2015
blwyddyn
20g - 21g - 22g
1960au 1970au 1980au 1990au 2000au - 2010au - 2020au 2030au 2040au 2050au 2060au
2010 2011 2012 2013 2014 - 2015 - 2016 2017 2018 2019 2020
Dynodwyd 2015 gan y Cenhedloedd Unedig fel: Blwyddyn Ryngwladol Goleuni ac fel Blwyddyn Ryngwladol y Pridd.[1]
Digwyddiadau
golygu- 1 Ionawr - Undeb Economaidd Ewroasia yn cael ei sefydlu: undeb rhwng Rwsia, Belarws, Armenia, Casachstan a Cirgistan
- 3–7 Ionawr - Sawl cyflafan yn Baga, Nigeria a’r pentrefi cyfagos gan Boko Haram lle lladdwyd mwy na 2,000 o bobl.
- 7 Ionawr - Ymosodiad terfysgol ar swyddfa Charlie Hebdo ym Mharis, Ffrainc; 12 o bobol yn marw.
- 23 Ionawr - Salman bin Abdulaziz Al Saud yn dod yn frenin ar Sawdi Arabia.
- 12 Chwefror - Cyngor Diogelwch y Cenhedloedd Unedig yn mabwysiadu Cynnig 2199 i leihau terfysgaeth.
- 14 Chwefror – 29 Mawrth – Cwpan Criced y Byd 2015 yn cael ei gynnal yn Awstralia a Seland Newydd gydag Awstralia'n trechu Seland Newydd yn y rownd derfynol.
- 20 Mawrth - Diffyg ar yr haul i'w weld o Gymru.
- 24 Mawrth - Damwain cludiant awyr Germanwings (Airbus A320-211) yn yr Alpau; 150 o bobol yn marw.[2]
- 2 Ebrill - 148 o bobl yn cael eu lladd, y mwyafrif yn fyfyrwyr, drwy saethu torfol yng Ngholeg Prifysgol Garissa yn Cenia, gan y sefydliad terfysgol milwriaethus al-Shabaab.
- 4 Ebrill - Roedd diffyg llwyr ar y lleuad i'w weld yn Asia, Awstralia, y Môr Tawel ac America.
- 25 Ebrill - Daeargryn Nepal 2015 yn lladd 9,016 o bobl.[3]
- 29 Ebrill - Sefydliad Iechyd y Byd (WHO) yn datgan bod rwbela wedi'i ddileu o'r Americas.
- 7 Mai - Etholiad cyffredinol y Deyrnas Unedig, 2015 yn arwain at y llywodraeth fwyafrifol Geidwadol gyntaf ers 18 mlynedd.
- 8 Mai - Dros hanner cant o garcharorion yn nhref Al Khalis yn Irac yn dianc.
- 23 Mai - Sweden yn ennill y Cystadleuaeth Cân Eurovision 2015.
- 2 Mehefin Sepp Blatter, Llywydd FIFA yn ymddiswyddo oherwydd cyhuddiadau o anonestrwyddm a llwgrwobrwyo.
- 25-26 Mehefin - ISIL yn hawlio cyfrifoldeb am dri ymosodiad o gwmpas y byd yn ystod Ramadan.
- 30 Mehefin - Ciwba yw'r wlad gyntaf yn y byd i ddileu trosglwyddiad mam-i-blentyn o HIV a siffilis.
- 1 Gorffennaf - Argyfwng dyled llywodraeth Gwlad Groeg: yr economi ddatblygedig gyntaf i fethu taliad i'r Gronfa Ariannol Ryngwladol yn hanes 71 mlynedd yr IMF.
- 14 Gorffennaf - Iran yn cynnig lleihau ei rhaglen niwclear pe codir sancsiynau yn ei herbyn
- Y Fedal Ryddiaith - Tony Bianchi
- Enillydd y Goron - Manon Rhys
- Enillydd y Gadair - Hywel Griffiths
- Y Fedal Ddrama - Wyn Mason
- Geraint Lloyd Owen (Geraint Llifon) yn cychwyn fel Archdderwydd
- 10 Medi - Paleoanthropolegwyr yn cyhoeddi eu bod wedi canfod rhywogaeth newydd o homo sapiens yn Ne Affrica, sef yr Homo naledi.
- 3 Medi - Awyrennau UDA yn bomio un o ysbytai Médecins Sans Frontières yn Affganistan gan ladd tuag ugain o bobl.
