Ynysybŵl

pentref yng Nghymru

Pentref mawr ym mwrdeisdref sirol Rhondda Cynon Taf yw Ynysybŵl, weithiau Ynys-y-bŵl (Cyfeirnod OS: ST0594). Saif tua 20 milltir i'r gogledd-ddwyrain o ddinas Caerdydd, bedair milltir i'r gogledd o Bontypridd a 10 milltir i'r de o Ferthyr Tudful. Mae Nant Clydach yn llifo heibio iddo.

Ynysybŵl
Ynysybwl High Street - geograph.org.uk - 564593.jpg
Mathpentref Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirYnysybŵl a Choed-y-cwm Edit this on Wikidata
GwladBaner Cymru Cymru
Cyfesurynnau51.64°N 3.37°W Edit this on Wikidata
Cod OSST054949 Edit this on Wikidata
Cod postCF37 Edit this on Wikidata
Gwleidyddiaeth
AC/auVikki Howells (Llafur)
AS/auBeth Winter (Llafur)

Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Vikki Howells (Llafur) a'r Aelod Seneddol yw Beth Winter (Llafur).[1][2]

HanesGolygu

Cofnodir yr enw yn y ffurf Seisnigaidd "Ynys y Bool" mewn dogfen Saesneg yn 1738. Gair Cymraeg ydy "bŵl" sy'n golygu "powlen" - sydd mae'n bosib yn cyfeirio at siâp crwn y dyffryn.

Hyd y 1880au, roedd Ynysybŵl yn ardal amaethyddol. Agorwyd Glofa Lady Winsor yn 1886, a dechreuodd y pentref dyfu o'i hamgylch. Caewyd y lofa yma yn 1988.

Chwaraeon a diwylliantGolygu

Ceir côr a chlwb rygbi yma.

Cynhelir Ras Nos Galan yma bob blwyddyn, i goffáu Guto Nyth Brân.

EnwogionGolygu

CyfeiriadauGolygu

  1. Gwefan y Cynulliad;[dolen marw] adalwyd 24 Chwefror 2014
  2. Gwefan parliament.uk; adalwyd 24 Chwefror 2014


  Eginyn erthygl sydd uchod am Rondda Cynon Taf. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.