Cwm, Sir Ddinbych

pentref yn Sir Ddinbych

Pentref bychan, heb fod fawr mwy nag amlwd, yn rhan isaf Dyffryn Clwyd, Sir Ddinbych, yw'r Cwm ("Cymorth – Sain" ynganiad ). Mae'r Cwm yn blwyf eglwysig hynafol hefyd (cyfeiriad grid SJ066774). Mae'n rhan o gymuned Tremeirchion, Cwm a'r Waun.

Cwm
Mathpentref, cymuned Edit this on Wikidata
Poblogaeth378 Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirSir Ddinbych Edit this on Wikidata
GwladBaner Cymru Cymru
Arwynebedd1,500.9 ha Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau53.28524°N 3.40505°W Edit this on Wikidata
Cod SYGW04000148 Edit this on Wikidata
Cod OSSJ066773 Edit this on Wikidata
Gwleidyddiaeth
AC/auGareth Davies (Ceidwadwyr)
AS/auJames Davies (Ceidwadwyr)
Map

Saif y pentreflan ar ochr ddwyreiniol Dyffryn Clwyd tua milltir a hanner i'r de o bentref Diserth, tair milltir i'r dwyrain o dref Rhuddlan. Fel mae ei enw yn awgrymu, mae'r pentref yn gorwedd mewn cwm bychan ar lethrau gorllewinol Bryniau Clwyd. Mae lôn yn rhedeg trwy'r cwm drosodd i gyfeiriad Treffynnon.

Eglwys Mael a Sulien, Cwm

Pentref gwledig bychan gwasgaredig yw Cwm. Mae rhan isaf y pentref yn glwstwr o dai ar y ffordd sy'n cysylltu Diserth a Rhuallt i'r de. Mae'r eglwys hynafol yn gysegredig i'r Seintiau Mael a Sulien. Ceir carnedd (tumulus) gynhanesyddol ar y bryn i'r de a bryngaer fechan ar y bryn i'r gogledd.

Credir mai yn nhrefgordd ganoloesol Hiraddug, yn y plwyf y ganed a magwyd y bardd ac ysgolhaig Dafydd Ddu o Hiraddug (bu farw tua 1370).

Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Gareth Davies (Ceidwadwyr)[1] ac yn Senedd y DU gan James Davies (Ceidwadwyr).[2]

Cyfrifiad 2011 golygu

Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:[3][4][5]

Cyfrifiad 2011
Poblogaeth Cwm, Sir Ddinbych (pob oed) (378)
  
100%
Y nifer dros 3 oed sy'n siarad Cymraeg (Cwm, Sir Ddinbych) (99)
  
27.5%
:Y ganran drwy Gymru
  
19%
Y nifer sydd wedi'u geni yng Nghymru (Cwm, Sir Ddinbych) (248)
  
65.6%
:Y ganran drwy Gymru
  
73%
Y nifer dros 16 sydd mewn gwaith (Cwm, Sir Ddinbych) (43)
  
30.1%
:Y ganran drwy Gymru
  
5%

Cyfeiriadau golygu

  1. Gwefan Senedd Cymru
  2. Gwefan Senedd y DU
  3. "Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru". Swyddfa Ystadegau Gwladol. Cyrchwyd 2012-12-12.. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.
  4. Canran y diwaith drwy Gymru; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013
  5. Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.