Cwpan Cynghrair Cymru

cystadleuaeth pêl-droed

Cystadleuaeth i glybiau pêl-droed Uwch Gynghrair Cymru yw Cwpan Cynghrair Cymru neu Cwpan Uwch Gynghrair Cymru;. Sefydlwyd y Gwpan yn 1992 a dyma'r ail gwpan bwysicaf i dimau sy'n chwarae pêl-droed yng Nghymru, wedi Cwpan Cymru a sefydlwyd yn nhymor 1877-78. Y gwahaniaeth fawr rhwng y ddau gwpan yw fod Cwpan Cymru yn agored i 135 tîm yn 2008-09, mae Cwpan Cynghrair Cymru ond yn agored i dimay sy'n chwarae yn Uwch Gynghrair Cymru a rhai clybiau eraill. Enw'r gystadleuaeth yn Saesneg yw Welsh Premier League Cup (neu, wrth ei enw noddwr, Nathaniel MG Cup), yn flaenorol roedd yn Welsh League Cup.

Cwpan Cynghrair Cymru
Enghraifft o'r canlynolleague cup Edit this on Wikidata
Dechrau/Sefydlu1992 Edit this on Wikidata
Gwladwriaethy Deyrnas Unedig Edit this on Wikidata
Gwefanhttp://www.faw.org.uk/FixturesCup.ink?team=w6 Edit this on Wikidata
Ffans mewn gêm Caerfyrddin, 2010

Ni ddylid cymysgu'r Cwpan gyda'r Welsh Football League Cup sy'n agored i dimau Cynghrair Cymru (Y De) h.y. timau o dde a canolbarth Cymru ac sydd adran yn is na'r Uwch Gynghrair.

Fformat golygu

Mae'r fformat wedi newid sawl gwaith ers y tro cyntaf yn 1992-93.

Yn 2006-07 - newidiwyd y fformat.[1] Gan ddechrau ym mis Awst, holltwyd yr 18 tîm yn yr Uwch Gynghrair fewn i 6 grŵp rhanbarthol o 3 tîm. Roedd enillwyr y 6 grŵp a dau dîm yn yr ail safle yn mynd i rownd y chwarteri. Ceir wedyn rownd gyn-derfynol dwy gêm cyn y ffeinal ym mis Ebrill.

Yn 2014-15 cyflwynwyd y fformat gyfredon. Roedd yr Uwch Gynghrair bellach yn cynnwys ond 12 tîm (lawr o'r 18 blaenorol). Ychwanegwyr 6 tîm o'r ddau is-adran Cynghrair Cymru (Y De) a Cynghrair Undebol y Gogledd yn ogystal â 4 tîm annisgwyl. Bydd 24 tîm felly yn cystadlu yn Rownd 1 gyda'r 4 tîm oedd yn y rownd gyn-derfynol y flwyddyn gynt yn hepgor y rown gyntaf a mynd syth i Rownd 2. Mae'r dewis timau ar gyfer pob rownd yn rhanbarthol, gyda'r timau wedi eu rhannu rhwng y De a'r Gogledd.

Newidiwyd y fformat rhywfaint unwaith eto at 2018-19 gyda phob rownd hyd at y gêm gyn-derfynol yn rhai rhanbarthol a'r semi-ffeinal yn agored. Cynhelir y semi-ffeinal ar y penwythnos yn 2018-19 am y tro cyntaf, yn hytrach na chwarae ganol wythnos.

Hanes golygu

CP Afan Lido oedd enillwyr cyntaf y Gwpan yn 1992/93, gan guro C.P.D. Caersws 4–3 ar giciau o'r smotyn wedi iddynt gael gêm gyfartal 1–1 yn y ffeinal.[2] Clwb C.P.D. Y Seintiau Newydd sy'n dal y record ar gyfer y mwyaf o deitlau Cwpan Cynghrair gan ennill 6 cwpan. Mae C.P.D. Dinas Bangor wedi bod yn y mwyaf o gemau terfynol ond colli bob tro.

Datblygu golygu

Cyhoeddodd Cymdeithas Bêl-droed Cymru bydd timau dan-21 oed C.P.D. Dinas Caerdydd a C.P.D. Dinas Abertawe yn cystadlu yng nghystadleuaeth 'cardyn hap' yn nhymor 2023-24. Bu Caerdydd yn chwarae C.P.D. Cambrian a Clydach ac Abertawe yn chwarae Caerfyrddin.[3]

Nawdd golygu

Ers 2003 enwyd y Gwpan ar ôl y noddwyr:

  • Cwpan Cynghrair Cymr Loosemores (2003 i 2012), noddwyd gan Cyfreithwyr Loosemores, Caerdydd
  • Cwpan the Word, The Word Cup, (2012 i 2016), noddwyd gan theWord, cyflenwyrr telegyfathrebu i Gaerdydd
  • Cwpan Nathaniel MG (2016 i'r presennol), noddwyd gan Nathaniel MG Cars, cwpan gwerthu ceir, Penybont-ar-Ogwr

Arian Nawdd golygu

Gwerth cyfanswm y Gwpan yw £15,000. Bydd £1,000 yn mynd i'r timau cyn-derfynol; £3,000 i'r tîm sy'n ail a £10,000 i enillwyr y Cwpan.[1]

