Sir Fynwy (etholaeth seneddol)

Sir Fynwy
Enghraifft o'r canlynol	Etholaeth Senedd y Deyrnas Unedig
Poblogaeth	92,900
Dechrau/Sefydlu	4 Gorffennaf 2024
Gwladwriaeth	y Deyrnas Unedig
Rhanbarth	Cymru

Mae etholaeth Sir Fynwy yn ethol aelod i senedd San Steffan. Fe'i sefydlwyd yn 1536, diddymwyd yn 1885 ac ailsefydlwyd yn 2024.

Crëwyd Etholaeth Sir Fynwy o dan Ddeddf Uno 1536 gan ddychwelyd ei ASau gyntaf ym 1542. Roedd yr etholaeth yn cynnwys sir hanesyddol Sir Fynwy ac yn dychwelyd dau Aelod Seneddol i Dŷ'r Cyffredin. Cyn diwygio’r etholfraint ym 1832 roedd yr etholaeth ym mhoced teuluoedd Morgan, Tŷ Tredegar a theulu Somerset.

Ffiniau a wardiau

Mae'r holl wardiau o fewn Sir Fynwy ac yn cynnwys:

Brynbuga, Cas-gwent, Cil-y-coed, Y Fenni, Trefynwy, Aber-ffrwd, Abergwenffrwd, Betws Newydd, Bryngwyn, Caer-went, Castellnewydd, Cemais Comawndwr, Cilgwrrwg, Clydach, Coed Morgan, Coed-y-mynach, Cwmcarfan, Cwm-iou, Drenewydd Gelli-farch, Y Dyfawden, Yr Eglwys Newydd ar y Cefn, Gaer-lwyd, Gilwern, Glasgoed, Goetre, Gofilon, Y Grysmwnt, Gwehelog, Gwernesni, Gwndy, Hengastell, Little Mill, Llanarfan, Llan-arth, Llanbadog, Llancaeo, Llandegfedd, Llandeilo Bertholau, Llandeilo Gresynni, Llandenni, Llandidiwg, Llandogo, Llanddewi Nant Hodni, Llanddewi Rhydderch, Llanddewi Ysgyryd, Llanddingad, Llanddinol, Llanelen, Llanelli, Llanfable, Llanfaenor, Llanfair Cilgedin, Llanfair Is Coed, Llanfihangel Crucornau, Llanfihangel Gobion, Llanfihangel Tor-y-mynydd, Llanfihangel Troddi, Llanfihangel Ystum Llywern, Llanfocha, Llan-ffwyst, Llangatwg Feibion Afel, Llangatwg Lingoed, Llangiwa, Llangofen, Llan-gwm, Llangybi, Llanhenwg, Llanisien, Llanllywel, Llanofer, Llanoronwy, Llan-soe, Llantrisant, Llanwarw, Llanwenarth, Llanwynell, Llanwytherin, Y Maerdy, Magwyr, Mamheilad, Matharn, Mounton, Nant-y-deri, Newbridge-on-Usk, Y Pandy, Pen-allt, Penrhos, Pen-y-clawdd, Porth Sgiwed, Pwllmeurig, Rogiet, Rhaglan, Sudbrook, Tre'r-gaer, Tryleg, Tyndyrn ac Ynysgynwraidd.

Aelodau seneddol

1542–1653

Blwyddyn	Aelod Cyntaf	Ail Aelod
1542	Anhysbys
1545	Walter Herbert	Charles Herbert ^[1]
1547	Syr Thomas Morgan	William Herbert ^[1]
1553 (Hydref)	Syr Charles Herbert	Thomas Somerset ^[1]
1554 (Ebrill)	Thomas Herbert	James Gunter ^[1]
1554 (Tach)	Thomas Somerset	David Lewis ^[1]
1558	Francis Somerset	William Morgan ^[1]
1559 (Ion)	William Morgan I	Thomas Herbert ^[2]
1562–1563	Matthew Herbert	George Herbert ^[2]
1571	Charles Somerset	William Morgan ^[2]
1572 (Mai)	Charles Somerset	Henry Herbert^[2]
1584 (Medi)	Syr William Herbert	Edward Morgan ^[2]
1586 (Medi)	Syr William Herbert	Edward Morgan ^[2]
1588 (Hydref)	Thomas Morgan II	William John Proger ^[2]
1593	Syr William Herbert (bu farw yn y swydd, 1593)	Edward Kemeys ^[2]
1597 (Medi)	Henry Herbert	John Arnold ^[2]
1601 (Hydref)	Thomas Somerset	Henry Morgan ^[2]
1604	Thomas Somerset	Syr John Herbert
1614	Walter Montagu	William Jones
1621	Syr Edmund Morgan	Charles Williams
1624	Robert Viscount Lisle	Syr William Morgan
1625	Robert Viscount Lisle	Syr William Morgan
1626	Nicholas Arnold	William Herbert
1628	Nicholas Arnold	Nicholas Kemeys
1629–1640	Senedd heb ei alw
Ebrill 1640	William Morgan	Walter Rumsey
Tachwedd 1640	Syr Charles Williams amnydwyd 1642 gan Henry Herbert	William Herbert, cau allan 1644
1645	John Herbert	Henry Herbert
1648	John Herbert	Henry Herbert
1653	Philip Jones

