Tansanïa
| |||||
| Arwyddair: Uhuru na Umoja ("Rhyddid ac Undod") | |||||
| Anthem: Mungu ibariki Afrika ("Dduw, bendithia Affrica" | |||||
.svg) | |||||
| Prifddinas | Dodoma (swyddogol) | ||||
| Dinas fwyaf | Dar es Salaam | ||||
| Iaith / Ieithoedd swyddogol | Swahili (de facto)1 | ||||
| Llywodraeth | Gweriniaeth | ||||
| - Arlywydd | Jakaya Mrisho Kikwete | ||||
| - Prif Weinidog | Mizengo Pinda | ||||
| Annibyniaeth - Tanganyika - Sansibar - Uniad |
o'r Deyrnas Unedig 9 Rhagfyr 1961 19 Rhagfyr 1963 26 Ebrill 1964 | ||||
| Arwynebedd - Cyfanswm - Dŵr (%) |
945,087 km² (31ain) 6.2 | ||||
| Poblogaeth - Amcangyfrif 2006 - Cyfrifiad 2002 - Dwysedd |
37,849,133 (32ain) 34,443,603 40/km² (159ain) | ||||
| CMC (PGP) - Cyfanswm - Y pen |
Amcangyfrif 2005 $27.12 biliwn (99ain) $723 (178ain) | ||||
| Indecs Datblygiad Dynol (2004) | 0.430 (162ain) – isel | ||||
| Arian cyfred | Swllt Tansanïa (TZS)
| ||||
| Cylchfa amser - Haf |
EAT (UTC+3) | ||||
| Côd ISO y wlad | .tz | ||||
| Côd ffôn | +2552
| ||||
| 1 Defnyddir Saesneg yn eang mewn busnes ac addysg. 2 007 o Cenia ac Wganda. | |||||
Gwlad yn nwyrain Affrica yw Gweriniaeth Unedig Tansanïa neu Tansanïa.[1] Mae'n ffinio ag Wganda a Chenia i'r gogledd, Rwanda, Bwrwndi a Gweriniaeth Ddemocrataidd Congo i'r gorllewin, Sambia, Malawi a Mosambic i'r de a Chefnfor India i'r dwyrain. Saif mynydd uchaf Affrica, Kilimanjaro, yng ngogledd-ddwyrain Tansanïa.
Mae yno boblogaeth o tua 45 miliwn o bobl o amrywiol ddiwylliannau, iaith a chrefydd. Yn swyddogol, diffinir y wlad fel 'Gweriniaeth Llywodraethol, Cyfansoddiadol' (presidential constitutional republic) ers 1996, a'i phrifddinas swyddogol yw Dodoma, ac yno hefyd mae Swyddfa'r Llywydd, y Cynulliad Cenedlaethol a llawer o swyddfeydd y Llywodraeth.[2] Yn Dar es Salaam, sef yr hen Brifddinas mae'r rhan fwyaf o swyddfeydd y Llywodraeth, a hi hefyd yw dinas fwya'r wlad, y prif borthladd a phrif ganolfan marchnata.[3][4][5]
Gwladychwyd y wlad gan Ewropead yn gyntaf yn niwedd y 19g a hynny gan yr Almaenwyr ac yna'r Prydeinwyr wedi'r Ail Ryfel Byd. Llywodraethwyd y tir mawr Tanganyika ar wahân i ynysfor Sansibar, ond wedi iddynt ddod yn annibynnol (yn 1961 ac yn 1963) cafwyd cytundeb rhyngddynt i uno, yn Ebrill 1964, gan ffurfio Gwladwriaeth Unedig Tansanïa.[3]
Gweler hefydGolygu
- Hadsa: tylwyth brodorol o ogledd-canolbarth Tansanïa
CyfeiriadauGolygu
- ↑ Geiriadur yr Academi, [Tansanïa].
- ↑ Aloysius C. Mosha. "The planning of the new capital of Tanzania: Dodoma, an unfulfilled dream". University of Botswana. http://www.etsav.upc.es/personals/iphs2004/pdf/148_p.pdf. Adalwyd 13 March 2013.
- ↑ 3.0 3.1 Central Intelligence Agency (2013). "Tanzania". The World Factbook. https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/tz.html. Adalwyd 12 Gorffennaf 2013.
- ↑ "The Tanzania National Website: Country Profile". Tanzania.go.tz. http://web.archive.org/web/20131125222553/http://www.tanzania.go.tz/profilef.html. Adalwyd 1 Maiy 2010.
- ↑ "Dar es Salaam Port". Tanzaniaports.com. http://www.tanzaniaports.com/index.php?option=com_content&view=article&id=100&Itemid=270. Adalwyd 19 February 2014.