-clawdd · Porth Sgiwed · Pwllmeurig · Rogiet · Rhaglan · St. Arvans · Sudbrook · Trefynwy · Tre'r-gaer · Tryleg · Tyndyrn · Ynysgynwraidd