1654-1660

Rhwng 1654 a 1660, bu tri aelod yn cynrychioli'r sir.

Blwyddyn	Aelod Cyntaf	Ail Aelod	Trydydd Aelod
1654	Richard Cromwell, Safodd dros Hampshire amnydwyd gan Thomas Morgan	Philip Jones Safodd dros Forgannwg amnydwyd gan Thomas Hughes	Henry Herbert
1656	Major General James Berry, Safodd dros Swydd Gaerwrangon amnydwyd gan Nathaniel Waterhouse	John Nicholas	Edward Herbert
1659	William Morgan	John Nicholas

1660-1831

Blwyddyn	Aelod	Aelod	Plaid
1660	Henry Somerset	William Morgan
1661	Henry Somerset
1667	Syr Trevor Williams,
1679	Charles Somerset
1679	Syr Trevor Williams
1680		Syr Edward Morgan
1681		Syr Edward Morgan
1685	Charles Somerset, Ardalydd Caerwrangon	Syr Charles Kemeys
1689)		Syr Trevor Williams
1690		Thomas Morgan
1695	Syr Charles Kemeys
1698	Syr John Williams
1700
1701		John Morgan
1705	Syr Hopton Williams
1708	Thomas Windsor
1710	Thomas Windsor
1712	James Gunter
1713	Thomas Lewis
Medi 1713	Syr Charles Kemeys
1715	Thomas Lewis
1720	Thomas Lewis	John Hanbury
1722	William Morgan
1727	William Morgan
1731	Yr Arglwydd Charles Somerset
1734	Thomas Morgan
1735		Charles Hanbury Williams
1741		Charles Hanbury Williams
1747	William Morgan	Capel Hanbury
1754
1761
1763	Thomas Morgan
1766		John Hanbury
1768
1771	John Morgan
1774
1780
1784		Henry Nevill
1785		James Rooke
1790
1792	Syr Robert Salusbury
1796	Syr Charles Gould Morgan
1802
1805		Arthur John Henry Somerset
1806
1807
1812
1816		Yr Arglwydd Granville Somerset	Ceidwadol
1818
1820
1826
1830
1831	William Addams-Williams

1832-1885

Blwyddyn		Aelod	Plaid	Aelod	Plaid
1832		William Addams-Williams		Yr Arglwydd Granville Somerset	Ceidwadol
1835
1837
1841		Charles Octavius Swinnerton Morgan	Ceidwadol
1847
1848				Edward Arthur Somerset	Ceidwadol
1852
1857
1859				Poulett George Henry Somerset
1865
1868
1871				Yr Arglwydd Henry Somerset	Ceidwadol
1874		Col Frederick Morgan		Yr Arglwydd Henry Somerset	Ceidwadol
1880		Col Frederick Morgan		John Rolls
1885	diddymu'r etholaeth

Aelodau ers 2024

Mynwy a Dwyrain Casnewydd hyd 2024

Etholiad		Aelod	Plaid
	2024	Catherine Fookes	Llafur

Etholiadau

Etholiadau yn y 2020au

Etholiad cyffredinol 2024: Sir Fynwy^[3]
Plaid		Ymgeisydd	Pleidleisiau	%	±%
	Llafur	Catherine Fookes	21,010	41.3%	+9.7%
	Ceidwadwyr	David TC Davies	17,672	34.8%	-17.3%
	Reform UK	Max Windsor-Peplow	5,438	10.7%	+9.8%
	Y Blaid Werdd	Ian Chandler	2,357	4.6%	+2.1%
	Democratiaid Rhyddfrydol Cymreig	William Powell	2,279	4.5%	-5.1%
	Plaid Cymru	Ioan Rhys Bellin	1,273	2.5%	+0.1%
	Annibynnol	Owen Lewis	457	0.9%	+0.9%
	True and Fair Party	June Davies	255	0.5%	+0.5%
	Heritage Party	Emma Meredith	103	0.2%	+0.2%
Pleidleisiau a ddifethwyd
Mwyafrif			3,338	6.5%
Nifer pleidleiswyr			50,844	68%	-4.7%
Etholwyr cofrestredig			74,823
	Llafur yn cipio etholaeth newydd

