Brech ieir

Afiechyd heintus ydy brech ieir (Saesneg: Chickenpox) sy'n tarddu o'r feirws varicella zoster (VZV). Brech (Saesneg: rash) pothellog sy'n ymddangos yn gyntaf ar y pen a gweddill y corff mewn dwy neu dair ton. Mae'r frech yma'n cosi'n arw ac mae'r claf yn wirioneddol angen crafu'r pothellau hyn sy'n diflannu ohonynt eu hunain heb adael creithiau, fel arfer.

Rhestr Afiechydon

Pwyswch ar dangos i weld y rhestr. Rhestr AIDS Afiechyd meddwl Alcoholiaeth Annwyd Anorecsia nerfosa Asma Syndrom Asperger Awtistiaeth Blinder meddwl Brech goch Brech ieir Brech Wen Briwiau'r geg BSE Cansar Cen gwallt Clefyd Alzheimer Clefyd y galon Clefyd y gwair Clefyd y siwgr Clunwst Clwy'r marchogion Clwy'r pennau Clwyf y traed a’r genau Colera Creithiau Croen gyda chraciau Croen sensitif Croen sych Croenlid (Ecsema) Cur pen Cur pen eithafol Cylchrediad y gwaed Cymalau ystyfnig Dafad (ar y croen) Diffyg traul Dolur annwyd Dolur gwddw Dolur rhydd Yr Eryr Ffibrosis systig Ffliw Ffliw adar Gorguro’r galon Gwahanglwyf Gwlychu gwely Gwynegon (Cricmala) Gorguro’r galon HIV Iselder ysbryd Liwcemia Llau pen Llais cryglyd Llid y bledren Llid y cyfbilen Llosg eira Llosg haul Llosgiadau Malaria Mislif afreolaidd Mislif poenus Mislif ysgafn Nerfau Niwmonia Peswch Pigyn clust Plorod Poliomyelitis Poeni Rwbela Rhwymedd Twymyn y gwair Tyndra’r cyhyrau

Plentyn gyda'r frech ieir.

Mae'r cyfnod heintus yn para rhwng 10 a 21 diwrnod ac mae'r frech yn ymledu drwy besychu neu dishan neu gyffyrddiad.

Pur anaml mae'r claf yn marw o'r afiechyd hwn. Yn eironig iawn, mae'n llawer gwaeth mewn oedolyn nag ydyw mewn plentyn. Mae'r risg yn waeth, wrth gwrs, i ferch feichiog neu berson gydag imiwnedd isel e.e. cleifion sydd ar chemotherapi.

Un cymhlethdod a all godi yn hwyr yn y dydd ydy'r eryr (neu'r shingles) sef y feirws varicella zoster yn ailgodi, flynyddoedd yn ddiweddarach ar ôl y frech goch gwreiddiol gan ailheintio'r claf. Ymddengys fod y feirws yma'n medru cysgu yn y corff am gyfnod hir cyn ailgodi.

Mae rhai anifeiliaid eraill yn medru dal y frech ieir e.e. epaod.

Gweler hefyd

• Yr Eryr (afiechyd)
• Dolur annwyd
• Rhestr o afiechydon a phlanhigion gyda rhinweddau meddygol
• Brech goch
• Brech wen

Cyfeiriadau

Eginyn erthygl sydd uchod am feddygaeth. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.