Enillwyr golygu

Cywir a chyfredol 20 Ionawr 2018.[4][5]
Tymor Enillwyr Sgôr Ail Lleoliad
1992–93 Afan Lido 1 – 1 Caersws Coedlan y Parc, Aberystwyth
Afan Lido ennilwyd 4–3 ar giciau o'r smotyn  
1993–94 CP Afan Lido 1 – 0 Dinas Bangor Coedlan y Parc, Aberystwyth
1994–95 C.P.D. Llansantffraid 2 – 1 C.P.D. Ton Pentre Parc Latham, C.P.D. Y Drenewydd
1995–96 Connah's Quay Nomads 1 – 0 C.P.D. Glyn Ebwy Recreation Ground, Caersŵs
1996–97 C.P.D. Tref Y Barri 2 – 2 C.P.D. Dinas Bangor Coedlan y Parc, Aberystwyth
C.P.D. Tref Y Barri ennill 4–2 ar giciau o'r smotyn  
1997–98 C.P.D. Tref Y Barri 1 – 1 C.P.D. Dinas Bangor Ffordd Farrar, Bangor
C.P.D. Tref Y Barri ennill 5–4 ar giciau o'r smotyn  
1998–99 C.P.D. Tref Y Barri 3 – 0 C.P.D. Tref Caernarfon Coedlan y Parc, Aberystwyth
1999–00 C.P.D. Tref Y Barri 6 – 0 C.P.D. Dinas Bangor Coedlan y Parc, Aberystwyth
2000–01 C.P.D. Caersws 2 – 0 C.P.D. Tref Y Barri Coedlan y Parc, Aberystwyth
2001–02 C.P.D. Caersws 2 – 1 C.P.D. Tref Cwmbrân Coedlan y Parc, Aberystwyth
2002–03 C.P.D. Y Rhyl 2 – 2 C.P.D. Dinas Bangor Belle Vue, Rhyl
C.P.D. Y Rhyl ennill 4–3 ar giciau i'r smotyn  
2003–04 C.P.D. Y Rhyl 4 – 0 C.P.D. Tref Caerfyrddin Parc Latham, Y Drenewydd
2004–05 C.P.D. Tref Caerfyrddin 2 – 0 (wedi amser ychwanegol) C.P.D. Y Rhyl Parc Latham, Y Drenewydd
2005–06 Total Network Solutions 4 – 0 C.P.D. Tref Port Talbot Coedlan y Parc, Aberystwyth
2006–07 C.P.D. Caersŵs 1 – 1 C.P.D. Y Rhyl Coedlan y Parc, Aberystwyth
C.P.D. Caersŵs ennill 3–1 ar giciau o'r smotyn  
2007–08 C.P.D. Llanelli 2 – 0 C.P.D. Y Rhyl Parc Latham, Y Drenewydd
2008–09 C.P.D. Y Seintiau Newydd 2 – 0 C.P.D. Dinas Bangor Parc Latham, Y Drenewydd
2009–10 C.P.D. Y Seintiau Newydd 3 – 1 C.P.D. Y Rhyl Maes chwarae y Maes Awyr, Brychdyn
2010–11 C.P.D. Y Seintiau Newydd 4 – 3 W.A.Y. (wedi amser ychwanegol) C.P.D. Llanelli Coedlan y Parc, Aberystwyth
2011–12 CP Afan Lido 1 – 1 C.P.D. Y Drenewydd Coedlan y Parc, Aberystwyth
CP Afan Lido ennill 3–2 ar giciau o'r smotyn  
2012–13 C.P.D. Tref Caerfyrddin 3 – 3 C.P.D. Y Seintiau Newydd Parc Latham, Y Drenewydd
C.P.D. Tref Caerfyrddin ennill 3–1 ar giciau o'r smotyn  
2013–14 C.P.D. Tref Caerfyrddin 0 – 0 C.P.D. Tref Y Bala Coedlan y Parc, Aberystwyth
C.P.D. Tref Caerfyrddin ennill 3–1 ar giciau o'r smotyn  
2014–15 C.P.D. Y Seintiau Newydd 3 – 0 C.P.D. Tref Y Bala Parc Latham, Y Drenewydd
2015–16 C.P.D. Y Seintiau Newydd 2 – 0 Tref Dinbych Parc Maesdu, Llandudno
2016–17 C.P.D. Y Seintiau Newydd 4 – 0 C.P.D. Tref Y Barri Stadiwm Cyncoed, Caerdydd
2017–18 C.P.D. Y Seintiau Newydd 1 – 0 Met Caerdydd Coedlan y Parc, Aberystwyth
2018–19 Met Caerdydd 2 – 0 Cambrian a Clydach Stadiwm Parc Jenner, Y Barri
2019–20 Nomadiaid Cei Connah 3 – 0 STM Sports Parc Latham, Y Drenewydd
2020–21 Canslwyd oherwydd Covid-19
2021–22 Nomadiaid Cei Connah 0 – 0 Met Caerdydd Stadiwm SDM Glass, Penybont-ar-Ogwr
Nomadiaid Cei Conna enillodd 10–9 ar gigiau o'r smotyn  
2022–23 Y Bala 0 – 0 Nomadiad Cei Connah Stadiwn y Graig, Wrecsam
Y Bala enillodd 4–3 ar giciau o'r smotyn [6]  

Cyfeiriadau golygu

  1. 1.0 1.1 "The Loosemores League Cup". welshpremier.com. Cyrchwyd 23 December 2010.
  2. "Welsh League Cup Final – Match Report 1992/93". welsh-premier.com. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2018-01-24. Cyrchwyd 29 Awst 2009.
  3. Nodyn:Cite wen
  4. "List of Welsh League Cup Finals". The Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Cyrchwyd 29 Awst 2009.
  5. "Welsh League Cup – All Time Results". welsh-premier.com. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2011-05-13. Cyrchwyd 7 Mai 2011.
  6. "Y Bala yn ennill Cwpan Nathaniel MG am y tro cyntaf yn eu hanes!". Sgorio ar Youtube. 2023.

Dolenni allanol golygu