Etholiadau 1832 i 1885

yr Arglwydd Granville Somerset

Rhwng y Ddeddf Diwygio Mawr a diddymu'r etholaeth ym 1885, bu dim ond tri etholiad cystadleuol yn Etholaeth Sir Fynwy:

Etholiad cyffredinol 1847: Sir Fynwy
Plaid		Ymgeisydd	Pleidleisiau	%	±%
	Ceidwadwyr	Charles Octavius Swinnerton Morgan	2,334	34.5
	Ceidwadwyr	Yr Arglwydd Granville Somerset	2,230	33.1
	Ceidwadwyr	Edward Arthur Somerset	2,187	32.4
Mwyafrif			104
Mwyafrif			47
Y nifer a bleidleisiodd
	Ceidwadwyr yn cadw		Gogwydd
	Ceidwadwyr yn cadw		Gogwydd

Etholiad cyffredinol 1868: Sir Fynwy
Plaid		Ymgeisydd	Pleidleisiau	%	±%
	Ceidwadwyr	Charles Octavius Swinnerton Morgan	3,761	39.1
	Ceidwadwyr	Poulett George Henry Somerset	3,525	36.7
	Rhyddfrydol	H Morgan Clifford	2,338	24.2
Mwyafrif			236
Mwyafrif			1,187
Y nifer a bleidleisiodd
	Ceidwadwyr yn cadw		Gogwydd
	Ceidwadwyr yn cadw		Gogwydd

Etholiad cyffredinol 1880: Sir Fynwy
Plaid		Ymgeisydd	Pleidleisiau	%	±%
	Ceidwadwyr	Frederick Courtenay Morgan	3,529	27.7
	Ceidwadwyr	John Rolls	3,294	25.8
	Rhyddfrydol	G C Broderick	3,019	23.7
	Rhyddfrydol	Cornelius Marshall Warmington	2927	22.9
Mwyafrif			235
Mwyafrif			275
Y nifer a bleidleisiodd
	Ceidwadwyr yn cadw		Gogwydd
	Ceidwadwyr yn cadw		Gogwydd

Gweler hefyd

Mynwy (etholaeth seneddol)

Cyfeiriadau

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 ^1.4 ^1.5 ^1.6 "History of Parliament". Cyrchwyd 13 Rhag 2014.^{[dolen farw]}
↑ ^2.00 ^2.01 ^2.02 ^2.03 ^2.04 ^2.05 ^2.06 ^2.07 ^2.08 ^2.09 "History of Parliament". Cyrchwyd 13 Rhag 2014.
↑ BBC Cymru Fyw Canlyniadau Sir Fynwy adalwyd 5 Gorff 2024

gw • sg • go

Etholaethau seneddol i Dŷ'r Cyffredin yng Nghymru (2024 ymlaen)

Aberafan Maesteg · Aberhonddu, Maesyfed a Chwm Tawe · Alun a Glannau Dyfrdwy · Bangor Aberconwy · Blaenau Gwent a Rhymni · Bro Morgannwg · Caerfyrddin · Caerffili · Canol a De Sir Benfro · Castell-nedd a Dwyrain Abertawe · Ceredigion Preseli · De Caerdydd a Phenarth · Dwyfor Meirionnydd · Dwyrain Caerdydd · Dwyrain Casnewydd · Dwyrain Clwyd · Gogledd Caerdydd · Gogledd Clwyd · Gorllewin Abertawe · Gorllewin Caerdydd · Gorllewin Casnewydd ac Islwyn · Gŵyr · Llanelli · Maldwyn a Glyndŵr · Merthyr Tudful ac Aberdâr · Pen-y-bont ar Ogwr · Pontypridd · Rhondda ac Ogwr · Sir Fynwy · Torfaen · Wrecsam · Ynys Môn

[HoP-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 ^1.4 ^1.5 ^1.6 "History of Parliament". Cyrchwyd 13 Rhag 2014.^{[dolen farw]}

[HoP2-2] 2.00 ^2.01 ^2.02 ^2.03 ^2.04 ^2.05 ^2.06 ^2.07 ^2.08 ^2.09 "History of Parliament". Cyrchwyd 13 Rhag 2014.

[3] BBC Cymru Fyw Canlyniadau Sir Fynwy adalwyd 5 Gorff 2024

[1]

[2]

[3]