- 7 Tachwedd - Arlywyddion Tsieina, Xi Jinping a Tai Wan, Ma Ying-jeou, yn cyfarfod am y tro cyntaf yn hanes y ddwy wlad
- - 12 Rhagfyr - Cynhadledd y Cenhedloedd Unedig ar Newid Hinsawdd 2015 yn gytun yn eu strategaeth i leihau nwyon "tŷ gwydr" er mwyn atal newid hinsawdd a chynhesu byd eang.
Llenyddiaeth
golyguNofelau
golygu- Joanna Davies - Un Man
Cerddoriaeth
golyguAlbymau
golygu- Sen Segur - Ffilms
Genedigaethau
golyguMarwolaethau
golygu- 7 Ionawr
- Cabu, 76, dylunydd
- Stéphane Charbonnier ("Charb"), 47, golygydd Charlie Hebdo
- Bernard Maris, 68, economegydd a newyddiadurwr
- 8 Ionawr - Richard Meade, 76, arbenigwr marchogaeth
- 25 Ionawr - Demis Roussos, 68, canwr
- 29 Ionawr - Colleen McCullough, 77, nofelydd
- 16 Chwefror - John Davies, 76, hanesydd
- 11 Mawrth - Harri Pritchard Jones, 81, awdur[4]
- 12 Mawrth - Terry Pratchett, nofelydd, 66
- 23 Mawrth - Lee Kuan Yew, 91, gwleidydd
- 24 Mawrth - R. Geraint Gruffydd, 86, ysgolhaig
- 13 Ebrill - Günter Grass, awdur, 87
- 2 Mai - Ruth Rendell, nofelydd, 85
- 12 Mai - Mervyn Burtch, 85, cyfansoddwr
- 23 Mai - John Forbes Nash, Jr., 86, mathemategydd
- 1 Mehefin
- Syr Nicholas Winton, dyngarwr, 106
- Germaine Brus, arlunydd, 100
- Val Doonican, canwr, 88
- 10 Gorffennaf
- Omar Sharif, actor, 83
- Roger Rees, actor, 71[5]
- 30 Awst
- Wes Craven, cyfarwyddwr ffilm, 74
- Oliver Sacks, meddyg ac awdur, 82
- 1 Hydref - Illtyd Harrington, gwleidydd, 84[6]
- 9 Hydref - Geoffrey Howe, 88, gwleidydd[7]
- 20 Hydref - Michael Meacher, gwleidydd, 75
- 24 Hydref - Maureen O'Hara, actores, 95
- 3 Tachwedd - Judy Cassab, arlunydd, 95
- 22 Tachwedd
- Kim Young-sam, Arlywydd De Corea, 87
- Adele Morales, arlunydd, 90
- 30 Tachwedd - Fatema Mernissi, cymdeithasegydd, 75
Gwobrau Nobel
golygu- Ffiseg: Takaaki Kajita ac Arthur B. McDonald
- Cemeg: Paul L. Modrich, Aziz Sancar a Tomas Lindahl
- Meddygaeth: William C. Campbell, Satoshi Ōmura a Tu Youyou
- Llenyddiaeth: Svetlana Alexievich
- Economeg: Angus Deaton
- Heddwch: Quartet du dialogue national Tiwnisia
- Cadair: Hywel Griffiths
- Coron: Manon Rhys
- Medal Ryddiaeth: Tony Bianchi, Dwy Farwolaeth Endaf Rowlands
- Gwobr Goffa Daniel Owen: Mari Lisa, Veritas
Cyfeiriadau
golygu- ↑ "United Nations Observances: International Years" (yn Saesneg). United Nations. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 8 Mai 2015. Cyrchwyd 29 Ebrill 2015.
- ↑ "Germanwings plane 4U 9525 crashes in French Alps - no survivors". BBC (yn Saesneg). 24 Mawrth 2015. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 18 Mehefin 2018. Cyrchwyd 21 Mehefin 2018.
- ↑ Stanglin, Doug. "Hundreds dead as 7.8 magnitude quake rocks Nepal" (yn Saesneg). USA Today. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 25 Ebrill 2015. Cyrchwyd 25 Ebrill 2015.
- ↑ BBC News, "Writer Harri Pritchard Jones dies aged 81", 11 March 2015. Retrieved 12 Mawrth 2015
- ↑ Khomami, Nadia (11 Gorffennaf 2015). "Actor Roger Rees dies aged 71". The Guardian. Cyrchwyd 12 Gorffennaf 2015.
- ↑ Tony Travers (1 Hydref 2015). "Illtyd Harrington obituary". The Guardian (yn Saesneg). Cyrchwyd 27 Mehefin 2025.
- ↑ Julia Langdon (10 Hydref 2025). "Lord Howe of Aberavon obituary". The Guardian (yn Saesneg). Cyrchwyd 27 Mehefin 2025.